No. 2851 De Groene Amsterdammer van 23 Januari 1932 15 Het phenomeen der Fransche Welvaart door C. F. Roosenschoon Dure protectie van den landbouw. De nood, die een deugd bleek te zijn Als een der merkwaardigst 3 symptomen van de huidige crisis zal men later zeker noemen: de overschatting van de macht van het goud. Het is werkelijk merkwaardig hoe de menschen zich Mind staien op de groote massa goud bij de JBanque de France en daaruit concludeeren dat Frankrijk er bijzonder goed voor staat. Toch is het bekend, dat in Amerika de eensaanwezige enorme goudvoorraad de crisis hoege naamd niet heeft kunnen stuiten en ook ons land ziet bij een volwaardig betaalmiddel zijn aantal ?werkloozen steeds aangroeien. Dat Frankrijk een tamelijk goed figuur slaat in vergelijking niet andere landen heeft zijn oorzaken dan ook ergens anders dan in de kelders van de Banque de France. De Franschen hebben in de jaren na den oorlog een paar maal van den nood op zeer gelukkige wijze een deugd gemaakt, zij het dan doorgaans ten koste van anderen. Wij moeten met onze gedachten even teruggaan tot de groote Fransche crisis van 1926, toen het eene Ministerie na het andere duikelde en de Franc terug liep tot 7, 6, en bijna 5 cent zelfs. In hun angst kwamen toen de vechtende schapen bijeen, Poincarévormde een nationale regeering en kort daarna kwam de Franc weer terug op bijna 10 cent, dank zij krachtige financieele maatregelen. Na een jaar ongeveer werd de Fransche munt op dat peil wettelijk gestabiliseerd, dus op ongeveer 1/5 van zijn vroegere officieele waarde. Dat daarmede 4/5 van de oude schuld in binnenen buitenland werd geannuleerd, daar denkt men nu maar niet meer aan. Voila punt l! Verder heeft Frankrijk altijd het leeuwendeel gehad van de Duitsche herstelbetalingen, terwijl het zelf zijn schuldeischers niet zeer veel betaalde, punt 2 ! Nu Engeland, dat in de moeilijkste jaren zijn schulden met volwaardige munt betaalde, zijn geld ziet gedepre3ieerd, zijn de Franschen heftig verontwaardigd en vergeten dat zij zelf de wereld nog op een andere manier adergelaten hebben. Ten derde had Frankrijk zijn verwoeste ge bieden. Inplaats van een groote handicap is de opbouw hiervan een zeer groote, uitgebreide nationale industrie geworden. De Duitschers be taalden het, en de Franschen hadden er een ruime werkgelegenheid aan, waardoor de Fransche in dustrie niet zoozeer genoodzaakt werd, in export een afzet te vinden. Bovendien vormden de slagvelden een prachtig en dan ook dankbaar geëxploiteerd gebied voor toerisme, waarvoor kunstmatig nog steeds een aantal ruïnes en dergelijke in stand wordt gehou den. Punt 4 ! Ten vijfde, en dit is met de inflatie een van de belangrijkste punten, had Frankrijk zijn tekort aan menschen. Hierover is zwaar gejammerd, maar ook deze schijnbare nood is ia de praktijk een factor ten gunste gebleken. Allereerst was er daardoor volop werk voor de Franschen zelf. Het tekort werd aangevuld door goedkoope Polen, Tsjechen, Spanjaarden, Italianen en Belgen Daarvan hebben de laatste drie groepen zich blijvend gevestigd (tezamen bijna anderhalf m lioen), terwijl de Polen en Tsjechen, (circa 700.000) werden geïmporteerd bij heele treinladingen dooi de werkgeversorganisatie en de Fransche boeren bond. In deze werkkrachten had men goedkoope arbeiders, die niet het minste confort gewend waren en die dus met een minimum aan huis vesting, hygiëne en voeding genoegen namen. Het 'grootste voordeel is echter, dat men deze werkKUN STZ AAL VAN LIER DOORLOOPEND T ENTOON G ESTEL D ROKIN 19fi = AMST ERDAM BEZICHTIGING VRIJ KUNSTWERKEN VAN JONGE HOLLANDSCHE EN BUITENL. MEESTERS krachten ook weer kan uitvoeren, als er geen werk meer is in fabrieken of op het land. Als de buitenlandsche arbeiders rondloopen, dan ver vallen ze al spoedig tot de catagerie ongewenschte vreemdelingen" en dan gaan ze eruit, weer de grens over, huistoe ! Geen wonder, dat het werkloozencijfer in Frankrijk tot groote verbazing van de omrin gende landen langen tijd zoo abnormaal laag bleef. Maar inmiddels blijkt dat zelfs dit spuien van buitenlanders niet meer afdoende is en zoo geven de laatste statistieken dan ook een snelle stijging van het aantal werkloozen aan. Waar in begin 1931 nog bericht werd, dat dit aantal onbeteekenend was, is deze snelle groei wel een aanwijzing, dat de crisis bezig is Frankrijk mede te trekken in de algemeene heksenketel. De Fransche handelsbalans is al jaren zeer ongunstig; inet name de auto-industrie zag haai' export sinds de stabilisatie van de Franc steeds inkrimpen. De binnenlandsche markt bleef echter nog goed door de tarievenpolitiek, maar de crisisvhel pleegt harder te wassen dan men tariefmuren kan optrekken en zoo zijn we dan aangeland op het punt, waarop ook in Frankrijk de algemeene malaise zich begint te doen gevoelen. Het bewijs dat dit critieke punt is bereikt levert de invoering van het contin^enteeringsstelsel. Met dit systeem beoogt men de Fransche markt van vreemde smetten vrij" te houden, blijkbaar omdat het met invoerrechten alleen niet gaat. Niets demonstreert duidelijker het fiasco van invoerrechten, dan de invoering van het contingen tensysteem. Ook met deze nieuwigheid zal het echter spaak loopen, ditmaal echter niet onder druk van de boeren, maar door verzet van de loontrekkende massa, die tot een hongerrantsoen wordt veroordeeld. Bescherming met invoerrechten is zooiets als water pompen om de eend te verdrinken. In wezen komt het overeen met inflatie van de munt, immers de koopkracht van het inheemsche" geld wordt erdoor verzwakt. De tarwe kost b.v. in Frankrijk ongeveer 2| keer zooveel als op de vrije markt, het leven in het land zelf wordt dus op kunstmatige wijze duur gehouden, hetgeen op hetzelfde neerkomt, alsof de koopkracht van het loon, verdienste of anderszins verminderd wordt. Hoewel de Fransche landbouwers dus een veel grootere bruto-ontvangst hebben, dan b.v. de Nederlandsche, zijn hun uitgaven ook belang rijk hooger, omdat veevoeder-artikelen, landbouw machines, olie, benzine en dergelijke eveneens veel duurder zijn dan bij ons. Wordt hierdoor reeds de schijnbare winstmarge aanzienlijk verkleind, de hooge prijzen van de levensbehoeften beperken de koopkracht van het inkomen nog meer. Als nu de crisis in de steden zich gaat uit breiden, zooals de stijging van het werkloozen cijfer aangeeft, dan zal de binnenlandsche markt zelfs de beschermde eigen landbouwproducten niet meer kunnen opnemen en dan is het fatale oogenblik bereikt, dat de hoogste tariefmuren de malaise niet meer kunnen buitensluiten. En dan zijn de productiekosten van den landbouw zoo hoog geworden, dat iedere loonende export volkomen onmogelijk is. Dit moment is in Duitschland en Amerika reeds lang aangebroken, zoodat de landbouw daar minstens even diep in de put zit als bij ons, ondanks alle bescherming en ondanks een geweldige binnen landsche markt. De Hollandsche landbouw- diehards" staren zich echter blind op de ? 17.?, die de Fransche boeren voor hun tarwe ontvangen en eischen dat ook in Holland door middel van invoerrechten een dergelijke prijs wordt gefor ceerd. Als de Nederlandsche landbouw moet gesteund worden zal het zeker niet moeten gebeu ren door middel van invoerrechten, ook al lijkt het tot nog toe in Frankrijk zoo mooi te gaan, want het ziet er naar uit, ot' daar ditmaal de déluge" niet après nous" zal komen. Invoerrechten werken als een dot met brande wijn: het kind slaapt wel, maar groeit niet. Als de Fransche landbouw uit zijn protectie-roes wakker wordt zal hij de concurrentie met andere landen niet kunnen volhouden. Dan zal pas blijken hoe arm het Fransche volk is ondanks het goud van nu. Valencia Een interessante Autoreis naar Spanje. De Vereeniging voor Geografische Reisleiding, Zandvoortschelaan 6 te Heemstede organiseert in het vroege voorjaar een belangwekkenden tocht naar Spanje. Gelegenheid tot deelneming aan dit auto circuit" bestaat voor reislustigen met ei gen wagens evenals voor personen, die een plaats in een der auto's van de vereeniging wenschen te bespreken. Er is geen sprake van autocars" doch de opzet is dat de vereeniging zelf met een of meer 7 pers. wagens uitkomt, waarin drie, hoogstens vier pas sagiers plaats zullen nemen. Het begin der reis is gesteld op 6 Maart, vertrek der deelnemers van Maastricht. De tocht gaat dan in kleine en kalme etappes door Oost- en Zuid-Frankrijk naar Barcelona. Voor het bezoek aan deze stad blijven de dagen van 11?13 Maart gereserveerd. Wat er dan niet allemaal op het programma staat is overweldigend. Valencia, bezoek aan sinaasappel cultures, Granada, Malaga, met het heerlijke kli maat en de gelegenheid in zee te baden, om ten slotte den Goeden Vrijdag in Se villa te vieren en daar de processies te aanschouwen. Daarna Toledo en Madrid, om begin April weer huis waarts te rijden. De verkeerstoestanden, hotels en wegen, kunnen in Spanje tegenwoordig iedere vergelijking door staan. En, hoewel onderkomen en verzorging geheel eerste klas" is opgezet, laat de koers van de peseta het toe deze reis toch met betrekkelijk bescheiden middelen te bekostigen. Inlichtingen verstrekt het secretariaat van bovengenoemde vereeniging. Correspondentie L. I... te Deventer. Blues zijn liedjes, die een wanhoopsstemming weergeven, doch zingen de negers ze. dan wekken ze den lachlust op. De vorm is n lange strofe, herhaald, soms met een kleine wijziging, terwijl de slotregel het rijmwoord daarop geeft. Jo Spier is een volle neef van den kritiskaster Mr. Elias" eu ik acht het derhalve nood zakelijk mijzelve als getuige te wraken. 'Ken en ander ten dienste r<in de zuiverheid der kritiek. Overigens ben ik het met den heer Greshof f geheel eens ten opzichte van zijn waardeering voor den teekenaar, dien ik leek en neef evenzeer bebewonder als hij. E. ELIAS