Historisch Archief 1877-1940
No. 2854
De Groene Amsterdammer van 13 Februari 1932
Het kind in Indi
door B. Kroon?Hoogewerff
Brandende problemen
Kik meiisch, zoowel in Holland als in Tndië,
iieeft z'n problemen, maar het heel gewichtige
probleem: dat der opvoeding van kinderen,
wordt helaas nog door velen onderschat.
En van den strijd en weifelingen van Indische
ouders hebben weinigen begrip, omdat zij die
nooit in Indiëwaren, zich niet kunnen denken in
de vele moeilijkheden die zich daar voordoen, als
de kinderen een H. B. S.-leeftijd hebben bereikt
en men niet op een plaats woont waar voortgezet
onderwijs kan worden genoten. O/. ... als men
toch de voorkeur geeft aan een opvoeding in
Europa, die vanzelfsprekend voordeelen heeft.
al is in Indiëhet onderwijs enorm vooruitgegaan.
Schooljaren in Holland zijn aardiger dan daar
in de verte, waar het een heele rek is om van
zeven tot n in de hitte op de schoolbanken te
zitten en men veel mist wat hier bij de jeugd
jaren hóórt.
Maar als men in een groote Indische stad woont.
kan men de kinderen bij zich houden en op een
H. B. S. of andere onderwijsinrichting doen, wan
neer ze daarvoor den leeftijd hebben.
Anders wordt het voor ouders die op de
Buitenbezittingen wonen, in het binnenland of op een
kleine Indische plaats, waar alleen een lagere
school is, of. ... heelemaal niets, wat geen
zeldzaamheid is, maar waar men een prachtig
redmiddel heeft in de bekende Olerkxmethode
voor huisonderwijs, aan de hand waarvan men de
kinderen les kan geven tot de H. B. S. of Gymna
sium of Lyceum. Zelfs op de eenzaamste posten
kan men de kinderen tot twaalfjarigen leeftijd bij
zich houden, maar dan begint het groote moeilijke
vraagstuk, want in dézen wel zeer ontwrichten
tijd, is het voor ouders die de verantwoordelijkheid
voor die jonge levens beseffen, een geweldig pro
bleem om den juisten weg te vinden. Zelfs voor
gestudeerden en zeer goed onderlegden, is het
tegenwoordig een tour de force zich een plaatsje
op den langen levensladder te verzekeren en de
toekomst van onze kinderen dreigt vele graden
moeilijker te worden dan destijds onze eigene.
Er zijn natuurlijk ouders die kinderopvoeding
zoo'n probleem niet achten, die zelf van het
leven zien te genieten wat ze kunnen en er zich
niet om bekommeren, of de kinderen veel in zich
zelf hebben te verwerken. En zulken zullen zich
niet druk maken om dergelijke problemen, maar
eenvoudig de kinderen naar Holland zenden, als
de tijd daarvoor is gekomen. En erin berusten als
de kinderen geheel vervreemden, onverschillig
of hard worden of eenzelvig en vreemd, omdat
er maar heel weinig kinderen zijn op wie zoo'n
vroege scheiding geen belangrijke invloed heeft.
Doch als men de verantwoording beseft en weet
hoezeer een kind de ouders noodig heeft, staat
men in Indiëwat beteuterd te kijken naar de lange
denkbeeldige vragenlijst en voelt zich na de
beantwoording positief als gezakt voor een
examen. Want hoe de antwoorden ook zijn.
altijd zijn er een paar foutieve bij, omdat men op
de een of -andere manier tekort moei schieten.
Welk kind is op twaalfjarigen leeftijd al zóó
zelfstandig, dat men het alleen naar Holland kan
laten gaan: naar een ver vreemd land, waar
alles anders is en het zich terwijl het met
mannenmoed heimwee onderdrukt , aan heeft
te passen .bij ontelbare dingen die zoo anders zijn
dan in het tropenland? Welk kind kan op dien
leeftijd de ouders al geheel missen en waar vindt
men menschen die zonder bijoogmerken Indische
kinderen in huis nemen? Er zijn uitzonderingen
gelukkig en er zijn lieden die aardige familie be
zitten die gul aanbieden, de kinderen bij zich te
nemen en hun alle zorgen en liefde geven die ze
zoo extra behoeven. Maar die uitzonderingen
zijn er alleen om den regel te bevestigen, dat nie
mand voor z'n genoegen Indische kinderen neemt,
omdat de zorg en verantwoording groot is, welke
men als men het niet hoeft te doen ongaarne
op zich neemt.
Dus: als men jonge kinderen alleen naar Europa
zendt, weet men in de meeste gevallen dat ze
veel tekort zullen komen en men te veel op die
jonge schoudertjes legt. In een góéd gezin is
een afscheid voor jaren iets vreeselijks en de
afstand Holland-Indiëblijft enorm, ondanks
radio en vliegdiensten en alles wat men in de
toekomst nog uit zal vinden.
En voor kinderen, die nog zooveel te verwerken
en te begrijpen krijgen is zoo'n afscheid vaak te
zwaar, al hangt ook dit weer af van persoonlijke
geaardheid. De ouders kennen zichzelf en hun
kinderen, voor zoover de eene mensch dan de
andere kent , en zullen te beoordeelen hebben,
of ze de kinderen al geheel los mógen laten in
het moeilijke leven en of ze juist op een leeftijd
dat al de problemen komen, de kinderen over
kunnen laten aan vreemden, daarginds in een ver
land, waar men niet af en toe heen kan gaan om
te controleeren of alles naar wensch gaat. Want
zoo'n afscheid is altijd voor jaren en in die jaren
kan een kind voor goed bedorven zijn; dat moet
men niet onderschatten.
Veel ouders in Indiëzijn er die tot den slotsom
komen, dat het niet kan en mag; dat de kinderen
nog niet op eigen beenen kunnen staan en men
van vreemden niet vergen kan, dat ze zooveel
zorg en liefde hebben voor hun ..kostkinderen"
als toch noodig is. En dan besluit men tot iets
anders: tot een tijdelijke scheiding der ouders en
de moeder gaat met de kinderen naar Holland.
woont daar eenige jaren met hen samen, om pas
later, als de moeilijkste overgangsjaren voorbij
zijn. terug te gaan naar haar man, die het natuxirlijk
eenzaam en ongezellig heeft gehad in dien tijd.
Het blijft onvolkomen, hóe men het ook bekijkt:
een gezin hoort nu eenmaal bijeen, maar in Indi
is dat dikwijls absoluut onmogelijk en het is
noodig dat de ouders dan in volkomen harmonie
samen den besten weg zien te vinden. . . . voor
de kinderen, voor wie ze immers verantwoordelijk
zijn.
Als een jong kind al de zwaarte van zoo'n lange
scheiding kan dragen, is het natuurlijk te dwaas
om te beweren, dat een volwassen man en vrouw
dat niet kunnen en als men bezwaren oppert van
dien veelbesproken bieeden weg. welken een der
echtgenooten in die eenzame jaren kan gaan be
wandelen, dan komt men op het moderne terrein.
waar ,.recht op geluk en recht om zich uit te leven"
welig tieren en momenteel buiten beschouwing
moet blijven, omdat het hier gaat om de kinderen.
En ieder die oogen heeft om te zien, zal toch
wel erkennen dat deze wonderlijke tijd voor jonge
menschen buitengewoon moeilijk is. dat ze, zonder
leiding, onmogelijk den juisten weg kunnen vinden,
nu het verschil tusschen goed en kwaad, geoor
loofd en slecht zooveel kleiner lijkt dan vroeger in
de oogen der meesten.
Vooral op sexueel gebied is er ontzaglijk veel
veranderd en als men b.v. des zomers de jongelui
allen in badpak ziet picniccen en kampeeren.
vraagt men zich onwillekeurig af. of er inderdaad
zooveel in de menschen veranderd zou zijn. Of
waarlijk al die jongelieden langs mcka'ir heen
kijken en el' absoluut geen gevaar schuilt in den
wel zeer vrijen omgang der laatste jaren.
_N*u het door de wonderlijke economische
omstandigheden - hoe langer hoc moeilijker
Wordt voor jongelui om ren home te stichten en
^/erzorg Uw keel
dagelijks
Gorgel droog
met
Alleen in de3blauwc
doozen a 25, 45 en
65 ets.
een eigen gezin te onderhouden, nu over vrije
liefde meer en onverschilliger wordt gesproken en
gedacht, nu gaan de gedachten van veel
welmeenende ouders wel eens wat angstig uit naar de
toekomst van hun kinderen en vragen ze zich at,
of het alles wel heelemaal goed is: deze vrije
moderne tijd. waarin zonder schroom gesproken
wordt over dingen, die vroeger in een zeer vertrou
welijk tête a tête werden behandeld.
In Indiëis men op sexueel gebied feitelijk nog
opener en het is wel vrij algemeen bekend, dat
veel Hollandsche ouders noode hun kinderen naar
een school op een kleine plaats laten gaan, omdat
de kinderen dan thuis komen met verhalen en
praatjes die allesbehalve geschikt zijn voor
lagereschool-leerlingen. Sommigen beweren dat het
komt, omdat men in Indiënu eenmaal dichter bij
de Natuur staat; anderen omdat de huizen daar
zoo open zijn en men er feitelijk geen geheimen
kent, maar een feit is het, dat op sommige (ik
zeg niet alle) scholen in Indiëveel te veel verkeerde
wijsheid wordt verteld onder de kinderen zelf.
En ouders die daarvoor niet blind zijn, zullen of
hun kinderen huisonderwijs laten geven, of, als
een soort tegengif, ervoor zorgen dat de geest
in het gezin aardig en gewoon is; dat de kinderen
alles durven en kunnen vragen en vertellen en niet
aangewezen zijn op de inlichtingen van vriendjes,
het fatale punt.
En het zijn ook weer zulke ouders, die beseffen
dat de kinderen niet alleen naar Holland kunnen.
dat ze vóór alles behoefte hebben aan iemand
wie ze alles kunnen vragen en vertellen en die
hen helpt al de dingen te begrijpen, die zelfs voor
ouderen vaak nog stuitend en verwarrend zijn.
Hoe wil een kind goed leeren, als er zooveel
gedachten zijn voor al de groote levensvraagstuk
ken, waarop het zelf geen antwoord weet en hoe
wil een kind zónder de steun en liefde van beide
of n der ouders, sterk en moedig en zoo opgewekt
mogelijk z'n taak in het leven aanvaarden? Zijn
er juist niet de ouders voor om het kind op weg
te helpen en mogen zij het in den steek en aan
zichzelf overlaten als het hun raad en liefde zoo
dringend behoeft? Zou het niet juist het gebrek
aan goed gezinsleven /ijn. dat gevoerd heeft tot
al die vreemde toestanden, waarin groote fouten
schuilen en moeten het niet de ouders zijn. die,
al lijkt het ,.ouderwetsch", waken over de kinde
ren? Die hen helpen en steunen door hun liefde
en raad en die zoo noodig een offer brengen,
omdat hun eigen schouders sterker zijn dan die
van heel jonge menschen? En zijn de ouders
van Indische kinderen, voor wie men gén warm
vertrouwd tehuis weet, niet verplicht te bedenken.
dat de kinderen récht hebben op onze liefde en
steun. zMfs al moeten we daarvoor offers brengen.
die niet licht vallen? Mogen we de kille schaduw
van het tropenland geheel op onze kinderen
laten vallen, wij, de sterkeren en ouderen?
Dat is een brandende vraag, waarop we beklemd
en zuchtend het antwoord inslikken, omdat er
in het leven bovendien nog zooveel ..omstandig
heden" zijn.
('ot'i't'x/ittntlcni if. Joh. M.. Amsterdam Zuid.
l'w brief draagt geen nader adres, zoodat wij u
o]> deze wijze moeten antwoorden. Van uw vrien
delijk aanbod kunnen wij geen gebruik maken.