Historisch Archief 1877-1940
No. 2866
De Groene Amsterdammer van 27 Februari 1932
Succes met de verlaagde taxi-tarieven
Teekeniiig door B. van Vlijmen
Spreekzaal
Hollands erven
De hekelende woorden die Frans Coeneii schrijft
naar aanleiding van de zoo stichtelijke
Bollandvereering in Amsterdam zal zeker door velen
die, evenals hij, aan Bollands nalatenschap deel
hebben met instemming gelezen zijn. Inderdaad
spreekt in deze Bolland-cannoniseering evenmin
de geest van deze groote wijsgeer als van de meeste
hegelianen hier te lande.
Echter gaat Frans Coenen te ver wanneer hij met dit theolo
gisch sop meteen 't kind weggooit, dat naar zijn voorbarig
oordeel door de dominees omgebracht is. Elke terzake kundige
buitenlander zal hem over de groote opbloei van het
hegelianisme in Nederland kunnen inlichten en hem gelukkig prijzen
dat hij de taal beheerscht, waarin Hessing, als denker Bolland's
gelijke, als mensch minder strijdkrachtig, het denken be
lichaamt evenals Wattjes, Wigersma, Staargaard, Telden; en
zooveel andere rijpe vruchten aan de boom der philosophie,
die niettegenstaande Coenen's bewering op de vaderlandschc
bodem zeer wel gedijt.
Een enkele blik op de lijst van medewerkers aan
philosophische tijdschriften zal hem van zijn dwaling kunnen genezen
dat alleen dominéa's interesse voor wijsbegeerte hebben.
Integendeel: het beroepsmatige theologische interesse staat
verre ten achter bij de velen die uit innerliche Aufforderttng"
de saure Arbeid" van het denken op zich genomen hebben.
Om deze denkers die de Nederlandsche naam op congressen
in het buitenland waardig vertegenwoordigen een groep
rumoerige dilettanten" te noemen die al etende als een
schitterende jachtstoet aanzitten achter de waarheid als achter
een geheimzinnige haas" is jagerslatijn dat al heel
onwijsgeerig klinkt en door Bolland wellicht bedoeld is waar hij
spreekt van de Zonde tegen de geest der Waarheid. Zijn de
gedichten er zooveel slechter van geworden als dichters leden
der Maatschappij voor letterkunde ook eens eten? Zoolang
de Geest op twee beenen rondloopt heeft hij organen noodig
om tot werkelijkheid te komen zoo ook 't hegelianisme
zijn periodieken, lezingen en congressen.
Wie heeft ook weer gezegd: ,,Avant de nous critiquer, ayez
la boute de nous lire"? Dit doende zult gij, het gelezene her
denkende aan den lijve ondergaan wat levend is aan Hegel
en Bolland en tevens.... de herdenking hunner waardig.
Allerminst zijn deze regels bedoeld om Frans Coenen opti
mistisch te stemmen, doch veeleer om te wijzen op de krachtige
Hegel-renaissance ook na Bolland's dood in Nederland, waar
het groote werk van de Leidsche Zedemeester geenszins ver
loren is gegaan.... Les gents que vous tués, se portent assez
bien.
Dr. H. A. E. VAN DISHOECK
TENTOONSTELLING
MEUBELEN
EIGEN FABRIKAAT
UITERST LAAG
DOOR NIEUWE
PRODUCTIE-WIJZE
UITMUNTENDE
MEUBELENTEGEN
GESTELDE
P R IJ Z E N
TlNDER
£ ZONEN
DEN HAAG
AMSTERDA M
Als Burgemeester en Wethouders van Amsterdam eens de tram afschaften en
het op deze wijze probeerden?
Kxpositie van moderne kunst
Nu in het zoo mooie en in het centrum gelegen
Muntgebouw eene artistieke zaal vrijkomt door
vertrek van den woningdienst, lijkthetwenschelijk
deze zaal in de allereerste plaats te reserveeren
en dienstbaar te maken voor het houden van
groepententoonstellingen van moderne kunst.
Het ligt wellicht op den weg van de
Nederlandsche Federatie van Beeldende
Kunstenaarsvereenigingen om hiertoe het initiatief te nemen en
dit mogelijk te maken door op gezette tijden
verlotingen van kunstwerken te houden.
Bedoeld gebouw zou dan tevens de zetel van
deze federatie kunnen zijn en wanneer daarbij
dan ook eens het plan onder de oogen zou worden
gezien om eveneens langs den weg van eene ver
loting tot het stichten van een rusthuis voor beel
dende kunstenaars te komen, en bovendien nog
een tehuis voor oude kunstenaars, dan zou dit
alles eindelijk in een bepaalde behoefte voorzien.
Ken en ander dient echter uitsluitend door
middel van verlotingen en door cventueele vrij
willige bijdragen tot stand te komen, dus zonder
dat nu eens het Kijk of de Gemeenten door middel
van subsidies hierin bijdragen.
C'. N. W1LLUMHU
Metamorphose
Binnen 't studeervertrek teruggetrokken
cirkelden dagen tusschen boeken door:
er waren weken dat hij zich niet schoor,
toen, eenmaal, is hij van een blik geschrokken. . . .
er was een mond, er was een paar lieve oogen,
een smalle hand lei even in zijn hand,
een finellc dans, dan bleef hij aan den kant
toeziende en een iconder scheen vervlogen.
hier stond de maan met at haar zachtste nierren;
hij schetste tcederheid naar wuur zij stond,
keek twee ziels<lic/>e meren op den grond,
en sidderde, en zag haar na van verre. . . .
sinds meent hij nooit zijn da-i ijoed rechtgetrokken.
hij ziet voortdurend of hij zich u-el schoor:
de dugcn cirk'lcn tusschen boeken door,
maar coor de spiegel stokt hij steeds, verschrokken.
IIA LBO C. KOOL