De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1932 12 maart pagina 6

12 maart 1932 – pagina 6

Dit is een ingescande tekst.

De Groene Amsterdammer van 12 Maart 1932 No. 2858 Ernst Ottwalt door Nico Rost ; Ernst Oltwalt Denn sie wissen, ', was sie tun"- Ein Deutscher ,. Jwstiz-Riman. Malik Verlag, Berlin. , Ernst Ottwalt vestigde een paar jaar geleden voor het eerst de aan dacht op zich door een auto-biogra fisch werk Ruhe und Ordnung", (?ein Roman aus dem Leben der national-gesinnten Jugend"), waarin hij zijn ontwikkelingsgang van nationaal-socialist tot communist schilderde en de frazes en voosheid der rechtsche partijen ontmaskerde zonder zich zelf daarbij te sparen. Hij publiceert thans een roman Denn sie wissen, was sie tun" ? een biografie der Duitsche rechtspraak van dezen tijd. In dit boek uit de school van Upton Sinclair staat eigenlijk niets, wat een critisch beoordeelaar van de toe standen, die in het Duitsche rechts wezen heerschen, niet al weet. Wij weten, dat Duitsche rechters Jacubowzki onschuldig ter dood ver oordeelden, kennen de al zeer weinig objectieve oordeelvellingen, zoodra het de linksche partijen betreft. herinneren ons de vele geringe straffen voor politieke moordenaars van rechts en ook het proces Fechenbach, het geval Wandt en vele andere. In dit boek, dat veel van zich zal doen spreken, zullen ook de Duitsche rechters zelf niets vinden, wat ze niet al wisten. Denn sie wissen, was sie tun". Ernst Ottwalt wilde dit met zijn boek bewijzen en heeft het be wezen. Dieses Buch ist kein Schl sselroman", schrijft de auteur in een voorwoord. Degenen, die steeds weer met aestethische bezwaren tegen het werk van TJpton Sinclair komen aan dragen, zullen stellig ook hier beweren, dat deze roman in hun oogen geen goede roman is. Intusschen schreef Ottwalt een boek, dat ons meer interesseert dan vele goede romans. De auteur gaf geen werk over een der meest actueele problemen onzer dagen, doch behandelde het probleem zelf met de middelen waarover een waar lijk belangrijk letterkundige dient te beschikken: grondige kennis van zijn stof en beeldende kracht. Hij behan delt het probleem de noodtoestand der Duitsche justitie als een vak man; beziet het van alle kanten en is rechtvaardiger tegen deze rechters dan deze op hun beurt tegen vele be klaagden zijn. Dickmann is de zoon van een .rechter van het oude slag, die nu op zijn beurt ook rechten studeert en de .rechterlijke loopbaan inslaat. Hij wordt assessor, komt dan op een advocatenkantoor en eindigt ten slotte ook weer als een rechter van het oude slag. Deze ontwikkelingsgang was niet eenvoudig. Dickmann geloofde aan vankelijk aan gerechtigheid aan Het Recht". Na zijn studie werkt hij op een groote rechtbank, waar hij bemerkt onmogelijk bij elk détail te kunnen stilstaan, omdat zooveel za ken" moeten bewerkt worden, en hij onmogelijk overal genoeg aandacht aan kan besteden. Hij doet zijn werk dus als een beambte zonder verder veel na te denken over de menschen, die hij helpt veroordeelen. Na hevige innerlijke conflicten komt hij tot de conclusie dat het onmogelijk is God en den Mammon terzelfdertijd te dienen, vast te houden aan zijn idealen en toch recht te spreken. Hij twijfelt steeds weer, maar mist voorloopig de moed een rechter te zijn, zooals men dat van hem verlangt. Het Tscheka proces in Leipzig woont hij als toe hoorder bij, doch hij is verontwaardigd en van streek, als hij de vele onregel matigheden constateert, waaraan de voorzitter van het Rijksgerecht zich schuldig maakt. Overal ziet hij ver,gissingen en foutieve vonnissen, doch al spoedig troost hij zich bij de mooie jonge vrouw van een zijner collega's. Herr Dickmann is een voorstander van 218, de wet tegen het onderbreken der zwangerschap, en denkt niet graag terug aan zijn studentenjaren, toen een vriendinnetje ten gevolge van een daardoor veroorzaakte bloeding stierf. Hij bezoekt liever de mooie vrouw van zijn collega of brengt wat nog minder moeite kost zijn dienstmeisje nachtelijke visite's. Als zijn zuster, zonder ge trouwd te zijn, ziek wordt tengevolge van de slechte behandeling van een verloskundige, is hij geheel van streek. Maar het Recht het Recht? Dickmann moet als rechter meehelpen aan de vrijspraak van den rijken grondbezitter, die een arbeider neer schoot, toen deze hout sprokkelde in zijn bosschen, moet meehelpen een jonge werklooze, die een moord had begaan, ter dood te veroordeelen, helpt mee dit vonnis te bekrachtigen. en is getuige bij de terechtstelling. Hij veroordeelt volgens alle wetten, die het rijken zoowel als armen ver bieden brood te stelen en onder bruggen te slapen. Hij veroordeelt armen, staat meestal aan den kant van degenen, die maatschappelijk sterker zijn, twijfelt aan zijn eigen oordeel en aan de wet, maar slaagt er toch in deze twijfel te overwinnen. Ten slotte heeft de veroordeeling van een on schuldige oorlogsinvalide tot n jaar werkinrichting een zenuwoverspanning ten gevolge, doch ook deze inzinking wordt hij de baas, zoodat hij verder oordeelt in naam der wet. Hij heeft nu de stem van zijn geweten tot rust gebracht en is een man der wet ge worden als zijne collega's. Lieb Vaterland kann ruhig sein". Ten slotte worden overal en op elk gebied wel eens fouten gemaakt en is het niet de moeite waard daar zoo lang over na te denken. Friedrich Wilhelm Dick mann weet nu dat hij geen recht spreekt en dat zijn collega's, advocaten en officieren van justitie, rechters en zoovele anderen ook geen recht kunnen spreken: Denn sie wissen was sie tun". Friedrich Wilhelm Dickmann weet nu, dat hij met den Staat en het privé-bezit, met het milieu, waaruit hij is voortgekomen en de macht van het geld, en met Ruhe und Ordnung" rekening moet houden, zelfs wanneer hij hierdoor in conflict met het Recht" komt. Ernst Ottwalt heeft ons een beeld van de crisis der justitie gegeven en ons de tegenstelling laten zien tusschen het natuurlijke rechts gevoel van het Volk en de vaak reactionaire en hoogmoedige rechtsspraak, die in naam van dit Volk wordt uitgeoefend. Zooals Ottwalt in zijn voorwoord schreef zijn: samtlk'he Kechtsfalle, 'fw 'OOSTERbEEK Levert- uihsluiFend aan particulieren veili in een Levens. verzekering polis van de de soliede van 185 RESIGNI * De Fonteinen van Rome Compleet op 2 dubbelz. 30 c.M. platen a f 3.?p. stuk van PARLOPHON Imp. I. Stad & Co Rotterdam Fa F. SINEMUS Leidschestraat 20-22 AMSTERDAM C. Overhemden naar maat vanaf f 8.5O PRIMA COUPE Eigen Ate lier Vraag Uw winkelier roomkaas van OUD-BUSSEM (petit-suisse). RESTAURANT CAFÉBORDELAISE LEIDSCHESTRAAT67-71 - AMSTERDAM Prima keuken - Exquise Wijnen Diner - Souper - Dansant Lunch f 2.?, Diners vanaf f 2.50 Prachtzalen voor Partijen Eigenaars VAN GOETHEM-NEUTEBOOM GERARD B. RIJKE Jr. BINNEN ARCHITECTUUR KEIZERSGRACHT 559 TELEFOON 30559 Complete Meubileering VICTORIA-WATER Bij geregeld gebruik OBCfUANMSTCIM digestie bevorderend Uerichtsverhandlungen, T'rteile und Ereignisse, die hier beleuchtet werden als Tatsachen aus den Jahren l 92 1931 belegbar". Autenthiek is het verslag van het Tscheka-proces voor het Ilooge llijksgerechtshof in Leipzig evenals de woorden, die de officier van justitie bij de executie van den orischuldigveroordeeldeu Poolschcn landarbeider .laoubowzki tegen den scherprechter .sprak toen de delinquent 5 mimiten op zich liet wachten, omdat de geestelijke nog bij hem was: Darauf können wir nicht warten". Zijn boek werd geschreven Tnet een enorme kennis ..des inneren Betriebs der deutscheii Kechtspflege" en werd een aan klacht, zooals na /ola niet werd ge schreven.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl