BILITATIE der Leidenschaft ter - Amsterdam L J. JORDAAN Het afscheid van Russen-Anna twijfel tot diegenen, welke over een dergelijk fast'mee rend fluïdum beschikken, zoodra zij op bet projectiedoek verschijnen. Alleen is in den loop dei' jaren en in de opeenvolging der successen de intuitie voor maat en verhouding bij hem verloren gegaan. Inplaats van gelijk b.v. Veidt de/.e wonderlijke en kostbare eigenschap te cultiveeren. . . . inplaats van dit extract-van-menschelijkheid" zuiver te houden van alle histrionische vertroebeling. . . . slaat hij den tegengestelden weg in. Wat in den menschJannings boeit en ontroert, als een stuk van den mensch aller tijden laat hij roekeloos los, om andere persoonlijkheden, andere karak ters te assummeeren, dan de zijne. Het goedkoope succes, van met pruiken en baarden kieke boe te spelen, verleidt hem tot een verwringen en verdonkeremanen van zijn prachtige , zicht bare Seele", gelijk Kerr zegt. Aan den anderen kant begint hij te overdrijven dik te doen" . . . .het gevolg van de onzekerheid, die met het ver lies dezer innerlijke stabiliteit is ingetreden. En dus zien wij de eene holle, pathetische comediantenf iguur na de andere verschijnen en de filmspeler Jannings steeds meer in den tooneelspeler Jannings teloor gaan. Zoo blijven alleen die filmkarakters leven, welke het zuiverst en eenvoudigst het karakter van Jannings-zelf geven. Gustav Bumke viit ., Stürme der Leidenschaft'' (ik protesteer tegen Heerscher der Duisternis''!) is een kruising van Boss uit ..Variété" en Ombrade uit Tragedie der Liefde".... dat wil zeggen: een vrijwel volledige combinatie van de eigenschap pen die den film-mensch Jannings, kenmerken. De gemoedelijke, ietwat ordinaire, grappigheid. die gaarne werkt met een demonstratieven duim en klappen-op-de-billen eenerzijds. ... de ge weldige explosies van zinnelijkheid en drift ander zijds. En daartusschen door het schoonste en ont roerendste, wat Jannings geven kan: de momenten van verstilling. Want deze mensch van primitieve uitersten van dwaze overdrijving en ijdele zelfinge nomenheid, kent oogenblikken, waarop dit alles van hem afvalt. Dan blijft er een kern over van zuivere, argelooze, ontroerende menschelijkheid. als slechts weinigen vermogen te geven. In de film ..Stürme der Leidenschaft" komt zulk een moment voor wanneer Kussen-Anna hem in de gevangenis bezoekt ook wanneer de commissaris hem in zijn schuilplaats. ..Laube 19". komt armsteeren ook, wanneer 7.ijn huis dooi' de politie omringd is en hij afscheid wil nemen van de slapende Anna. Dan heeft dit altijd werkende. vleezige Balzac-masker. een plotselingen. strakken ernst. . . . een waardigheid cri waarachtigheid, die ontroeren en stil maken. Daarnaast de toomeloo/.e kracht en de ontstellen de hartstocht van de/.e persoonlijkheid. Niet de tooneel matige, opgeschroefde - die zich uit i n effect volle standen en geiiarcn . . . . maar de spontane, die aan dit karakter inhaerent is en die zich steeds het sterkst doet gevoelen rimi' of tui de uitbarsting. Tijdens het feest der ..Spar-Verein" komt een «ogenblik, waarop Willy. de pleegzoon, de ontrouw van Kussen-. \nrui gaat verraden. Let wel: (inul verraden. . . . nog is het niet zoo ver, maar er valt een woord, een gebaar, dat Jannings het hoofd doet opheffen in vaag wantrouwen als het dier, dat onraad speurt. ... en dat den adem doet stokken! Aan het slot, wanneer hij, na een wanhopige vechtpartij overeind rijst en zich in handen der politie stelt: besmeurd, gehavend, verslagen.... groot!.... ook dan bekruipt ons datzelfde gevoel van tegenover iets formidabels te staan, een onheimelijk reservoir van passie en vitaliteit, dat wij langen tijd in Jannings misten. Dit is wel de hoofdwinst van deze film. Dat een regisseur van buitengewone kwaliteit de teugels in handen heeft. ... de prachtige scène met het vuurwerk bewijst het. Maar dat die regisseur, bewust of onbewust. den weg wist te vinden, om evenals indertijd Dupont Jannings ..zichzelf te laten zijn", is niet alleen een rehabilitatie van den filmspeler Jannings, maar ook van onze bewondering voor dezen kunstenaar. * * * Tot slot een opmerking: In het voorprogramma loopt een reclame.filnrpje van Profilti" voor een koffie-merk. l'akkend. aardig, doeltreffend. Men zie eens. hoe voortreffelijk zulk een goed staal van reclame-filmkunst het bij het publiek doet. . . . Tentoonstel l i 11 «-«-n Kunstzaal Buffa & Zonen, Amsterdam. Werken door Eekman. Tot 14 Maart. Amersfoortsche Kunstkring, Amersfoort. Pottenbakkerswerk van Chr. Lanooy en Paul Dresler. Weefwerk van Het Paapje". Tot 14 Maart. Kunstzaal Wagenaar, Utrecht. Werk van Jan Wiegers. Tot 18 Maart. Kunstzaal van Lier, Amsterdam. Werk van Charley Toorop. Tot 18 .Maart. I ander & Zoon. Amsterdam-Den l'aag. Meu belen vervaardigd volgens nieuw productiesysteem. Tot 19 .Vaart. Kotterdamsche Kunstkring, l'otterdam. Het Holla,ndsche winterlandschap". Tot 2 l Maart. Jaarbeursgebouw I'trecht, 2i-ie Jaarbeurs. Tot 25 .Maart. Kunstzaal van l ier. Amsterdam, Portret teekeningen Paul Citroen, 'l'ot 27 .Maart. l ictura, Dordrecht. Xiemve werken door Jan Muyters. Tot 28 .Maart. Kunsthandel Santee I andweer, Amsterdam. Werk van Oswald Wenkebach. Tot i April. Kunsthandel Ketter. Amsterdam. Werk van Oscar l.arsen. Tot l April. !-tedelijk .Museum, Amsterdam. voorjaarstentooristelling De ( nafhankelijken. Tot .'! April. l-tedelijk .Museum. Amsterdam. Poltcnhakkerskuiist dooi- l.ea 11. llalpern. Tot lU April.