De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1932 26 maart pagina 6

26 maart 1932 – pagina 6

Dit is een ingescande tekst.

De Groene Amsterdammer van 26 Maart 1932 No. 2860 De ontdekking van den tuberkelbacil door R. G. C. Schröder Op 04 Maart 1882 maakte Knch de ontdekking van den tufoerkelbacïl bekend. jj Robert Koch is een van de ?.eer enkelen, van wie de grootheid door niemand betwist wordt, zelfs niet door hen, die hem alleen bij name kennen. Koch behoort niet meer alleen aan Duitschland, hij behoort aan de gansche menschheid. ?? »?' Zijn grootheid kan niet worden ge meten met de talrijkheid zijner ont dekkingen, noch met de belang rijkheid daarvan of met de gevolgen, die zij voor het leven en de gezondheid of voor de welvaart der menschen hebben opgeleverd. Zijn grootheid is van nog hooger orde. Koch was autodidakt. Niet in de gewone beteekenis van het woord; hij bezocht het gymnasium van Ciausthal, zijn geboorteplaats, stu deerde te Göttingen, promoveerde in 1866 en deed hetzelfde jaar staats examen. Achtereenvolgens in drie plaatsen vestigde hij zich, zonder in zijn onderhoud te kunnen voorzien. Nadat bij in 1872 het daartoe noodig examen had afgelegd, werd hij ge neeskundig ambtenaar, Kreisarzt, in Wollstein. Hier werd toen de veestapel ge teisterd door miltvuur, een ziekte wier wezen volkomen onbekend was. Wel had Davaine in 1863 in miltvuurbloed glasheldere staafjes aangetrof fen, die hij als de oorzaak beschouwde en tot de bacteriën n kende, maar hiermede was heelemaal niet verklaard waa;om de ziekte juist in vochtige en in moerassige streken endemisch voorkwam en in 't bijzonder, hoe het uitbreken ervan samenhing met grooten regenval en met het heerschen van een bepaalde temperatuur in de oppervlakkige lagen van den bodem. Met de allereenvoudigste hulp middelen en een voor dien tijd goed mikroskoop begon Koch zijn onder zoek naar het wezen van miltvuur. Hij had eerst zich overtuigd, dat in het bloed van gezonde dieren staafjes niet voorkomen. Toen vond hij in miltvuurbloed dezelfde staafjes als Davaine. Indien deze de oorzaak der ziekte zouden zijn, zouden ze ^ok bij andere vatbare dieren miltvuur moe ten verwekken. Een spoort je miltvuurrunderbloed werd in de staart van een muis gebracht: het dier stierf aan miltvuur. Een spoortje mütvuur-) muizenbloed deed een tweede muis aan miltvuur te gronde gaan. Hoe vaak hij deze proef met telkens nieuw miltvuur-muizenbloed op gezonde mui zen herhaalde, alle dieren stierven aan miltvuur. Hieimede had voor het eerst Koch bewezen, dat de bacil van het miltvuur specifiek is voor de ziekte. Ook voor de nog onbegrepen wijze van uitbreken en zich uitbreiden van de ziekte vond Koch de verklaring. Onder bepaalde omstandigheden vorm den de miltvuurbacillen niet meer gelijksoortige staafjes, maar korrel tjes, sporen. Werden deze overge bracht in een geschikten voedings bodem en als zoodanig gebruikte Koch het waterig vocht uit runderoogen - dan ontwikkelden ze zich weer tot bacillen. Koch had dus ge vonden, dat de miltvuursmetstof in twee vormen voorkomt, een met kor ten, een met onbeperkten levensduur. De laatste, de spore, wachtte slechts op gunstige uitwendige omstandig heden om tot bacil uit te groeien. De sporen vond Koch óp niet in de kalavers en ook in de bloederige uitwerpselen. Zoo heeft Koch kunnen vaststellen, 1°. dat de miltvuurbacil constant voorkomt bij dieren, die aan miltvuur lijden; 2°. dat hij niet in het gezonde lichaam, noch ook bij andere ziekten voorkomt; 3°.dat hij, zuiver gekweekt, bij gezonde dieren dezelfde ziekte ver oorzaakt, en bij deze weer wordt teruggevonden. Hiermede heeft Koch de grondslagen geleed voor de moderne barterioloyie. De methodes van onderzoek heeft hij van den grond af opgebouwd; alleen door eigen geestkracht en in zicht en met de primitiefste middelen heeft hij in het doktershuis te Woll stein zijn allergrootste ontdekking gedaan. Uit deze eene vloeiden al zijn vol gende ontdekkingen voort. Zoo be wees hij dat allerlei infectieziekten bij mensch en dier evTen zoovele speci fieke oorzaken hebben. Hij schreef een werk over desinfectie en vond de kii mdoodende werking van stroo menden waterdamp. Gewapend met Velerlei ervaringen zette hij zich aan het onderzoek van de oorzaak der tuberculose. Dat onder zoek getuigt van zooveel scherpzinnig heid, onverdroten volharding en vol ledigheid, dat het nu na 50 jaren ! niet verbeterd kan worden. Al zijn nu de methodes in ondertitelen verfijnd geworden, belangrijk \ erand» rd zijn ze nivt. Wie het artikel over Die Aetiologie der Tuberkulose" leest, staat verbaasd over de be rusting, waarmee Koch zijn tegen spoeden droeg, staat versteld van de volharding waarmede hij zocht naar telkens doeltreffender methodes, en buigt het hoofd voor wat hij bekend maakte als uiteindelijk resultaat van jarenlangen arbeid. Na de tuberculose trok de clolera zijn aandacht. Hij vond den chuU.rabacil en bewees diens specificiteit. > Later trok hij naar Zuid-Afrika, Oost-Indië, Zuidoost-Afrika, Italië, Java, Nieuw Guinea. Khodesia om en met goeden uitslag de pest, de runderpest, de tsetseziekte en malaria te bestudeeren. Daarna ging hij weer naar Duitsch Oost-Afrika voor het onderzoek van andere /lekten bij mensch en dier. Ook daaiiri bracht hij licht. Aan eerbewijzen, onderscheidingen en belooningen heeft het Koch niet ontbroken. Mij trof in de opsom ming daarvan deze het meest. Ken gedicht van Paul Warncke in Kladderadatsch": KOBERT KOCH t U r hat mit seines Geistes l'ackel tief Ins dunklc Todestal hineingeleuchtet. Auf sprang das Tor,als er sein,,Sesam" (rief, Und Augen wurden heil, dio leidbefeuchtet. lm Leben f and er Tod. ini Tod e Leben, Und unermüdlich vorwarts drang sein (Streben. Zu frühe rief ihn ab ein jah Gebot. Warum so früh ? .. .. Ihn fürchtete der Tod ! LOV iOOSTERBEEK \WONINGINRICHTINGENl BETIMMERINGEN DOOF? Hiervoor bestaat een prima hulorrrddel, DE ACOUSTICON Vraagt ons gratie hoekje. Goed nieuws voor hen d'e doof zijn." ACOUSTICON MIJ. NIEUWE PLEIN 34 A K \ II E M. Fa F. SINEMUS Leidschestraat 20-22 AMSTERDAM C. Overhemden naar maat vanaf f 8.50 PRIMA COUPE Eigen Atelier N l LLM IJ LEVENSVERZ.MU sGRAVENHAGE AMSTERDAM-UTRECHT ROTTERDAM RESTAURANT CAFÉBORDELAISE LEIDSCHESTRAAT 67-71 - AMSTERDAM Prima keuken - Exquise Wijnen Lunch f 2.?, Diners vanaf f 2.50 Diner - Souper - Dansant Prachtzalen voor Partijen Eigenaars VAN GOETHEM-NEUTEBOOM Snelschrift <*> -, mr-Rj-rc B A l T ? KIC.tMlatSAL.1 ln den Boekh- en na postwissel bij RIENTS ^ ^ BALT Den Haag, . 95 Ct. fr. * ^~\.L*^tt*>n Daguerrestraat 28 DEGELIJKE OPLEIDING, mond. en schrift, aan bovenstaand adres de roof der tnona lisa muziek: robert stoltz regie: geza von bolvary hoofdrollen: willy forst en trude von molo Zeer belangrijke Boekenveiling R. W. P. DE VRIES (Dr. A. G. C. de Vries) AMSTERDAM -- SINGEL 146 Verzamelingen van : Mr. M. M. Brouwer Ancher, Dr. S. Peppink, Mr. R. D. Tetzner e.a. bevattende boeken op alle gebied w.o. fraaie At lassen, Reizen, Topograph ie, Zeewezen, Rechts geleerde Werken, Litteratuur van de middel eeuwen tot heden, Kunst, Medische Werken en Instrumenten. VEILING: 31 Maart en 1, 2, 4 en 5 April as. des avonds 7 uur. KIJKDAGEN: Dinsdag 29 Maart as. van 10-4 uur en Woensdeg 30 Maart a.s. van 10-4 uur en des avonds van 8-10 uur. Catalogus 25 Cent. P.W.P. DE VRIES SI NGEL 146 T AMSTERDAM l VICTORI A-WATER 111 Literschroefflesschen OBCRIANMSTCIM voor huishoudedelijk gebruik

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl