De Groene Amsterdammer van 19 Maart 1932 No. 2859 Toekomst van de Wieringermeer door Melis Stoke Trekeiiiiigen door Harmsen vnii HcrK De ontwikkeling van onze twaalfde provincie voltrekt zich naar de wetten, die noodig zijn ge weest om dit grootsche werk te entameeren. Maar voorts, en daarop is tot dusverre te weinig het licht gevallen, voltrekt zij zich naar de wetten van ons volkskarakter. Alvorens wij een blik in de toekomst slaan is het goed om, evenals zulks pleegt te worden gedaan in hoofde van vervolg-feuillétons, hier een korte samenvatting te geven van het vooi'af gaande. De geschiedenis van de Wieringermeer dan is als volgt: Eerst had er een staking plaats. Toen had er een tweede staking plaats. Vervolgens ontstond er een groote (directie- )keet. Deze keet bleek semi-permanent te zijn. Daarna werd er een voetbalwedstrijd gehouden. Toen was er weer een staking, en eindelijk had er ontslag van werklieden plaats. En toen was er weer een staking Dit stuk geschiedenis van de Wieringermeer sluit zich dus in alle opzichten aan bij hetgeen in dat zelfde tijdperk plaats had in onze elf overige, oude provincies, waar het dagelijksche programma im mers eveneens overladen is met keet, staking, ontslag en voetbalwedstrijden. We staan nog pas aan het begin van de ont wikkeling van deze landstreek, maar de teeke nen zijn onmiskenbaar dat dit stuk zeebodem in alle opzichten geschikt is om een Nederlandsche provincie te worden, met alle eigenschappen die bij een Nederlandsche provincie behooren. Een bewijs hiervan ligt in de vragen die dezer dagen door het lid van de Tweede Kamer Oud gesteld zijn aan den minister van Onderwijs. Kan de Minister bevestigen aldus vrager ? dat het voornemen bestaat in de Wieringermeer een bizondere school voor gewoon lager onderwijs te stichten, buiten de voorschriften der Lager Onderwijswet om, van welke school de kosten geheel door het Rijk zullen worden gedragen? We vinden den heer Oud een naiei' man. Wat heeft hij zich feitelijk van de Wieringermeer voorgesteld ? Dat deze een volwaardig Nederlandsch gebied zou zijn? Zoo ja, dan is zijn poging om dat gebied reeds bij voorbaat te berooven van het stuk karakteristiek Hollandsen lands-schoon, be lichaamd in onze bijzondere school, slechts af te keuren. Immers wat de gletscher in het Zwitsersche landschap is. het blauwe meer in het Italiaansche. het grasveld met oud geboomte in het Engelsche. de speak easy in het Amerikaansche en de man met de bedenkelijke prentbriefkaarten in het Parijsche, namelijk een onverbrekelijk en uiterst karakteris tiek deel van de stoffage. dat is in Holland de bijzon dere school. NV APNHEMSCHE HYPOTHEEKBANK HYP KAPITAAL BESCHIKBAAR DIRECTIE M? 5.J.VAMZlJST-M"J.F.VERSTEEVEN En dat zou de heer Oud aan de Wieringermeer willen onthouden? Foei. . . . Met evenveel recht zou hij in onze een aanslag op wat ons lief is andere provincies een aanslag kunnen doen op die dingen, welke ons lief zijn geworden en die voor den vreemdeling een bijzondere aantrekkelijkheid vormen, zooals bijvoorbeeld de molen, de onbe waakte overweg, de stille ringvaart, de tol, de groene sappige weide en het maximum-snelheidbord. Ten opzichte van de Wieringermeer heeft men slechts de keus tusschen twee dingen: óf het zij een stuk Hollandsen landschap met alle eigenaar digheden er van, ofwel het worde een experiment, iets geheel modems en voortreffelijks. Wanneer de heer Oud bezwaar maakt tegen de bijzondere school in de Wieringermeer, dan ontwerpe hij tevens een ideaal plan voor een landstreek zonder belasting, zonder drankmisbruik, zonder omroep-sectarisme, een oase waar des morgens versche kadetjes verkrijgbaar zijn en waar de win kels de geheele week open zijn. Maar wanneer de heer Oud consequent is, en dat mogen wij toch van dezen geachten afgevaar digde wel verwachten, dan aanvaarde hij met deze honderden hectaren vruchtbare bodem ook het oudbakken kadetje, de gesloten winkel, de gevaren van den onbewaakten overweg en de ruzie in de aather. O, zeker, er zijn in het nog niet verre verleden stemmen opgegaan om in de Wieringermeer iets geheel nieuws te beginnen, een uitgifte van gron den die waarborgen zou bevatten voor natuurlijken welstand.... maar de eischen die nu eenmaal door onze wetgeving worden gesteld zouden zulk een blanke plek in onze maatschappelijke landskaart niet toelaten. Wij hebben dus, en met ons de heer Oud, te aanvaarden dat van de Wieringermeer een stuk volwaardig Nederland worde gemaakt. En het be.ste bewijs dat de streek daartoe de volle aanleg heeft wordt geleverd door de korte geschiedenis die wij hierboven hebben samengevat. ^ -^ MIJNHARDT's Zenuw-Tabletten . 75ct Laxeer-Tabletten.. 60ct. Hoofdpijn-Tabletten 60ct Bij Apoth. en Drogisten bodem de elementen moeten worden gebracht wier samenstelling ons leven beheerschen. Er zullen gemeentelijke colleges moeten komen met lange onvruchtbare vergaderingen, de thans nog maagdelijke kanalen en sloten zullen hun con tingent versche groente moeten leeren kennen dat wegens onverkoopbaar heid boven de productieprijs wordt weggeworpen; er zullen post- en telegraafkantoren moeten komen die juist op de uren dat men iets noodig heeft gesloten zijn en lommer rijke promenades voor winkelbedienden die hun gedwongen vrijheid op de een of andere wijze, en dan liefst met wandelingen in de frissche lucht behooren door te brengen. Behalve de zoo zeer door den heer Oud verfoeide bijzondere scholen zullen er ruime zalen moeten komen voor protest-vergaderingen en A.V.R.O.demonstraties en gemakkelijk begaanbare wegen voor deurwaarders: maar bovendien zal onze twaalfde provincie, als onverbrekelijk deel van de overige deelen des Kijks, zich ten spoedigste moeten toeleggen op een gezonde aankweeking van locale eigenaardigheden ter onderscheiding van de zeden, behoeften en gebruiken die op eenige dozijnen kilometers afstand heersenen, zulks opdat zij in de gesloten kantoren Langzamerhand en met geduld zullen op deze eertijds zoo barbaarsch rustige en vreedzame zeewegen voor deurwaarders geen enkel opzicht zal achterblijven in de taak der nationale tegenstellingen en verdeeldheden, die op elke Nederlandsche landstreek rust. Naast de Hollanders, Friezen, Brabanders, Limburgers, Zeeuwen en wat zich als stammen hebben weten te handhaven op de weinige dui zenden hectaren, die tot dusver aan de zee zijn ontwoekerd, moet een ras van Wieringermeerders komen dat, uitdagend gezeten op de nieuwe aanwinst op de zee, zijn partij weet mee te blazen. Want anders zou er geen aardigheid meer aan zijn. . Het mannetje van de maan voor Anthonie Donker Ik ben zoo eenzaam als de maan: lanijs oude, lam/vertrouwde grachten zien u-ij de diepe dweepsters gaan door suizelende zomernachten, doch 't hart Ui j/t koel en helder nlaan : tvij blijven voor haar leed behoed, maar hebben altijd nog onszelven en ons ontvankelijk ijctnoed. om er melancholie te delven; ook in daarroor de maan heel goeit. U A LBO C. KOOL POLROGER&C^ LE CHAMPAGNE EN VOGUE JAGER-GERLINGS HAARLEM