Historisch Archief 1877-1940
. ?
Het lot van den haas in den loop der eeuwen
door Cornelis de Haas Jr.
)E mensch heeft in den loop der-eeuwen mastodont gegeten,
__ kikkerbilletjes, zwaan, eekhoorn en dinosauros. Hij is telkens
teruggekeerd van de dwalingen zijns weegs, maar nooit van het eten
van haas. De haas is gegeten sedert Adam en Eva strikken moesten
zetten; wanneer men morgen een Egyptische papyrus over de
kookkunst vindt, zal er een recept van haas in staan.
Ziehier eenige bewijzen den haas ter eere:
In Rome. Uit: Apicius Caelius: ,,De Arte Coquinaria" -^ 230?260
n. Chiv
Haas met saus. Dezelve wordt, gelijk het gerecht genaamd de
Tarpejaansche geit, te voren gekruid. Alvorens men hem kookt
wordt hij sierlijk dichtgenaaid. Peper, wijnruit, boonekruid, uien en
eenige thijm begiet men met een weinig vleeschsap, doe het dan in
den oven en kookt het op. Het vulsel vermengt men met specerij,
zijnde een lood peper, wijnruit, uien, boonekruid, vier dadels en
rozijnen. Wanneer de kruiden getrokken zijn, giet dat dan in de pan,
met wijn, vleeschsap en ingekookten wijn, roer het naar behooren,
dat alles goed met de gevulde haas doorkookt. Daarna wordt hij op
een ronde schotel droog met peper aangericht en zoo gebruikt.
In de vroege Middeleeuwen. Uit: Le Yiandier de Taillevent,
maistrequeux du roy de France, notre sire Charles Ye.
Bousac de lyevre. Hallez les en broche ou sur Ie grail puis les
découppez par membres et frisiez en sain de lart puis prenez pain
brullé, du bouillon de boeuf et y mettez vin et coullez et faites bouillir
et puis prandre gingembre, canelle, girofle et grain de paradiz et
deffaictes de vertjus; et ne soit mie trop lyan".
In de zestiende eeuw. Uit: Een notabel boeccke van cokeryehet welck
bewyst alle spise te bereiden elck na sine staet het si in bruylochten
in feesten bancketten oft andere maeltyden besondere en het es eenen
ieghelykeri van grooten noode te hebben die syn dinghen ter eere doen
wilt" ± 1510.
Om te maken een bipeper tot hasen. Men sal nemen eenen hase
Middeleeuwsche keuken
.Romeinsche keuken
ofte oock calfvleesch ofte verckens vleesch dat moet ghebraden zijn
aen eenen spet ofte op eenen ruestere. Dan daerna moet men ontleden
ende in eenen pot wel stoven in swinen smoute ende in wat vleeschsops.
Dan suldy nemen broot ende vander leveren van den voerseyden
vleesche. Dye suldi al te samen myngelen ende dan fruyten aiuyn in
swinensmout. Dan doeghet al in eenen pot tsamen. Dit syn die
speciën daar toe dienende caneel, greyne, groffels naghelen, noten
muscaten. Dit minghet te same met azine dan eest gemaect.
In de zeventiende eenw. Recept toegeschreven aan Gaston Phoebus,
Seigneur de Béarn,
Men moet een schoone berghaas nemen, pas geschoten en nog
warm, hem opmaken en het bloed bewaren. Verdeel de haas in zijn
onderdeden, neem een vierdel pond spek, uien, thym, wilde thym,
knoflok, zout, peper en doe het tezamen in een koperen pot; giet
daarin een liter sterke Spaansche wijn, hang de pot laag aan de haak,
in een vuur van droog rijshout of kleine takkenbossen, opdat de wijn
ontvlamt zoodra ze kookt. Als die brand gedoofd is, voeg er dari een
vierdel pond boter, in meel gewenteld bij, kook de saus in en doe het op.
Inde achttiende eeuw. Uit: De Nieuwe In- en Buitenlandsche Koek,
of voor een ieder in 't algemeen zeer nuttig en kundig kookboek.
Een gebradene Haas, met Zuur-kool, Oesters en Morilles, De haas
moet zindelijk gepraepareert, fijn gelardeert en gebraaden worden,
dan een goede Zure-kool gemaakt en ten laatsten Oesters, Morilles
en wat zoete Room daarbij, daarmede nog een weinig doorgekookt
zijnde, zoo is het goed. Men kan de kool in de Schootel doen, en den
Haas daarop leggen, ofte men kan de gebraadene Haas een paar maal
doorkappen en met de kool een weinig laten doorkooken en aldus ter
Tafel zen.den.
Fotos Merkelbach