No. 2857' De Groene Amsterdammer van & Maart 1932 Wetenschappelijke Varia Atnerikaansch huis der toekomst door Dr. P. van Olst Weg; niet <le Zon'. Er zijn oogenblikken in ons leven, die er ons in doen berusten, dat wij sterfelijk zijn. Zulke oogen blikken maak ik b.v. door als ik voor een etalage sta van een zaak iii salonversierselen, bronswerken, serviezen, aschbakjes, lampekappen, e.d., die het eldorado zijn van den gezeten burgerstand. Of wanneer ik de lichtreclames passeer in de tunnels van het Centraalstation. Of wanneer ik mijn medemenschen bestudeer in de tram. Zoo'34 moment doorleefde ik ook toen ik het ideaal-toekomsthuis beschreven zag dooi.' een Amerikaansche verlichtings-autoriteit. Een weten schappelijk varium is het nog maar heel even; het is ..toegepaste" wetenschap of het verbeeldt het zich dit te zijn. Dr. Beutschler (zoo heet de man) heeft de manie van ultraviolet licht te pakken en zoekt in dit licht al het heil. Toepassing van ultraviolet licht zal volgens hem ons vermogen tot enjoying life" belangrijk vergrooten. Zijn ideaal is eigenlijk een uitbreiding van het systeem, dat ik eens in deze rubriek beschreef, om kantoorgebouwen te voorzien van geprepareerde" lucht, stofvrij, van voldoende waterdamp voorzien en op de juiste temperatuur gebracht, zoodat de vensters her metisch gesloten moeten blijven om de lucht niet te bederven. Dr. R. gaat veel verder en wil de ramen afschaffen, eerst geleidelijk ze verkleinend om den overgang voor ons niet al te naar te maken, dan ze vervangend door pseudo-ramen, die niet meer met de buitenwereld communiceeren. om eindelijk te komen tot een raam-vrij huis. Glasruiten beteekenen een groot warmteverlies voor onze kamers; als men dus.de ramen weglaat, wordt de verwarming onzer vertrekken veel minder kost baar. Er is dan ook geen gelegenheid meer voor de stofrijke en i^ektekiemrijke buitenlucht om onze gezondheid te bederven. De lucht wordt ook hier gezuiverd en gefiltreerd en verwarmd en be vochtigd tot een ideaal samenstelling verkregen is. De eventueele ziektekiemen erin worden door ultraviolet licht gedood, want inderdaad werken deze stralen sterk desinfecteerend. Heel misschien wordt glas nog toegelaten om buitenlicht door te laten, maar dan alleen door den bovenkant der wanden en den onderrand van liet plafond. En dit glas moet dan van zoodanige «jualiteit zijn dat ultraviolette bestanddeelen van het daglicht niet tegengehouden worden! Maar veel en veel wenschelijker is het, 't ongestadige A X M l N S T E R KARPETTEN 50O DESSINS 14O x 200 19.170 x 235 27. 200 x 300 37.5O 225 x 315 47. 250 x 35O 58.5O XKDE ZONEN daglicht te verva,ngen dooi' kunstlicht, dat rijk is aan ultraviolette stralen. Dr. H. vergeet helaas dat onze kleeren de ultra violette stralen ook tegenhouden. Hij zal dus in het huis der toekomst tle menschen aan Ariscïio naaktcultuur moeten laten doen, of tijdig kleeren uitvinden, die ultra violet licht doorlaten. , Zijn plan is ook nog dit kunstlicht zoo in te richten dat het wisselend van kleursamenstelling gemaajtt wordt. Met rood licht kan men een saai bezoek wat prikkelbaarder maken (zooals men wét heeft rood licht dit resultaat !) of met paars licht kan men een over spannen bezoeker kalmeeren. Op den wand wil Dr. R. vlakken open laten waarop met allerlei kleur-lichtbundels kleursymphonieën gespeeld worden, die m.i.'een. groot voordeel hebben boven piano-muziek van een veelbelovende jongedochter of van een harmonica achtig radio-orkestje, doordat men zijn oogen kan dichtdoen bij een kleürsymphonie, wat veel effectiever is dan zijn ooren te sluiten bij de radiocacofonie van de buren. Dr. R. is zelfs in staat 7'eeds een schilderij te vertoonen, dat bij de ne lichtsoort een stadsgezicht voorstelt, en bij de andere lichtsoort een alpenlandschap blijkt te zijn. Dat is nog te accepteeren, maar hoe moet het met de vrouw der toekomst, wier verflaag toch ook oen zeer verschillenden indruk zal maken bij wisselend gekleurde lichtbronnen. Ik voorzie de ellendigste effecten ! Dr. R. wil niet alleen ons zelf en ons humeur verbeteren met kunstmatig zonlicht, hij gaat ook verder en wil zijn ultra violet licht overvloediger gebruiken in de keuken om ons voedsel rijker te maken aan vitaminen. vooral het vitamine D. 11 ij meent dat de huis vrouw der toekomst even natuurlijk het eten zal bestralen met de juiste dosis ultraviolet licht, als ze liet thans natuurlijk vindt om de groente schoon te maken. Het verbaasde mij reeds eenigermate dat in het toekomsthuis nog huisvrouwen koken. Maar verderop bleek mij dat Dr. R. ook de voorkeur geeft aan community cooking". Wie wel eens -,community singing" heeft doorgemaakt, zet allicht ook bij community cooking" een beden kelijk gezicht. Het vooruitzicht van een buizen stelsel, waarin ons pneumatisch erwtensoep met kluiven wordt toegezonden, lokt mij niets aan; kan men zich zonder rillen voorstellen dat uit een geopende buis boerenkool puilt in onze schotels. Het wekt onaangename gedachten-associaties. Bij de deursluitingen. zelfs bij de voordeur, wordt gebruik gemaakt van photo-electrische cellen, waarmee men, zooals men weet, door be lichting er van electrische stroom kan opwekken of door licht-onderschepping de stroom kan doen ophouden. Met een zaklantaarn kan men alle deuren openen; het is natuurlijk gewenscht een eigen code te hebben voor zijn voordeur en geldla, daar anders ongewenschte gasten overal in kunnen komen. Het huis zelf is een reusachtig complex, een soort van terrnietenheuvel, niet volkomen uit sluiting der buitenwereld. Alles is binnenin, woon ruimten, scholen, winkels, zwenibassin, ongerepte natuur" (gegarandeerd aseptisch), bioscoop, een dansvloer, een gemeenschappelijke eetzaal en gemeenschappelijk waschhok, radio en televisie. Dus het noodige. De buitenwereld heeft afgedaan. Mij is alleen niet helder waarom Dr. R. zich verzet tegen or>dergrondsche woningen. Als men toch alles hermetisch afsluit en licht en lucht kunstmatig samenstelt, dan kan men toch even goed (en goedkooper) onder den grond leven als f-r 'boven, t'n als men doodgaat, is men ook eerder daar waar men wezen moet; welk een t ijd besparing, nietwaar ? Nieuwe Uitgaven De door Mr. Abel J. Herzberg gehouden rede voering op de 32e algemeene vergadering van den Nederlandschen Zionistenbond (27 December 1931) is thans onder den titel De 'huidige toestand der Joden bij Menno Jlertzeberger te Amsterdam in druk verschenen. Witte Curacao Sec Cherry Brandy Menthe Glaciale Curacao Brandy Toegepaste Kunst door Otto van Tussenbroek Nieuwe Aanplakbiljetten van don laatsten tijd De oogst is helaas maar schraal !. . . . Het schijnt of de opdrachten tot het teekenen van reclame biljetten ten onzent aan kunstenaren van den eersten rang (waaronder ik enkele jongeren reken die nog weinig bekend zijn) al zeldzamer worden. Wat men onder oogen krijgt stelt meerendeels teleur en het lijkt wel of een der oorzaken van dit verval schuilt in het verlangen der opdrachtgevers zooveel mogelijk bij het groote publiek in het gevlei te komen. Zoolang als b.v. in een Officieel Orgaan van het (ieriootschap voor Reclame een plaat als dat), voor het haargroeimiddel Silvikrin boven een ontwerp van Cassandre voor van Nelle's fabrieken wordt geprezen, zoolang er nog steeds geageerd wordt tegen het zg. goed verzorgd artistiek biljet dat naast de kunstwaarde tevens publiciteit»' waarde kan hebben door het feit alleen dat het. een ding van schoonheid is, is er voor het oor spronkelijke en nieuwe weinig kans van slagen in ons lieve maar lauwe vaderland ! Met dit gevolg dat een lichaam als de Xederlandsche Spoorwegen voortgaat met biljetten te verspreiden welke een parodie vormen op wat een waarlijk geslaagd en doeltreffend ontwerp kan zijn. Want w-o.t te zeggen van een prent als door W. ran l'oll werd geteekend waarop een bloote Mercurius te zien is in een bloederigen gloed staanae op de voetplaat van een locomotief en met zijn staf wijzende naar rraan en sterren ter bevordering van het reizigers- en goederen-vervoer des nachts? WTat te zeggen van het armoedige ding dat Atjncs Cania op haar geweten heeft? Het is inderdaad zonde van het teekenen, zonde van het drukken en zonde van het papier, daar gelaten nog de verspreidingskosten. En nu toch het treinverkeer aan de orde is: ook het Jaarbeurs-biljet door Pieck heeft weinig aantrekkelijks en daarenboven lijkt het heel erg op een mij bekende plaat van Masseuu voor do P.L.M., hetwelk overigens stukken beter is ! Een zeer vlot ontwerp gaf Bleekrode voor d (i Zomerfeesten 1932 te Amsterdam: een ranken stadstoren in zwart en lila, geflankeerd door wat groene boomtoefen, wat grijze huisjes met roodo daken en dwars daaronder beslaat een wimpel in de stedelijke kleuren, met in het midden de driu dwarskrursen, de gansche breedte van het biljet. Tusschen de zwarte letters (jammer genoeg van wat ik het hoera-type" zou willen doopen !) is een tikje groen gezet. Het geheel is een bruikbaar ding geworden dat wel de aandacht zal trekken maar overigens van weinig beteekenis is uit artistiek oogpunt bezien.