Historisch Archief 1877-1940
J5
De Groene Amsterdammer van 2 April 1932
Hobo-marskramer
berouw is groot. Nu staat een nieuw leven voor
hem open. De sky-pilot" vindt dat prachtig; de
congregatie is gesticht. Iedereen schijnt van het
geval te profiteeren. Na afloop van de bijeenkomst
kan de boetvaardige bum in de missie slapen. Hij
krijgt drie square meals" per dag en hij blijft
soms twee of drie weken gast van het missiehuis.
De eenige dienst die hij bewijzen moet, is 's avonds
de preek van de missie bij te wonen en daar opnieuw
te vertellen, hoe hij gered werd". Gewoonlijk
voorziet men hem van een stel oude kleeren of
een overjas, plus een paar quarters" en de stiff"
verdwijnt, om in een andere missie zijn ziel te
verkwanselen.
* *
*
De oorspronkelijke Amerikaansche Hobo trekt
steeds als blinde passagier, in het oude Rusland
noemde men hen haasjes", omdat zij zich op alle
mogelijke en onmogelijke plaatsjes wisten te ver
stoppen zoodra er een conducteur in zicht was, op
goederen- en passagiers-treinen. In deze moderne
tijden zijn er echter andere Hobo's op het Ameri
kaansche tooneel verschenen.
Nummer een is de man die langs een heirweg
wandelt en iedere voorbijgaande auto of lastauto
aanroept voor een lift", d.w.z. een vrije rit, tot
de plaats waar het motorvoertuig stopt. Hij staat
op alle wegen en hij is een pest voor den chauffeur
geworden. Er zijn duizenden van die free riders".
Er zijn er die van New-York naar San Francisco
op die goedkoope manier getransporteerd worden.
Doch een buitengewoon merkwaardig type is
de lizzie" bum of Hobo die er met zijn vrouw en
kroost op uit is om op liefdadigheidskosten te leven
en te rijden. Deze tramps" trekken als
kennisreizigers in het najaar weg in hun gammele
tinboxes" om naar het warme Zuiden te komen.
Velen motoren ook op die wijze naar Californië.
De meesten zijn op de hoogte van een motor en
verstaan de chauffeur-kunst. Met zeer weinig
contanten op zak trekken vader, moeder en kinde
ren in den auto er op uit, zonder zich bijzonder
druk te maken over den dag vanmorgen. Zoolang
zij benzine en olie voor hun motor hebben, wordt
er gereden. Staat de rammelkast plotseling stil,
dan is men gewoonlijk in de buurt van een benzine
station. Goede raad is duur. Vrouw en kinderen
bestudeeren met belangstelling het museumexem
plaar. Een jong begint te huilen. Belangstellenden
verzamelen zich om de zigeuner familie. Vader zegt,
dat een dollar benzine hem naar de plaats van
bestemming zal brengen. Liefdadige menschen gaan
rond. Het duurt niet lang of er is twee dollar bij
elkaar geschooid. De jong hebben honger en dorst.
't Is precies etenstijd. Achterdeuren worden ge
opend. Iets is er altijd te krijgen. Schooit mama
goed en schreien de kinderen niet al te hard, dan
gaat de gansche familie gesterkt en voorzien van
extra voedsel, weer op marsch. De service man
geeft de benzine heel wat goedkooper en iedereen
schijnt tevreden te zijn. Deze motorparasieten
spelen het absoluut klaar, om duizenden mijlen
af te leggen voor een prikje. Zijn zij in het warme
klimaat, dan vaarwel wollen ondergoed en winter
jassen. Velen helpen mee aan den pluk der
citrusvruchten, anderen verhuren zich bij
groententelers en de meesten schooien zich op een of
andere manier door zes maanden mooi weer. In
Mei trekken zij weer naar een koeler klimaat. . ..
zoolang tot de lizzie" den geest geeft. Een nieuwe
zesdehandsch wagen kunnen zij overal voor een
song" koopen. Tegen deze pest" schijnt de
politie tamelijk machteloos te zijn. Zij kan moeilijk
het geheele gebroed in het werkhuis aan vrij logies
helpen.
Dan is er nog de Ifobo marskramer, die door
het geheele land trekt met zijn wankele auto
met waren. Een bedelaar is hij niet.
Train Itumining
Het leven en bestaan van de meeste hobo's is
alles behalve een sinecuur. Al heel spoedig beginnen
zijn kleeren de sporen te dragen van zijn avonturen.
Hobo's leeren de knepen van elkaar. Zij ontmoeten
elkander op bepaalde plaatsen, meestal tamelijk
ver buiten een stad, niet al te ver van een spoor
weg. Er bestaan, zooals bij de zigeuners, kampen,
gewoonlijk in een bosch, niet ver van een meer of
een stroomend water. Zij leven daar precies als
zigeuners. Die wat heeft deelt het gewoonlijk met
een ander. Zij vertellen hun wederwaardigheden.
Hoe zij in deze buurt verzeilden en met welke
spoorweg-maatschappij zij gereisd hebben. In 't
begin schuwt men vreemdelingen. Je weet nooit
of er verdachte sujetten bij zijn, die door de
politie gezocht worden, of als hobo verkleedde spi
onnen die door de politie aangesteld worden om
de bunn uit te hooren. Dikwijls zijn er vrouwen
in zulke kampen. Men neemt het niet zoo nauw
met liefde en trouw. Deze soort meisjes en vrouwen
kunnen gewoonlijk niet veel dieper zakken.
Velen kennen het gecompliceerde spoorwegsys
teem van de V.S. beter dan menige spoorweg
president. Zij bestudeeren spoorweggidsen, met het
zelfde genoegen als de latinist zijn Virgilius. Zij
houden er een soort eere-code op na, die daarin
bestaat, dat zij elkander in alle moeilijkheden
helpen en nimmer elkaar bestelen. Zij geven den
jongeren allerlei raadslagen, op welke manier zij
uit de handen van John Law" moeten blijven of
ontkomen. Vertellen welke dorpen, steden en
staten tolerant zijn voor Hobo's en welke niet.
Op bepaalde plaatsen, meestal in de nabijheid van
vrachttrein-stations, op watertanken van spoorwe
gen, op in 't oog springende hekken, telefoonpalen
of muren van loodsen, vinden de hobo's teekens
die er uit zien als de primitieve krabbels van
Indianen. Ik geef hier sommigen dier teekens met
de verklaring.
12QOO 13
HOOFIEN'S ROOMBOTER
WORDT SPECIAAL BEREID
l?? Twee mannen die in dezelfde richting ver
trokken zijn.
2?Hobo's zijn hier onwelkome gasten. Wacht
je voor werkhuis of gevang.
3?Veelzeggende tralies van een gevangenis.
4?Out. Verdwijn onmiddellijk. Geen kans.
5?De stadsmenschen niet gastvrij. Probeer je
geluk in missiehuizen.
6?Goede plaats voor hobo's. Ge vindt hier
kameraden.
7?Evangelisten helpen in missiehuizen. Trek
vogels welkom.
8?Dit teeken stelt een pendulum voor. De
bewoners zijn soms vriendelijk, soms vijandig.
Wees voorzichtig. Eclipseer voor cops" (politie).
9?Beteekent twee spoorrails met dwarsligger.
Goede plaats om treinen te nemen in verschillende
richtingen.
10?Beteekent tanden". Oppassen voor
statetroopers" (marechaussees).
11?In Hobo dialect: de Calabooze of 't gevang
zit vol weegluizen en ongedierte. Neem een
klein fleschje benzine mee, voor je geknipt
wordt.
12?Drie O's, beteekenen: Get Out very
quick ! Gemeene politie, werkhuis !
13?Goede vriendelijke plaats voor hobo's
14?Vriendelijke menschen. Voedsel voor -'t
vragen.
15?Beteekent O.K. very good.
16?Reis met tweeën. Een alleen is verdacht
hier. Tamelijk vriendelijk.
* *
*
Wij schreven reeds, dat er een soort Hobo
literatuur ontstaan is. De meeste boeken en
boekjes bevatten tamelijk slecht geschreven avon
turen en ontmoetingen van Hobo's. Een dier
schrijvers, die zich A No, l gedoopt heeft, gaf
reeds een serie van 14 of 15 boekjes uit onder den
titel: The famous Tramp, who traveled 500.000
mijl voor zeven dollar zestig cent. Zij zijn niet de
moeite waard om er uw tijd aan te vermorsen.
Literaire snijboonen hebben zich van het
Hobogeval meester gemaakt op een manier die om wraak
roept.
De zieken, de afgemartelden, de hopeloozen,
die de eindelooze, oneindige Amerikaansche step
pen doortrekken in een boxcar", onder de einde
loos voortrollende vrachttreinen, achter
koleiitenders, de uitgestootenen die ergens in de wereld
naar verlossing zoeken, menschen die met
geslachtziekten verder strompelen, jonge menschen
die ten einde raad en dikwijls uit angst om zelf
moord te plegen reizen, doelloos trekken, spoken
van hun zieke verbeelding volgend, lieden met
verkeerde sexueele neigingen, beroepsluiaards, zelfs
journalisten, teekenaars, schilders en dichters,
zijn op die eindelooze zonderlinge tochten gegaan
met meisjes, vrouwen, met jongens. Dit drama
is nooit beschreven. Jim Tully begon er mee en.
het bleef bij een mat gebaar. De tragedie van
dergelijke levens ligt er duimen dik bovenop. Het
schijnt, dat de uitgevers er bang voor zijn.
In Florida en andere Zuidelijke staten, waar de
negers en de ,,poor whites" in h ah e slavernij leven,
spot de veldwachter of de sheriff" niet met deze
landloopers of trein bums". Vlug worden zij
gevangen genomen en zonder veel vormen van
proces, schuldig bevonden aan vagrancy". Hobo's.
tramps en bums worden aan houtkapfirma's of
plantagehouders verhuurd. Houtzagerijen liggen
gewoonlijk diep in de wildernis, dikwijls in zeer
ongezonde plaatsen, waar moeraskoortsen, malaria,
typhus, hoekworm en pellagra heerschen. Een
straf van 30 tot 90 dagen in zulke boschkampen,
is niets ongewoons. Klachten over ondervoeding,
over natte, slechte slaapsteeën, komen nooit naai'
buiten .
Zij, die ziek zijn, worden dikwijls met een
zweep naar het werk gejaagd. Talloos zijn de
klachten die Hobo's in liberale tijdschriften over
die toestanden hebben geschreven. Meestal stoort
zich niemand aan dat geschrijf. Train-bumming"
wordt daar zwaar bestraft, evenals ,. vagrancy"
trekken zonder middel van bestaan en bedelarij.
Het is een da^elijksche strijd om uit
klauwen van den' \ sheriff
blijven.
Now York.
Maart l!