No. 2862 "^' *?. , '- .f~ ?£<">. ? V>, '... ' *? .' --? '-? ' - , i)e QroginèAmsiepdflrrtrnèr van 30 Januari 1932 ' Een nieuwe schoolstrijd I>e schoolvergadering van de Haagsche school aan den Hyacinthwcg heeft zich uitgesproken tegen contröl'5 door het hoofd der school. Waar de schoolmeesters heen willen / Spreekzaal Aan den heer Henrik Scholte Het stuk, dat om te lezen eigenlijk toch een muf-vriendelijk Kadelburgje is geworden." Zoover is het dus gekomen, dat Gogol's Revisor in Uwe oogen muf is geworden.... en zoo wordt het voor ons waarlijk meer dan tijd, dat wij ons verzetten tegen Uw frischheid. Tegen U, mijnheer Scholte, en tegen den met groot schrijftalent door U verdedigden smaak, die, meer dan iets anders, ons tooneel noodlottig is geworden. Want wat ik U nu al jaren in Uw dramatische kronieken heb zien doen, is niet meer of minder dan het laatdunkend smalen op dien edelen vorm der dramatische kunst, die het blijspel heet, een smalen dat zoo duidelijk voortkomt uit volkomen ontoegankelijkheid voor een der dingen die somtijds den wijzen der aarde verborgen blijven en den kinderkens geopenbaard zijn: een ding dat men humor noemt. Mocht het geen fout Uwer geheele generatie zijn! Laat het niet gezegd mogen worden, dat zij, opge voed in lawaai, haast, sensatie, frivoliteit en hard heid, nog slechts ooren heeft voor krijschen, oogen voor schreeuwende kleuren en zenuwen voor rauwe contrasten, en, nu ik aan Uw kwalificatie van muf heid kom te denken, voeg ik er bij: een neus ver stopt voor het aroma der fijnere nuanceeringen. Gij meent dit klassieke blijspel, zoo echt Rus sisch en toch zoo algemeen menschelijk tevens, zijn Kadelburgje te mogen noemen: niet slechts een humor, maar ook zijn gansene tragische achter grond schijnt U verborgen te zijn gebleven. Gij hebt niet gevoeld, dat een Gogol boven zijn walging van een corrupt en incapabel regime uitkwam in een bijna gullen lach, gij hebt den schrijver van de Doode Zielen en de Mantel niet weten te herken nen, dien Dostojewsky eerde. Maar goed dan: Kadelburg. Gij die het tooneel kapot maakt door het in de stukjes van aamechtige tafreelen te zagen, gij die zijn motieven zoekt in gemengd nieuws en verkrachte historie, in de frissche sfeer van gluiperige dieverij, lustmoord en verschaalde geilheid, gij modernen wier tooneel tot nog toe niets heeft opgeleverd enkele fijne maar brooze Fransche stukjes daargelaten dan schelle filmnamaak met gezochte symboliek in de plaats van dialogen en valsch vernuft in de plaats van fantasie, gij die de belangstelling van het beste deel van het publiek hebt verbeurd door niet te begrijpen, dat men rust moet geven in de onrust van het moderne leven, en klaarheid in zijn troe belheden, laat ik U Uw bleekzuchtig meerderheids gevoel niet misgunnen. Want als de zucht tot overprikkeling eens niet langer meer den toon zal aangeven, dan zal het uur slaan voor wat gij schamperlijk vriendelijk heid" noemt. liet blijspel, dat gij miskent, dat gij niet meer lezen kunt, zal terug" komen, zelfs dat van Kadelburg. . . . CORN. \7ETH Mijn waarde Heer Veih, Wat kleedt Jeremia's profetenmantel U slecht, Gij die toch eenmaal in Uwe Prikkelidyllen" een schrijftrant hebt geschapen, waarbij wij school gingen (U vergeve mij een pluralis, die ik echter bezwaarlijk majestatis" kan noemen, dat laat ik liever aan U over), Gij die daarnaast Uw aandeel aan ons tooneel gegeven hebt door in Bonzo of de Eeuw van het Kind" dien suikerzoeten glimlach der plichtmatige vriendelijkheid te hekelen ! Is dit dan de weg, dien wij allen eens zullen moeten gaan, wacht ons werkelijk aan het eind van onzen loopbaan een terugvallen tot de oübolligheid, waartegen alle jeugd tekeer gaat? Laat mij meer eerbied houden voor Uw grijze haren, laat mij aannemen, dat Uwe met een Van Deysseliaansche keuze der invectieven geschreven boutade een voudig ingegeven werd door ons beider ontevreden heid met wat er op het oogenblik op het tooneel gepresteerd wordt, al meent Gij ook, dat het heil weer kan komen van de geschriften der ouden, van den Hoogedelen Heer Kadelburg, die tesamen met den Hoogcdelen lieer Blumenthal zulke Duitsche champagne van onvergankelijk bouquet schonk door leuke charades om keizer Frans Josef en-zoo-verder heen te schrijven, of tot den Heer Gogol, wiens Russische ziel ons immers altijd persémild moet stemmen en wiens vriende lijkheid ons de deuren des hemels opent door die van de hel te sluiten. Ongeacht vijftig en honderd jaar tusschenruimte zouden de zalen van onze schouwburgen immers terstond weer stampvol loopen, indien wij maar (jeen oog hadden voor wat Mui 70nnuupn komen tot rust- ka|Uïw tCIIUWCII meeren en worden daarbij tevens gesterkt door het gebruik van Mijnhardt's Zenuwtabletten Glazen Buisje 75 et. Bij Apoth. en Drogisten er op het oogenblik geschreven wordt, van welk gehalte dat ook zij (en zoo ik daarbij ecnig'en persoonlijken voorkeur heb, gaat zij inderdaad uit naar de lichte, moderne Fransche comedie, die m.i. het lijnrechte contrast is van Kadelburg en consorten), maar lieflijk auf den Klügem des Gesanges" terugkeeren naar de crinolines, die de geheimen van het huwelijk, de bakkebaarden, die de geheimen der hypocrisie, de diamanten dasspelden, die de geheimen der hebzucht en de gebloemde vesten, die de geheimen der gulzigheid zoo graeielijk verborgen. Ja ja, wat zou dat rustig" worden aan beide kanten van het voet licht. Saevis tranquillus in undis: leve de kerkhofvrede van het tooneel temidden der maatschappij, en Uw zoet ideaal van een humoristisch" oudemannetjes-huis ! In dezen tijd van auto's en ontucht (om het kort samen te vatten, nietwaar?) is het misschien beter, als de dappere vogel struis zijn kop in het zand te steken, voor anderen komen en U eenigszins geforceerd tot dit gebaar dwingen. Maar de Groene is nu eenmaal de kleur van de natuur (natuur, waarde Heer Veth !) die zich eeuwig verjongt en haar symbool van den Kikker is er voor om dat zoo noodig op drieste wijze 'iit te kwaken. Men leze haar als een jong blad. Jong is geen synoniem voor onvriendelijk, maar vriendelijk is wel eens een synoniem voor zwak. Inmiddels, geheel de Uwe, IIKNIUK SCIIOI'TK Zoo ISols 't maakt, Zou 't ieder s maak l BOL