INDUSTRIEELE f-i Georganiseerde reclameen industrie door Het werk van Jan Ka n man In onze huidige cultuur-periode, waarin handel en industrie geen kans van slagen hebben zonder een scherp georganiseerde reclame-campagne ( is het zoeken naar nieuwe hulpmiddelen aan de orde van den dag. Een dezer hulpmiddelen is de fotografie. Vroeger stelde men zich tevreden met het in prijscouranten, periodieken enz. doen reproduceeren van doodscbnatuurgetrouwe opnamen van ver schillende artikelen in uitermate traditioneele opvatting weergegeven, tegen woordig beheerscht een verblijdend streven naar oorspronkelijkheid de gansche reclame-kunst en waar men nu de aandacht wil vestigen op be paalde voortbrengselen der industrie, daarbij de fotografie als welkom hulp middel aanvaardend, is men er op uit de afbeeldingen welke men. ervan geeft zoo ongewoon en pakkend mogelijk te maken. Was de fotograaf eertijds slaaf van de werkelijkheid, thans is hij heerscher geworden over tal van nieuwe mogelijkheden. In de wijze van hanteeren der camera en in de keuze en to?passing van allerhande nieuw gevonden uitdrukkiiigs-middelen slaagt hij erin dingen te bereiken waaraan vroeger niet werd gedacht. Ongemeen snel heeft het scala dier hulpmiddelen zich ontwikkeld en uit-gebreid: daar ig het opzette lijk tot stand brengen van twee verschillende opnamen op een zelfde plaat, zoodat men tege lijkertijd tweebeelden ziet, welke elkander gedeeltelijk bedekken; daar is het z.g. fotogram, waarbij door het direct laten inwerken van de licht stralen op ten deele door zekere voor werpen afgedekt of beschaduwd foto grafisch papier een zoodanig beeld wordt verkregen dat men het vormscheppen geheel in handen heeft; daal is ook de meer en meer in zwang komende fotomontage, waarbij diverse fotografische afdrukken worden saamgevoegd tot n geheel; daar is de typo-foto, waarbij in een variatie van het fotogram ook letters worden benut, de een ot andere mededeel ing dienende, kortom: in tal van werk wijzen ligt thans een zeer uitgebreid uilgtticid Uiiein van nuttige werk zaamheid open. In tegenstelling met l'aul Srhviletna die zich bij voorkeur van de fotomontage be dient, houdt Jan Kamman zich aan het zuiver fotografische beeld. Bij hem moet de enkele opname het doen. hetgeen ten duidelijkste blijkt uit dat wat hij voor de Handelsmaatschappij 11. S. Stokvis cV Zonen maakt, welke in haai- huis-orgaan ..de Industrieele Gids" bij herhaling verrassend goede foto-reproducties doet afdrukken. In samenwerking met den reclamechef M oer kerk (wiens ontwerpen ik destijds in dit weekblad van 8 Maart 1030 uitvoerig besprak) wordt van diverse handelsartikelen een zoo danige opname gemaakt dat |door bijzon dere rangschikking, opstelling en belichtingeen beeld wordt verkregen waarvan J iet ongewone sterk de aandacht trekt ! Xu valt daarbij onmiddellijk op dat .Kamman het niet in trucs zoekt. Hij gaat klaar eu eerlijk recht op zijn doel af ! Hoewel zijn fotos steeds met bijpasseriden tekst woruen gepu bliceerd spreken zij, ook /.onder dien tekst voor zich zelf. waarbij tevens door de i. ordeelkundige wijze van opstelling dergefotografeerde objecten onwillekeurig het oog van den beschouwer wordt ge/estigd op een of ander fabiieksmerk, een beken de verpakking e. d. Men zie daar maar eens de lijwiellampen of slijpsteenen op aan, waaruit tevens valt opjjte merken dat steeds Toegepaste kunst ( naar een zeker rhythme wordt gestreefd bij de meervoudige herhaling van n en hetzelfde ding of in het bij elkander voegen van dingen in diverse grootten. maai' van nzelfde soort. JJat is dan (dit mede ter beantwoording van een door een belangstellend lezer van ..de (ii'oem-'' gestelde vraag, die de doof mij gebezigde benaming van een zeker systeem niet goed had begrepen!) wat men in het reclame wezen het Tjller-girl-principe noemt. J uist waar het gaat om liet suggereereii van «Toote voorraden heeft het uit