De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1932 6 februari pagina 1

6 februari 1932 – pagina 1

Dit is een ingescande tekst.

BE GROENE AMSTERDAMMER 'Weekblad voor Nederland Onder hoofdredactie van A. C. Josephus Jitta Redacteuren: L. J. Jordaan, F. G. Scheltema en M. Kann. Secretaris der redactie: C. F. v. Dam Keizersgracht 355, Amsterdam C. - Telefoon 37964 - Postgiro 72880 - Gem. Giro G. 1000 Opgericht in 1877 No. 2853 Zaterdag 6 Februari 1932 Ontwapeningsconferentie door Prof. Mr. F. G. Scheltema Naar een aanplakbiljet van B. v. Vlijmen Een ontwapeningsconferentie, die aanvangt op een oogenblik, waarop oorlogsrumoer door de we reld klinkt; in een tijd van protectie en chauvinis me; in een tijd, waarin de naam pacifist" in som mige landen welhaast met landverrader" wordt synoniem geacht: zijn ongunstiger auspiciën denk baar ! Zouden dan toch zij gelijk hebben, die steeds hebben verkondigd, dat de strijd tegen den oorlog -een hopelooze strijd is; een strijd tegen een noodlot, <lat de menschheid met gelijke zekerheid en gelijke onafwendbaarheid bedreigt als een natuurramp, en waartegen de zwakke menschelijke wil krachte loos staat? Neen, zij hebben niet gelijk, deze sombere protfeten; want de oorlog is gén natuurramp, maar een door menschelijk willen en menschelijk hande len beheerscht gebeuren. Tusschen den oorlog en een natuurramp bestaat juist zooveel verschil, als noodig is, om de stelling te rechtvaardigen, dat de n te vermijden, en de ander onvermijdelijk is. De oorlog is geen orkaan, waarvan het losbreken van menschelijken wil onafhankelijk is; hij is inte gendeel een gevolg van menschelijk willen en han delen; en daarom heeft de menschheid het in haar macht, door anders te willen en anders te handelen dan zij tot dusverre deed, den oorlog te vermijden. ,,De vrede", heeft Erasmus gezegd, zetelt groo tendeels in het feit, dien uit alle macht te willen". De strijd tegen den oorlog is een strijd om de orga nisatie van den menschelijken wil, beter: om de organisatie van den wil der menschheid. Een bui tengewoon zware strijd stellig; een strijd, die ontel bare offers, ontelbare teleurstellingen eischt: maar geen hopelooze, geen a priori tot verlies gedoemde, «trijd. Het is een heillooze theorie, die het leed, dat menschen elkander toebrengen, die de maatschap pelijke euvelen, die uit de inrichting der maat schappij voortvloeien, als plagen voorstelt, die in hun ontstaan van 's menschen wil onafhankelijk en daarom onvermijdelijk zijn. Een heillooze theo rie, omdat zij lijdelijkheid predikt en berusting in kwalen, waarvan het eenige geneesmiddel juist is gelegen in doelbewuste bestrijding.Wanneer de oor log, wanneer een ondoelmatige productiemethode in laatste instantie gevolgen zijn van menschelijk willen en handelen, wanneer zij vermeden zouden kunnen worden indien de menschen anders wilden en anders handelden, dan is er maar n middel, dat kans van genezing biedt, te weten: pogen om den wil der menschheid in die andere richting te leiden. Niemand kan met zekerheid zeggen, dat het middel steeds zal helpen. Maar wat men wél met zekerheid kan zeggen, is, dat het het eenige middel is, dat helpen kan, en dat, wie het geloof in dit middel ondermijnt, daarmee de eenige bron van genezing drooglegt. Geloof in de macht van den menschelijken geest en het menschelijk kunnen is de onmisbare voor waarde voor den strijd tegen maatschappelijke misstanden. Ongerechtvaardigd is dat geloof stellig niet. Hoeveel traditie, hoeveel onverstand, hoe veel eigenbelang, hoeveel onverschilligheid moesten overwonnen worden, eer de menschheid zich wist te bevrijden van maatschappelijke euvelen als slavernij of kinderarbeid. Maar zij is er in geslaagd; zóó volledig, dat ons thans de argumenten en leu zen, waarmede weleer de logische onvermijdelijk heid en de zedelijke gerechtvaardigdheid van sla vernij en kinderarbeid werden bepleit, nog slechts historische curiositeiten schijnen. En toch, ns waarlijk niet zoo lang geleden hielden die argumenten en leuzen den geest der menschheid gevangen, zooals thans veler geest nog gesloten is voor het inzicht in de dwaasheid van den oorlog. De vrede zetelt grootendeels in het feit, dien uit alle macht te willen". De ontwapeningsconfe rentie is een grootsche poging, dien wil der mensch heid te organiseeren. Niemand gelooft, dat die po ging terstond volledig succes zal hebben. Maar het is althans bemoedigend, te weten, dat het vraag stuk, waarvoor de wereld zich geplaatst ziet, op gelost Ican worden, en dat de eenige methode van oplossing in de richting ligt, die thans is ingeslagen. Inhoud: l. Prof. Mr. F. G. Scheltema, Ontwapeningsconferentie. 2, Dr. Jan Romein, Japan in China. 3. L. J. Jordaan, Ontwapening, 4. Spreekzaal. J. Greshoff, Taverne, ieckeningen door Hcrmsen van Beek. 5, B. van Vlijmen, Faillisement Paleis voor Volksvlijt. Mr. Frans Coenen, Politiek en Deskundigheid. 6. Prof. Dr. W. Martin, Italiaansche Kunstgeschiedenis. 7. Dr. P. van Olst, Die Wacht am . . . Zuiderzee. Boekbespreking. 9. Albert Heiman, Amerikaansche blikken op Suriname, 10-11. Otto van Tussenbroek, Toegepaste Kunst. 12. Mr. H. Scliolte, Dramatische Kroniek.?A. Plaeschaert, Schilderkunst. 13. L. J. Jordaan, Bioscopy. 15. C. A. K'aasse, Macht of economische wet. 16. A. Heiman, Kinderjaren van het Boek. C. v. Wessern, Muziek. !7, L. J. van Looi, Ons Radiotoestel. A. E. v. d. Tol, Tentoonstellingen. 19. Alida Zevenboom, Croquante Croqueljes. Uit Jantje's Kladschrift. 20. Letter raadsel. Charivaria. Problemen. Viooltjes Voortreffelijke chocolade in den vorm van viooltjes. Een specialiteit. RINGER5 Let op den naam f

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl