De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1932 19 maart pagina 1

19 maart 1932 – pagina 1

Dit is een ingescande tekst.

BE GROENE AMSTERDAMMER 'Weekblad voor Nederland Onder hoofdredactie van A. C. Josephus Jitta Redacteuren: L. J. Jordaan, F. G. Scheltema en M. Kann. Secretaris der redactie: C. F. v. Dam Keizersgracht 355, Amsterdam C. - Telefoon 37964 - Postgiro 72880 - Gem. Giro G. 1000 Opgericht in 1877 No. 2859 Zaterdag 19 Maart 1932 Het schuim der Nazis Zeepbellen dat is de indruk, dien men krijgt -van de roerselen der huidige Duitsche politiek. De leegheid der leuzen is nog treffender dan men uit de verhalen over andere verkiezingsacties ge wend is te hooren. Reeds lang kan men zich «rover verwonderen, dat iedere constructieve idee ontbreekt aan het nationaal-socialistische programma en dat dit gebrek den opschuimenden groei in den weg schijnt te staan. Dat ieder concreet doel ook ontbreekt aan het Hindenburg-front (behalve dan het negatieve streven zich te weren tegen de nationalistische dictatuur), is teekenend voor de geesteshouding van vandaag. Hoewel men dit gemis aan ieder positief doel in Duitschland in zeer opvallende mate ziet, is dat toch geen zuiver Duitsch symptoom. Het is de malaise der idee. Het schijnt wel, als of de moeilijkheden in de wereld zoo groot geworden zijn, dat de menschelijke rede nauwelijks meer in staat is ze te omvatten. Vandaar een struisvogelachtig verstoppertje spelen, het zoeken naar f razen om de problemen te be zweren, om de werkelijke moeilijkheden niet in vollen omvang te hoeven aanschouwen. Vandaar het vinden van zondebokken: het kapitalisme, de Pransche hegemonie, de gouden standaard, de Joden en dergelijke nonsens meer. Pas wanneer men ziet, dat dergelijke frazen moe ten dienen om het totaal gebrek aan besef van de werkelijke verhoudingen der op te lossen vraag stukken te bedekken, kan men dit gebrek aan begrip naar waarheid beoordeelen en zich troosten met de hoop, dat een langzaam ontwarren der tegenwoordige moeilijkheden een geleidelijken te rugkeer zal brengen tot beter inzicht. Het resultaat der Duitsche verkiezingen is tege lijkertijd verassend en bedroevend. Bedroevend, omdat men zich toch niet ontveinzen moet, dat de meerderheid der kiezers hun stem gegeven hebben vóór wanorde, vóór daadwerkelijke om verwerping der bestaande orde. Verrassend, omdat de minderheid zóó groot is en tegenover een hope loos verdeelde meerderheid nog zoo aaneengesloten, dat zij naar alle waarschijnlijkheid geen kans kan loopen, gedwongen te worden het veld te moeten ruimen. Dat deze machtspositie met dat al niet zér groot is, zal ieder terstond toegeven. De verkiezing van Hindenburg, nu vrijwel verzekerd, blijft tenslotte de verkiezing van een zeer oud man. Met alle risico van dien. Wanneer er niets gebeurt voor den datum van ambtsaanvaarding, is de zaak veilig genoeg; mocht Hindenburg vóór dien datum komen te sterven, dan is het niet te overzien, wat een rampen er nog kunnen gebeuren. Maar is hij eenmaal den tweeden termijn van zijn presidentieele loopbaan begonnen, dan is er met nieuwe verkie zingen geen haast. Artikel 51 van de grondwet van Weimar bepaalt, dat bij ontstentenis van den Pre sident de Bijkskanselier in zijn plaats treedt. Mocht vervanging van den President voor langeren tijd noodig zijn, dan voorziet een uitzonderingswet in de regeling dezer aangelegenheid, zoolang er geen nieuwe verkiezingen worden gehouden. Zoo is na den dood van Ebert de voorzitter van het Bijksgerechtshof door den Rijksdag tot plaatsver vangend President benoemd. De tegenwoordige Rijkskanselier steunt nog steeds op een meerder heid in den Rijksdag. Een onverhoopt overlijden van Hindenburg behoeft voor Brüning dus geen fataal risico mede te brengen. Mocht hij er werkelijk in slagen, met herstelde binnenlandsche rust, en een gesloten front achter zich, in de komende inter nationale onderhandelingen resultaten te bereiken, dan is er geen twijfel aan of reeds de eerste successen zullen merkbaren terugslag in Duitschland ten gevolge hebben. De eerste economische verbetering beteekent daar dan consolidatie en het einde van de propaganda der wanorde. Hoe opvallend leeg en hol de Duitsche politiek op dit oogenblik ook is, men kan er zich tenslotte over verheugen, dat met het resultaat der ver kiezingen n goed gewonnen en behouden is: de binnenlandsche rust. Al moet men zich niet 'ontveinzen, dat deze overwinning nog maar op hoogst voorloopige wijze behaald is. Moeilijkheden oplossen is geen zaak, die met frazen bereikt kan worden. Punt voor punt ieder onderdeel bekijken, slechts n ding tegelijk, dat is de eenige weg. Een punt van het programma niet eerder aansnijden, bestudeeren en oplossen, voor dat het vorige achter den rug is en afgedean, dat is de eenige methode, die in een zaak of staat succes kan hebben. Later zal men erkennen, dat deze methode ook het succes van Stresemann uitgemaakt heeft. Beëindiging der inflatie, het Inhoud: 1. Mr. M. Kann, Schuim der Nazis. 2. Th. Ligthart, Industrialisatie van Ned. Jndië. 3. L. J. Jordaan, Het schot. 4. Melis Stoke, Wieringermeer, teekeningen doo Harmsen van Beek. 5. Mr. F. Coenen, Goethe-herdenking ? B. van Vlijmen, Sweepstake en Staatsloterij. 6. Dr. R. Feenstra, Goudjournalistiek. 7. Dr. P. van Olst, Drukte in het leege The Albatross Otto van Tussenbroek, Toegepaste Kunst. 9. Mr. H. Scholte, Dramatische Kroniek. 10?11 A. Plasschaert, en A. E. v. d. Tol, Schilder kunst. 13. C. A. Klaasse. Naar het volle pond?? Beursspiegel. 15. L. J. Jordaan,Bioscopy. 16. v. Balen, Gaat dat zien. 17. Baginsky, De Vlieger. 19. Uit het Kladschrifl van Jantje. Alida Zevenboom, Croquante croquetjes. 20. Charivaria. ? Letterraadsel. Viooltjes Voortreffelijke chocolade in den vorm van viooltjes. Een specialiteit. RINGER5 Lef op den naam f staken van den Ruhr-oorlog, genoegdoening en geruststelling aan Frankrijk, het verdrag van Locarno, financieele onderhandelingen resultaat: ontruiming van het Rijnland en de practische zekerheid, dat het Saargebied weer aan Duitsch land komt. Langzamerhand kan men in Brüning's politiek dezelfde hand van werken herkennen. In dit licht bezien, is de verzekering van de binnenland sche rust n programma-punt. En als zoodanig van veel meer belang dan de Hindenburg-verkiezingen op zich zelf. Tegen een programma, zorgvuldig uit concrete punten opgebouwd, is een lawaaipropaganda als die van Hitler niet opgewassen. Tegen, een klein concreet succes, dat een eerste gevolg heeft van tastbare feiten en economische verbetering, zullen geen plaatselijke stembussuccessen, parades van volwassen padvinders of een eed aan Wodan, kunnen concurreeren. Geleidelijk zal blijken, dat de omvang van het nationaal socialistische enthou siasme tot zijn grootste hoogte gerezen was, dat het ongebruikte zeepsop niets was dan het schuim der Nazis. M. KAN.NT

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl