De Groene Amsterdammer van 16 Januari 1932 No. 285O Schilderijen: een veilige belegging Herhaalde opwekking Jf Ik heb niét langgeleden in het artikel, getiteld Veilige Schoonheid", gewezen, naast het billijke de schilderkunst en beeldhouwkunst te steunen in dezen lastigen tijd, op het nut van dergelijk steunen. Ik meen te kunnen vermoeden, dat dit artikel reeds eenig gevolg heeft gehad en dat er reeds n of meer menschen waren, die op te loven wijze het schoone met het nut ver bonden. Ik behoef hier niet te bevestigen. dat ik zulk gevolg tot de aangenaamste dingen ?reken, die ik kan bereiken; altijd is het toch zeldzaam, maar ook altijd is het verheugend, te ervaren, dat wanneer de makers van schoone voorwerpen (schilderijen en beeld houwwerken) in de benauwenis zitten, dat er Hollanders zijn van geestelijk fatsoen, die ze gaarne uit die benauwenis halen en daar door den blijvenden, geestelijken rijkdom deinatie vergrooten; die, dubbel werk doende, zich zelven niet verarmen, maar integen deel dingen koopen, die veiliger zijn op den. duur dan vele problematisch geworden aandeelen en dergelijke papieren, die op de beurs verschenen en verdwijnen voor goed. Het kunstwerk is, wanneer het een kunstwerk! is, blijvend; het is geen voorbijgaand of ver dwijnend vermogens-bestanddeel om het zóó eens finantieel-technisch uit te drukken. Er was n voorbehoud in het vroeger artikel en dit herhaal ik hier: zij, die anderen en zich zelven op zoodanige manier tegelijk willen helpen, moeten een kunshcerk koopen. Dat is n der noodzakelijkheden, want anders benadeelen zij de wezentlijke schilders, de werkelijke beeldhouwers, en benadeelen zij tegelijk zichzelven. Daarvan, van deze twee voudige benadeeling, ben ik een onverbid delijk tegenstander. Ik heb te grooten zin voor het werkelijke (in geestelijken zin) om een verkeerde handelwijze in deze te kunnen waardeeren. Wij naderen dan tot en begeven ons in een philanthropie, die voor een ander genus is aangewezen, en door corporaties moet worden uitgeoefend, bij wien de nietkunstenaar evenveel geldt of meer dan de kunstenaar. Dat laatste is een noodzakelijke sociale zorg, maar hier in deze kunstrubriek worden van zelve zij verdedigd, wien de schoonheid tot een noodzakelijke, onomgaanbare uiting is. Ik weet, dat er velen zijn, die van brood" alleen leven en wien de uitingen van den geest gemakkelijk onverschillig laten. Dat is misschien zelfs de meerderheid, maar duidelijk wordt dan ook opeens, dat bij den geest deze meerderheid-van-stemmen niet geldt en nooit gold noch zal gel den. De geestelijke rijk dom van een land is steeds de daad en de voortbreng selen van betrekkelijk weinigen. Daar ontstaat zij, daar gebeurt zij ; van daaruit zijn wij rijk of arm tusschen de naties. En zij zijn het, die voort brengers, wier werken eeuwige rente dragen. Het is immer onjuist, dat alleen het technische een land verrijkt of verarmt. De schoonheid verrijkt onophoudelijk, voortdurend. Wie kent de landen niet, waarheen duizenden sinds eeuwen trekken om te zien wat de kunstenaar na-liet? Het ver blijf in zulk land beteekent een voortdurend vernieuwd inkomen voor dat land. Wie dit, wat onweerspreekbaar is, tot bewustzijn kwam, moet in den nood den kunstenaar steunen. Wie dat doet, vermeerdert voor goed het inkomen van zijn land zonder zichzelf te kort te doen. Laten wij dus ook nu dit niet vergeten, en daarom is het plicht ook thans te koopen. P] ASSC11AERT Do Kunstmarkt In 1931 Eat more fruit ! is een Amerikaansche slogan. Koopt meer schilderijen" een even gerechtvaar digde Hollandsche, thans door De Groene" op sympathieke wijze naar voren gebracht! De volgende korte notitie over de Kunstmarkt en de koers-beweging op de groote Internationale Kunstveilingen van 1931, moge de Veilige Schoon heid "-campagne van dit blad even komen onder steunen. . . . In het algemeen dan valt, dit voorop, van die kunstmarkt in het afgeloopen jaar te zeggen, dat het aanbod van grootere collectieve", zoowel als Henri v. d. Velde Stilleven Aangekocht door bemiddeling van de Groene Amsterdammer aparte" waarden in de eerste helft van het jaar reeds aanzienlijk terug liep; in liet najaar, toen de crisis zich had toegespitst, hield het in zulk een mate op, dat het in vele gevallen zelfs kleiner werd Het is erg prettig om bewijzen van instemming en welwillende 1oetje.ne.yen hoofdknikken in ontvangst te nemen, maar daar moet het nu toeh, oprecht gezegd, niet bij blijven. Wat noodig is en het is in uw eigen belang en het is uw eigen voordeel ----- is een daad ! Nu is ile tijd daar om uw theoretische instemming praetischen vorm te geven. Koopen, koopen, koopen ! En de beste stukken. Verkoop desnoods bedrukte stukken ivaarran ge op het oogenblik kunt zeggen: zooveel is het vod nog waard, hoeveel hel over drie maanden zijn zal is niet met zekerheid te beweren; en koop daarvoor kunstwerken van jonge lerende scli ilders en beeldhouwers, die een reëel bezit vertegenwoordigen en irt/arvan de waarde alleen maar kan stijgen. Er zullen verschillende lezers zijn die vrat/en: maar wat moet ik koopen en tegen welken prijs! Hun verleenenwijgaarne onzebemiddciing. De Groene Amsterdammer, geadviseerd door de beste en onverdachtste deskundigen, is bereid om moderne kunstwerken voor derden aan te koopen en zij stelt zie/i voor van die aankoopen verslag Ie doen in tekst of reproductie en zoodoende anderen op te wekken te loven voorbeelden te volgen. Het is ons een bijzonder genoegen hierbij een reproductie van den eersten aankoop te geven en wij hopen, dat wij wekelijks een of meer van dergelijke aankoopen kannen si gnalce ren. RKDACTIK dan de, ook toen nog hier en daar bestaande vraag. Dit verschijnsel wijst er op, dat het ..schilderij " nog steeds beschouwd wordt als een beleggings object van den eersten rang, dat men vertrouwt en dat men niet, in paniek-stemming, aanstonds tegen eiken prijs" tracht te spuien !. . . . Maar het merkwaardigste en belangrijkste feit van het geheele afgeloopen veiling-jaav was wel dit: dat niet alleen het werkelijk onbeslrcden eerste klas Meesterwerk zijn prijsniveau handhaafde, maar dat ook het in tijden van hoog-conjunctuur dikwijls zeer veronachtzaamde middelsoort werk", zoow'el op veilingen als in den vrijen kunsthandel, een ruim afzetgebied behield, ruimer dan men kon vencachtcn! Vooral in dit laatste feit ligt m.i. een stimulans voor thans al te angstig geworden aspirant-koo pers ! Zij toch kunnen, met dit feit voor oogen, niet een gerust geweten tot het verwerven van ook eerste klas modernen overgaan, omdat, ook al zou het betrokken werk later, in de waardeering van een'' volgend geslacht, naar een wat lagere I. lasse verhuizen, de waarde toch tot op behoorlijke hoogte, gesecureerd blijft! Ten overvloede zij medegedeeld, dat ik der in bovenstaande notitie opgestelde conclusie uit het koersverloop op do Kuristmarkt-1931. niet zóó maar, pour besoin do la cause" uit mijn mouw heb geschud, maar dat zij steunt op de feitelijke gegevens onlangs over die markt, door dr. J. I. von Saxo, in het, ondelzijn redactie staande blad Die Weltkuiist", gepubliceerd. (-N'r. I, Vle jaargang). A. E. VAN DKX TOL Sint Lm-tis: in liet Stedelijk Museum, te Amsterdam (Xotities) Eigentlijk moest een schrijver over kunst werken zijn besprekingen met een bepaald merk merken, waardoor onmiddellijk aan d en lezer der besprekingen bleek welken indruk in het algemeen de tentoonstelling op den kritikus b.v. maakte en mot welk inzicht dus de opmerkingen etc. van dien kritikus moesten worden aanvaard. Daardoor zou velerlei ver warring worden voorkomen en veel helderheid zou zijn gewonnen. Maar er is, onder meer, n groot bezwaar: een tentoonstelling van verschillende schilders etc. kan zeer ongelijk zijn, en gaaft go ha,ar dan toch een bepaald, tevoren afgesproken merk, dan zouden daar door do goeden kunnen lijdon of de slechten. onverdiende baat vindon. Toch kan ik wel zeggen, dat in het algemeen deze tentoon stelling van Sint Lucas niet met het merk der boste tentoonstellingen ooit zou worden gesierd on dat er zelfs een aantal werken hier te vinden zijn, die ons doen verbazen over oen ongestoorde, onverstoorb're rust. waarmoe de makers zich in dezen tijd durven vertoonon, en waarmee zij iets maken, dat vermeden had hooren te worden. Ik zal daar om met enkele, snelle, notities over enkeion. volstaan. Kr is ongetwijfeld een hoeveelheid psychologie in de kleine teekeningotjes naar menschen dooi' Lizzy Ansingh. Ik heb haar zicht op menschen meer dan eens getypeerd en zelden overwint daar do teederheid het ironische of hot sarkastisohe. maar toch: beide vindt ge op levendige wijze in het werk. Een stilleven als Xo. 13 van 3tej. A. C. van dor Berg geeft minder dan zij meestentijds is; hot portret van K. Bonnet kan gemakke" lijk worden gemist in zijn werk. 11. F. Boot is een nimmer groot maar toch steeds persoonlijk werker (zie zijn naakt 27). Twee otseii (39, 10) va.n Van. Duffelen merkt ge hier op. In (!ordes teokeningeii naar kerk interieurs her innert go u Haverkamp'» nauwkeurigheid, die geen. bloesem droeg; Iliilshoff' Pol is beter in het ge schilderd werk. .Jurres' paarden in de boerderij _.. - ] hebben oonigo wozeiitlijkheid; de teekenhig van 's vissohovs is oen toekoning, waar gemacht in erkent. Kort's An der kleuren een der Holaud Koning geen psychologische turiuni is in den hartstocht bijblijvende werken, op St. Lucas (III); Mackeiizie's l Ui wordt hier toch vermeld, evenals Sint (Uoud van Bart Poizol (134) een levendig notitie-tje. Schulrnan's zwart-en-wit landschappen zijn vrij lenige impressionistische weergaven (UiO Etc.) een stilleven van Mej. Surie heeft klank in do kleur. Een portret van Mevr. Westendorp -Osieck is niet zóó volstrekt als een dergelijk portret van Teixeira steeds is, maar haar etsen naar gevelsteenon (191) zijn afzonderlijk te vermelden, zij is daar thuis, en is daar, eigenaardig, te waar deeren. Westerman, I lamstra en J. Maris moet;>ri nog genoemd. PLASSCIIAERT