Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER
Weekblad voor Nederland
Onder hoofdredactie van A. C. Josephus Jitta
Redacteuren: L. J. Jordaan, F. G. Scheltema en M. Kann. Secretaris der redactie: C. F. v. Dam
Keizersgracht 355, Amsterdam C. - Telefoon 37964 - Postgiro 72880 - Gem. Giro G. 1000
Opgericht in 1877
No. 2852
Zaterdag 30 Januari 1932
Hoover, MacDonald, Brüning of
Ruys de Beerenbrouck ?
De motie-Knottenbelt
Kort vóór het Kerstreces heeft Mr. H. J. Knot
tenbelt in de Tweede Kamer een door alle leden
van de liberale fractie onderteekende motie in
gediend, die vermoedelijk in Februari zal worden
behandeld. Die motie luidt als volgt:
De Kamer, van oordeel, dat tal van burgerrech
telijke overeenkomsten een belemmering vormen
om te komen tot een spoedige verlaging van de
productiekosten en van de kosten van levens
onderhoud,
noodigt de regeering uit te bevorderen, dat daar
tegen tijdelijke maatregelen worden genomen.
Deze motie heeft betrekking op het gewichtigste
onderwerp, dat in de huidige omstandigheden
re3*eering en volksvertegenwoordiging kan bezig
liouden: hoe dragen wij zorg, niet alleen, dat ons
land de crisis te boven komt, maar ook, dat het,
?zoodra weder herstel intreedt, in staat zij, zijn
plaats in het wereldverkeer te hernemen?
Het uitgangspunt van.de motie is blijkbaar: het
peil van de welvaart is in de geheele wereld aan
zienlijk gedaald en het zal ook, nadat eenig herstel
r^al zijn ingetreden, nog belangrijk blijven beneden
het niveau van vóór de crisis. Richtsnoer voor de
Tegeering behoort daarom te zijn, te bevorderen,
?dat wij door een daling van de prijzen en de loonen,
:niet van de wereldmarkt worden uitgesloten.
Het is de verdienste van den Botterdamschen
lioogleeraar Dr. N. J. Polak in enkele onlangs in
?de Economisch-Statistische Berichten verschenen
-artikelen scherp en plastisch te hebben uiteengezet,
welke methodes onze regeering kan toepassen, om
i* bevorderen, dat ons land de crisis zoo goed mo
gelijk te boven komt. Hij onderscheidt vier metho
des, die hij aanduidt met de namen: Hoover, Mac
Donald, Brüning en Ruys de JBeerenbrouck.
De methode-Hoover toepassen beteekent, het
land zooveel mogelijk afsluiten van de rest van de
wereld, zooveel mogelijk den invoer belemmeren,
?Eoodat aanbod van goederen en diensten op de
internationale markt, waar men moeilijkheden zou
?ontmoeten, geen noodzakelijke levensvoorwaarde is.
De methode-MacDonald kan in n woord wor
den samengevat: muntverzwakking. Daardoor
worden met n slag productiekosten en prijsniveau
ten opzichte van andere landen verlaagd. En
voorzoover de pogingen tot compensatie niet slagen,
aal de levensstandaard dalen.
De methode-Brüning eischt een min of meer
gedwongen algemeen offer van allen tegelijkertijd.
Op hetzelfde oogenblik worden door wettelijke
maatregelen de levensstandaard, het prijsniveau
«n de productiekosten naar eenzelfden maatstaf
verlaagd.
De methode Ruys de Beerenbrouck wordt door
Prof. Polak als volgt beschreven. Afgezien van
?enkele plaatselijke hulpacties in den geest van de
methode-Hoover, wordt alles overgelaten aan
het spel der maatschappelijke krachten, die nu
eens hier, dan weer daar de productiekosten en den
levensstandaard aantasten, om ten slotte, na veel
leed en algemeene verarming, tóch alles te laten
dalen en tevens de kans prijs te geven, door verla
ging der productiekosten weer een plaats van
beteekenis in het internationale economische leven
in te nemen.
Met een plastisch en pakkend beeld illustreer
Prof. Polak deze vier methodes.
Het gaat om deze |Vraag: hoe verlossen wij
ons van de crisis?
Bij deze moeilijke bevalling dient Hoover lang
durig narcose toe, om het leed te verzachten. Hij
belemmert daardoor echter het natuurlijke uitdrij
vingsproces en verstikt het kind.
MacDonald bezigt het operatiemes of de forceps,
brengt het kind levend ter wereld, maar wekt ge
varen op voor moeder en kind beide.
Ruys de Beerenbrouck stelt, door in dit patho
logische geval niets te doen, de levens van moeder
en kind in de waagschaal.
Brüning injicieert pitruïtrine, ten einde de na
tuurlijke actie van de moederlijke organen te ver
sterken en de uitdrijving te bespoedigen.
Ik ben geen gynaecoloog. Mijn betrekkelijk ge
ringe ervaring op dit gebied geeft mij niet het recht
als autoriteit op te treden. De wet verbiedt mij
zelfs medische practijk uit te oefenen. Bovendien
moet ik hier herhalen, wat Dr. Heyermans telken
male in zijn hoogst interessante medische kronieken
in de organen van de arbeiderspers pleegt te zeggen:
dat men geen diagnose in het algemeen kan stellen.
zonder eerst den patiënt nauwkeurig te hebben
onderzocht.
Zelfs een meer ervaren arts zou onmogelijk van
de genoemde methodes van behandeling er n
kunnen uitkiezen, die voor alle landen onder alle
omstandigheden de eenig aangewezene zou moeten
zijn.
* *
*
Wat moet echter voor ons land in de huidige
omstandigheden richtsnoer zijn?
De methode-Hoover zou voor ons land een ramp
zijn. Wat voor Amerika reeds schadelijk is, zou
ons land niet kunnen dragen. Onze bevolking is in
verhouding tot de oppervlakte van h et land 15 keer
zoo groot als in de Vereenigde Staten en wij hebben
misschien naar verhouding niet n vijftiende van
de grondstoffen, waarover de Vereenigde Staten
beschikken.
De methode-MacDonald is een sprong in het
duister, een wanhoopsdaad. Geen verantwoordelijk
staatsman zal daartoe in ons land overgaan, tenzij
hem geen enkele andere uitweg overblijft. Minister
de Geer vergeleek inflatie en daarop komt deze
methode neer?met een deraillement. Wie heeft
het in zijn macht, wanneer hij een spoorwegongeluk
veroorzaakt, het bij een kleine ontsporing te laten?
Met de methode-Ruys de Beerenbrouck kunnen
wij in de huidige omstandigheden niet volstaan.
De regeering kan zich niet onthouden van ingrijpen
in het economische leven in verband met de crisis
en zij doet dat ook niet. Maar zij grijpt in zonder
methode. Zij moet eerst een diagnose maken van
de kwaal en dan een voor die kwaal onder deze
omstandigheden doelmatige therapie toepassen.
Het doel, dat Brüning voor oogen staat, moet
ook het doel zijn. waarop onze regeering zich richt.
Alleen behoeft het geneesmiddel hier te lande
niet zoo krachtig te zijn als in Duitschland, omdat
de ziekte minder ernstig is.
Het doel moet zijn, dat wij ons bij de verminder
de welvaart van de geheele wereld, bij een lager
niveau, aanpassen. De regeering moet alles doen,
wat zij kan, om de prijzen te drukken en de kosten
Inhoud:
1. Mr. A. C. Josephus Jitta, De motie-Knottenbelt.
2. H. Brugmans, Revolutie of individu?
3. L. J, Jordaan, Het contingenteerings-besluit.
4. A. E. v. d. Tol, Wandtapijten.
5. B. van Vlijmen, Hoofdlooze school. Spreekzaal.
6. Jan van Nijlen, Fransche boeken.
7. Dr. Jac. Thijsse, Zachte winter. P. Auerbach,
Boekbespreking.
9. Mr. H. Scholte, Dramatische kroniek.
10-11. L. J. Jordaan, Bioscopy.
12. C. van Wessem, Muziek. Herman Wachter,
Crisis- Elegie.
13, Otto van Tussenbroek, Reclame der K.L.M.
15. C. A. K'aasse, Deensch vleesch, halt.
16. A. Plasschaert, Schilderkunst.
17. Albert Heiman, Droom en stilte, teekeningen door
A. van der Peer.
18. L. J. van Looi, Ons radiotoestel. Charivarius,
Charivaria.
19, Uit het kladschrift van Jantje. Alida Zevenboom,
Croquante Croquetjes.
20. Letterraadsel.
Viooltjes
Voortreffelijke
chocolade in den
vorm van viooltjes.
Een specialiteit.
RINGER5
Lef op t/en naam/
van levensonderhoud te verlagen. Zij moet dus
bovenal die maatregelen nalaten, ciie de kosten van
levensonderhoud verhoogen.
Ieder is geneigd mede te werken tot verlaging
van de prijzen van de artikelen, die hij consumeert,
doch hij verlangt handhaving van de prijzen van
de artikelen, die hij zelf voortbrengt.
De boeren klagen over de hooge prijzen van de
industrieele producten, die zij moeten koopen,
doch zij verlangen van de regeering belemmering
van den import van goedkoope landbouwproduc
ten. De arbeiders en de ambtenaren willen wel
profiteeren van de verlaagde kosten van levens
onderhoud, doch zij verzetten zich, wanneer zij
hunnerzijds een steentje moeten bijdragen, om dat
doel te bereiken.
En de overheid zelf, die het goede voorbeeld be
hoorde te geven, handhaaft het peil der belastin
gen en dat van de prijzen van de artikelen, die zij
op de markt brengt, zooals electriciteit, gas,
telephoon en water, ja zij verhoogt die zelfs hier en
daar.
Uitkomst uit de crisis is voor ons land slechts
mogelijk, wanneer iedere groep der bevolking, niet
het minst de overheid, er van doordrongen wordt,
dat zij heeft mede te werken tot aanpassing aan
een lager welvaartsniveau.
l* Wanneer de behandeling van de motie-Knotten
belt er toe zal bijdragen, dat regeering, volksver
tegenwoordiging en burgerij die noodzakelijkheid
beter zullen beseffen, dan zal die motie haar nut
hebben gehad.
A. C. JOSEPHUS JITTA.