Historisch Archief 1877-1940
No. 2848
De Groene Amsterdammer van 2 Januari 1932
Nederlanders
op hun best
Zeelui als van ouils
Vroeger hadden we houten schepen en ijzeren
menschen en nu ijzeren schepen en.... Ja, dat
denkt u maar. Wat al mooie verhalen, niet waar,
van die mannen op de zeilvloot, en nu, op die
luxe-schepen, zoo geraffineerd fijn afgewerkt en
zoo groot als een eiland, zoodat de zee er geen
vat meer op heeft, is het nog maar spelevaren.
En dan had je vroeger nog zoo'n stel van die
kleine scheepjes, die daar in het koude Noorden,
zoo heerlijk romantisch hun notedopjes van boo
ten te water lieten om de bemanning in de gele
genheid te stellen met behulp van een harpoen
het zwaarste zoogdier ter wereld te pakken te
krijgen, waar dat dier uit den aard der zaak niet
op gesteld was en dikwijls zoodanig protesteerde
met zijn vinnige staart, dat de visschers het niet
konden navertellen.
Afgeloopen. Ook al weer gemoderniseerd, dat
soort werk, al gaat het niet zoo makkelijk als u
misschien wel denkt. Maar het is niet daarover,
dat ik wil schrijven, anders kon ik u wel aantoonen
dat er zich op die lux-schepen zoo af en toe nog
wel eens iets afspeelt, dat om zeelui vraagt, niet
minder moedig en doortastend dan voorheen.
En wat die kleine walvischvaarders betreft,
zie, daar is 'n type van kleine schepen gekomen
tijdens de stoomvaart, dat er wel mede vergeleken
kan worden. Ze zijn wel zoo hél klein niet meer,
maar toch nog niet zoo groot als de Statendam
en ook geen luxe-schepen. Zoo af en toe worden
we er aan herinnerd en dan altijd op een wijze
waarbij ons duidelijk wordt gemaakt, dat op die
ijzeren schepen, ook ijzeren mannetjes zijn.
Zoo lazen we dezer dagen weer:
Wellingtondok aangekomen. Kranig icerk van
de Nederlandsche zeelieden.
En het bericht dwingt ons tot een hartelijke
gelukwensch met dit mooie besluit van het
jaar voor de ondernemende reederij, dank zij het
werk van de ijzeren mannen, de wakkere uitvoerders
van het aangenomen werk.
Geen wonder, dat er in Engeland woorden
van protest opgingen, dat opnieuw dergelijk werk
aan Hollanders gegund werd en de vraag gesteld
werd of dat nu niet door Engelsche Zeelui kon
worden gedaan. Ik weet het niet, Engeland heeft
ook goede sleepbooten; uit den aard der zaak
zullen die ook wel door wakkere menschen bestuurd
worden, maar die Hollandsche booten en die
Hollandsche jongens van Smit, ja, die zijn er
nu eenmaal en ieder weet wat ze waard zijn en de
bouwmeesters van het dok aan de Tyne wisten
het misschiet* nog het best.
Dit alles was dus zeer verheugend, maar daar
mede was de zaak niet afgeloopen, ofschoon der
gelijke opdrachten al zóó gewoon zijn, dat men nu
eenmaal niet anders dan aan een goeden af
loop denkt met ervaren gezagvoerders als Wel
tevreden en 't Hart, met hunne mooie en krachtige
Witte Zee" en ,,Zwarte Zee". Zeer zeker. Maar
dit was toch weer eens iets nieuws.
Als we alles weer eens de revue laten passeeren,
dan denken we aan kapitein Person, die nog
aan het Callao-dok heeft medegewerkt, een tocht,
die ook niet zoo makkelijk was, vooral in Straat
Magellaen. Person heeft dokken naar Kio de
Janeiro, naar Constaiitinopel gebracht, om het
Singapore-dok niet te vergeten en zijn mooie
sleep van het s.s. City of Singapore van Australi
naar Engeland. Alles wel!
Kapitein Verschoor ging met
een baggermolen achter zich op
stap naar Shanghai en had meer
van die speciale dingetjes, als
kranen en lichters. Zoo kan men
doorgaan, maar deze
Wellingtonreis is toch weer wat nieuws
geweest, eerstens door den bij
zonder langen afstand en dan
is het varen door de Torres
straat, die bekend is door hare
vele riffen en felle stroomen,
ook weer aan bijzondere nieuwe
gevaren onderhevig.
Maar daar weegt de theore
tische kennis van deze wak
kere practisohe mannen best
tegen op en hunne navigatie is,
zooals reeds zoovele malen, nauw
keurig geweest.
liet is een eigenaardig bedrijf,
de Internationale sleepdienst van
L. Smit. Eigenaardig vooral,
omdat het samenhangt met den
anderen strijd der Hollanders met
de zee. Die andere strijd betreft
toch het beschermen van het
land tegen de zee en het maken
van havens, en daardoor staat
Holland zóó goed bekend, dat
het buitenland ook wel gebruik
wil maken van dat degelijke
baggermateriaal.
Zoo moesten dan
baggermolens, zandzuigers en dergelijke
naar Oost en West vervoerd
worden en daarvoor waren sleep
booten noodig.
Voor ongeveer 35 jaar is daar
door die thans zoo groote
zeesleepbootreederij ontstaan, die
al spoedig noodig bleek voor het
vervoer van dokken, waarvan dit
Wellington-dok het zes en vijf
tigste is, dat op den aardbol ge
plaatst is.
En als nu zoo'n dok wegge
bracht is, dan ligt het voor de
hand, dat men liever niet met
,,ledige handen" thuiskomt, en
zoo kwam het dan ook al spoe
dig voor, dat op de terugreis wel
een een beschadigd schip werd
aangetroffen en natuurlijk gaarne
medegenomen.
Hierdoor is het bedrijf ook al
weer uitgegroeid tot een soort
bergingsbedrij f, want de sleep
booten liggen in verschillende
havens aan den Atlantischen
Oceaan gereed om op het eerste
noodsein uit te varen.
Gandhi's nieuwe koers
Teekcning door B. van Vlijmen
Gandhi: Het zit ah gegoten!"
Thans is het mogelijk dat het ontredderde
schip op honderde mijlen afstand van de kust
met behulp der radio-telegrafie kennis geeft van
zijn toestand en de altijd waakzame man
nen van Smit vangen het sein op en varen
uit om te redden, hoe ook de weersgesteld
heid is.
En smaken vaak de voldoening hunne arme
medenierischen het leven te hebben gered (en
het materieele sxicces blijft zelis wel eens achter
wege).
De berging van het tankschip Varand in
Februari van 1928 is daarvan een mooi bewijs
en het vond vooral in Engeland groote waardeering.
Ook bij andere gelegenheden kwam dat voor en
het doet vooral aangenaam aan, als die waar
deering komt uit Engeland, het land dat toch
nog wel als toonaangevend in de zeevaart be
schouwd kan worden. De ,,Daily-News" wees er
dan indertijd ook terecht op, dat Engeland wel
hare Oceaan-sleepbooten heeft, maar dat die toch
niet voldoende zijn om de Nederlandsche schepen
van de ongeëvenaarde positie, welke zij zich ver
zekerd hebben, te verdrijven.
Zoo is het. en de vlaggen wapperen thans in
Maassluis om deze nieuwe overwinning te vieren.
]>aat ons hopen, dat dit nog vele malen zal ge
beuren en dat dit deel van de ijzeren mannen, die
nog niet door houten poppen zijn vervangen, nog
vele malen in de gelegenheid mag zijn, den naam
van Nederland hoog te houden.
AQUAJUUS
Tentoonstellingen
Bij den Dom, Utrecht, Sieraden en edelsmeed
werk door Cornelia Vos en Cor Sandifort. Tot 10
Januari.
Kunstzaal van Lier, Amsterdam. Schilderijen
door Oerard Sluyter. Tot 10 Januari.
Huize van Hasselt, Rotterdam. Schilderijen
tentoonstelling. Tot 18 Januari.
Kunstzalen A. Vecht, Amsterdam. Schilderijen
door J. J. Moolhuizen. Tot i!4 Januari.
Stedelijk Museum, Amsterdam. Tentoonstelling
van Hint I.ucas. Tot 2-1 Januari.
Xedei'landsche Vrouwenclub, Amsterdam. Wer
ken van Jkvr. M. de Jonge. Tot 31 Januari.
KUNSTZAAL
VAN LIER
DOORLOOPEND
TENTOONGESTELD
ROKIN 19R =
AMSTERDAM
BEZ ICHTIGI NG V RIJ
KUNSTWERKEN VAN
JONGE HOLLANDSCHE
EN BUITENL. MEESTERS