-T- -fl . 6 De Groene Amsterdammer van 26 December 1931 No. 2847 No. 2847 De Groene Amsterdammer van 26 December 1931 Tikblaadjes door Dr. R. Feenstra Triptiek van de week 1. Veiling in het sprookjcspaleis van Lahusen, den Dromer patriciër en Xordwolle koning. Heel Hoheliorst zit tjokvol. Hier was een onmetelijke rijkdom. 85 kaïnei's. Dertig telefoonaanslui tingen, bestemd voor de logé's. Alleen aan Perzen liggen er wagonladingen, bijna twee honderd stuks. Hoor; daar gaat net de prachtige Kinnan van 5 bij 8. Met moeite, torwij l zijn aderen zwellen, hijscht de trainer uit deze zure miezerige gezichten e«>n bod van 2000 Mark. Het k lood heeft den Xordwolle koning veertig mille gekost. Slechts glimlachende bewonderende enthousiaste loges heb ben er verliefd naar geknikt. Xu zit een volle menigte makelaars, scharre laars er niet'spanningslippen en ver beten oogjes van af te kijken.... Vijf bij acht! Wie heeft dat nog nootlig? Straks leven we allemaal in kamers van 2.5 bij 2.5. Want het is: ?/Aioals de Kngelsrhc essayist Ohesterton het schreef ,,IIet verschil tussclteii de levenswijsheid van gisteren en Vandaag is: dat gister de arme zoo bemiddeld wilde worden als de rijke; terwijl hij vandaag nog slechts wenscht dat geen een het beter hebbe dan hij." Rijkdom; pracht; excessen van geldsmij t.sport. Bij Barmat. bij.Stinnes, bij anderen in Duitschland is ook geveild; zooals de rijkdom nu'overal geveild en o-fgohamerd wordt. .Maar hier llohehorst is een symbool. Kn de notariaatstafel verwerkt dit sym bool tot een getal. Kn dit getal luidt. Ver en ver beneden de tien procent is de opbrengst van wat oen millionnair. die zulk een paleis en zulk een machtig' toegarigshuk liet bouwen, ouder aanschaffingen voor privéboekt. Tapijten tien procent. Vazen en kunst voorwerpen vijf procent. Kasten en meubelkostbaarheden zes tot zeven procent. p In de heksenketel van deze crisis smelt zoo menig aandeel van 900 tot 80; .maar dat in de realiteiten van een -grooteluis-stoffeering voor DEJCHERMD OOK VOOR ' . LATER NILLMIJ LEVENSVERZ.MIJI 'S GRAVEN HAGE. AMSTERDAM UTRECHT ROTTERDAM gemiddeld 02 procent begoocheling of zwendel zit, is op nieuw en zelfs op dit oogenblik: een harde erkente nis. 2. Op de nieuwe brug over de (Jenesee Kiver te New York, de llochestor brug, staan als op iedere andere brug lederen dag baliekluivers te kijken naar niemendalletjes; en kringetjes te spuwen. Toch zal een psychologisch ge oriënteerd outsider allicht concludeei-en: dit publiek is gemengder, kijkt ingespannen net of er iets aan de hand is. Er is ook iets aan de hand. Men venvacht den eersten zelfmoordsprong want de brug is nieuw. En n keer moet de eerste wezen. De Daily Tribune heeft er een sweepstake van gemaakt. Het blad loofde 23 mille dollar uit aan dcngene, die de eerste zelfmoord het naaste xou voorspellen. Datum, uur, sexe en leeftijd van het slachtoffer, mate rieel lichaamsgewicht. Permutaties en combinaties genoeg zooals de wis kunde leert op de basis van deze vijf gegevens. ledere wedder komt op zijn uur eens even neuzen, of hij chance heeft. Zoodoende is de brug perma nent vol nieuwsgierigen, want. velen ?/ouden hun bullotiu aan den cultureelhoogstaanden ..randseloom" van de Daily Tribune in; en zij zijn allen spelers in een loterij; waarmoe mis schien straks iemand gaat strijken, die zich ton gunste van zijn. erven reeds te voren gesignaleerd heeft; mits hij zijn gewicht weet te houden, tot zijn minuut er zal wezen; en geen gladden advocaat het achterna zijn erfgenamen weer af praat.' Men kan zelf op zijn sweepstakeuur komen kijken. Dat maakt het kringetjes spugen boeiend; vooral in dezen tijd zonder verzetjes en met zooveel ledige uren. * * * 3. Wat is een kleine ouderdoms rente een prachtige voorziening ! Maar een gansclu n Zondag loopt het voor de stembureau's in Zwitserland af en aan; modderstappen; in de schoolgebouwen der steden; op de raadhuizen der bergdorpjes; en het eind van de be cijfering is 510095 tegen en maar 33R838 voor. Waarom verlaat dit volk den weg die zijn democratie het aanwijst voor een sociale daad, voor een goed com promis, dat zijn vertegenwoordiging en zijn regeering wisten te vinden, op een verzekeringsbasis? Bijdragen van werkgevers of zei f verzekeraars 12?18 fis. per jaar. Omdat het bah en beu is van het talisme', van de doorgevoerde en doorgefourneerde staatsbemoeiing; en opeens een kater hoeft van alles wat den ,,esprit civique", den gezonden burgerzin in zijn individueel initiatief belemmert of bindt. Omdat dit volk niets meer moet hebben van sociaal speelgoed op een oogenblik» dat het niet om speelgoed, maar om de heele kast, waarin dat rit, gaat. Hoe beroerd is de politiek; maar hoe mooi is ten slotte dit kroonjuweel yan do democratische opschik: de volks uitspraak. Het licht van vele ontwikkelingsjaren en dat van den dag kaatst er in. ?W* OOSTERoEEK Leverr uirsluirend aan particulieren Spoor's Mosterd W A. Spoor BEETHOVEN KREUTZER-SONATE gespeeld door BRONISLAW HUBERMAN en IGNA2 FRIEDMANN compleet Op 4 dubbelz. 30 cm. platen a F 3.?p. stuk van PARLOPHON Imp. I. Stad & Co Rotterdam Sea~Horse cfeofeéesfe-' Moulwjn Jenever M.P.POLLEN & ZOON ROTTERDAM NCUGAT CROQUANT Een Droste" bon bon van schijfjes gebrande nougat. Zeer bros en fijn. ZIET TOE DAT GE DR O ST E 5 K R IJ GT O U D-B USSEM: alleen honing met Rijksmerk is Nederlandsche honing. RESTAURANT CAFÉBORDELAISE LEIDSCH ESTRAAT 67-71 - AMSTERDAM Prima keuken - Exquise Wijnen Diner - Souper - Dansant Lunch f 2.?-, Diners vanaf f 2.50 -^ Prachtzalen voor Partijen Eigenaars VAN GOETHEM-NEUTEBOOM » Lit-Do leeslampje eenvoudig aan boek of leesplank te bevestigen; geheel compleet mét tusschenschakelaar en Philipslamp f3.50 franco per post. Bij bestellingvoltage opte geven. Ceintuurbaan 308 Amsterdam Z. Postgiro 106880 N.V. Amsterdamsche Garage V/H C. L. DE GROOT OVERTOOM 107-205 - Tel. 82525 - AMSTERDAM Chevrolet - Buick * Oldsmobile G.M.C.'Trucks Reparatiën Stalling J Het duinmeer De Mui op Texel Duinstudies door Dr. Jac. P. Thijsse in Het landschap van de jonge duinen kan heel verschillend uitvallen, al naar omstandigheden van wind en weer, de snelheid en vastheid van begroeiing, menschelijke bemoeienis en storend ingrijpen van de dierenwereld. Stormachtige Mei en Junimaanden, abnormaal droge winters met langdurig aanhoudende n sterken wind uit een en dezelfde richting, kunnen groot oponthoud ver oorzaken en tegenovergestelde omstandigheden bevorderen vaak fabelachtig snellen duingroei. Soms ontstaat een stelsel van kleine kopjes, dicht opeen, gescheiden door ondiepe plooien en zonder neiging tot rijenvorming, men zou het kunnen vergelijken met onregelmatige kabbelgolfjes. Een prachtig voorbeeld daarvan vinden we op Texel bezuiden het Loodsmansduin en daar zijn die kop jes dicht begroeid met duinrozcn. Een andermaal vormen de jonge duinen een rij, nagenoeg even wijdig aan de oudere duinreeks en slechts hier en daar door een rug ermee verbonden. Tusschen die twee rijen krijgen we dan een lange duinvallei, zooals we die vinden zoowel in de duinen van den vasten wal, als op de eilanden, vooral op Ter schelling. Ik heb een zeer zwaar vermoeden, dat de meeste van die lange duinreeksen met hulp van den mensch zijn ontstaan; we zien dat nog eiken dag gebeuren. Denk map r aan de Buiten-M,ui op Texel (niet de buitenste") aan de Geul en aan de groote Kroonpolders" op Terschelling. ? . ?? 'S3C -"^-i*^"' * * . * Inmiddels zijn nieuwe planten zich komen ves tigen. Welke dat zijn, hangt af van de WAT U IN 1931 V E R Z U l M D E UW KAMERS GEZELLIGER IN TE RICHTEN L A AT H ET N U DOE N! DOOR ? l XKDE ZONEN omgeving en van weer en wind en ook. mettertijd van de meerdere of mindere ziltheid van den bo dem en van de slibbigheid van het zand. Ook de vogels laten hun invloed gelden, Zij brengen aller eerst duindoorn, bitterzoet en vlier. Van het bouwland brengt de wind de akkermelkdistel aan, die het nog met plezier uithoudt aan den buiten kant van het duin en met zijn vele uitloopers en bladrozetten flink helpt om het zand vast te leggen. Op slibbige lage plekken krijgen we al spoedig kweldergras, zeemelkkruid, Engelsch gras, duizendguldenkruid, zeespurrie, zeeraket, blauwe zeedistel. Het is vrijwel onmogelijk, om te voor spellen welke planten zich zullen vertoonen, ook niet wanneer of in welke volgorde. Men komt te staan voor allerlei onderhoudende verrassingen. Nu komt het zoete water meewerken, de milde regen en het duurt niet lang, of in de valleien gaan zich plassen voimen. De ondergrond zelf is nog ge drenkt met zeewater, maar dat wordt allengs terug gedrongen door het zoete water, dat er op drijft. Wanneer wij van den aard en snelheid van dit proces meer willen weten, dan kunnen wij dat nu prachtig nagaan in de nieuwe Kroonpolders op de Nbordzee-eilanden. Tegelijkertijd zien we, dat in en langs die ^ojtwaterplassen zich weer een nieuwe planten- en dierenwereld vestigt, de zoo dikwijls terecht geprezen rijke en interessante flora en fauna van de duinmeren en duitunoerassen. Som mige van die meren hebben jaar in jaar uit zomer en winter flink water, behalve dan in abnormaal droge jaren, andere staan alleen 's winters blank en nog weer andere alleen in abnormaal natte jaren, maat ook die kunnen nog rijk leven her bergen. Toen ik jong was, bestonden zulke duin meertjes nog overal in de duinen van den vasten wal van Holland. Thans vinden we ze alleen in de Schoorlsche duinen en bij Callantsoog, waar het beroemde en geheimzinnige Zwanenwater nog een volmaakt voorbeeld is van een duinmeer langs de Noordzee, een bloemen- en vogeloord van onvergelijkelijken rijkdom en schoonheid. * Terecht zijn deze duinmeerlandschappen uiter mate geliefd bij natuurkenners en natuurvrienden. Wij hebben het groote geluk gehad, enkele van deze meren te zien ontstaan en met groote ver bazing gezien, hoe binnen weinig jaren eenbarre strandvlakte werd omgetooverd in een beschutte blofmenvallei, met een spiegelende waterplas om geven door riet en biezen, waar allerlei gevogelte een schuilplaats vindt. Do meeste mooie bloemen, die er bloeien zijn aangekomen op de vleugelen van den wind, die de stof fijne zaden mijlen ver kan meevoeren; een tiental soorten van orchideeën, oen paar soorten van gentianen, van wintergroen, duizenguldenkruid, deteere anagallis. de prachtige parnassia en het vluchtige zonneroosje. Deze en nog dozijnen andere plantensoorten scharen zich in de vallei dichter bij of verder van het water al naar hun aard. Ook de dierenwereld blijft niet uit, de planten worden dra gevolgd door hun insecten, het water en het riet krijgen ook spoedig al hun KUNSTZ AAL VAN LIER ROKIN 126 = DOORLOOP F. ND TENTOONC ESTEL D AMST ERDAM BEZICHTIGING v RIJ KUNSTWERKEN VAN JONGE HOLLANOSCHE EN BUITENL. MEESTERS bewoners on als do kroon op het werk komt de vogelwereld, die onder sommige omstandigheden al bijzonder rijk kan zijn. Kon prachtig model van scoo'u duinmeerJandschap vindt ge in het Heimans diorama in Art is. * * * Dit .Heimans-diorama" is geïnspireerd door het Zwanewater bij Callantsoog en door de Mui op Texel. Texel heeft op het oogenblik drie groote duinmeren: de Geul, de Binnen-Mui en de BuitenMui. Vroeger bezat het nog een reeks van duim meren in den Zuidwesthoek van de Bleekersvallei tot de Mok, maar onze overgrootvaders hebben die door het graven van een enkele sloot doen verdwijnen. Misschien beleeft ge het nog, dat de Kleine Sluiter wordt afgesloten en dan wordt de groote Sluftervlakte' alweer een heel merkwaardig landschap. Daar wacht ik nu al meer dan veertig jaar op, maar ik heb al lang geleerd, om nooit den moed te verliezen. Op Terschelling zijn door ontwatering en ont ginning enkele mooie duinmeren verdwenen, maar door het oordeelkundig aanleggen A*an een dam heeft het Staatsboschbeheer een groote vallei weer waterrijk gemaakt en hier. zoowel als op Vlieland, zullen we ook nog te genisten krijgen van de merkwaardige Kroonpolders. Dan hebben we nog twee mooie duimrieren < > Voorne: het oude Kwakjeswater en het jonge Breede Water. Dit Breede Water is wel het jongste van onze duinmeren, jonger dan de Buiten Mui, jonger dan de Geul. Maar behalve de Kroonpolders is er op Texel nog weer een jonger op komst, onze Benjamin, de Buitenste Mui bij paal-23. Maar misschien is die nog te klein, om mee te tellen. (Wordt ven-olijd). Triumviraat Ik zing van een triumviraat. dat den Omroep regeert, zonder draad. Ge vernaamt uit den treur?, n is Van den Deure. de man van het zendtijd-dictaat. De tweede is pater Perquin, Die wist van niets «/. maar, enfin, hij schreef,?nogal na ie f l zelfs mede den brief, die van het Besluit yaf 't dessin. Ik sprak van een triumviraat, maar h i e r volgt nu toch een hiaat: icant n is er geheimer en tccrpt, 'k ben maar een rijmer, mijn klacht toch maar in het privaat. SLIPPER LIMPED CORRESPONDENTIE N. T. B* Artikels waarvan naam en a:lra3 af zender niet worden vermeld, komen niet voor plaatsing in aanmerking. Koninkl. Bloemkwekerij Jilliriinina," Charles van Ofnneken & ZoQd^Zundiït, H.B, : .. . .??? » ? ' <?, ' Het van ouds gunstig bekende adres v6or; ?;. 's Dennen, ter bebosscbing (uitsluitend inheemscn réad) Exotische Dennen- en 8parrensoort«nt Bosch- en Haagplantsoen, Boomen en Heesters. Catalogi op aanvraag* gratis en franco. Tel.interc. No. 1. Telegram-Adres: Wilhelmina, Zundert -Tl ! ?JJf;