Historisch Archief 1877-1940
»,
N o. 2866
De Groene Amsterdammer van 7 Mei 1932
Muziek
door Constant van Wessem
Einde Concertgebouw-seizoen
Hoopvol begonnen de mensen leeft van de
hoop, ook al leert de ervaring hem niet al te veel
te verwachten geeft ook dit seizoen van het
Concertgebouw bij afloop een gevoel van teleur
stelling. Levert de muziek werkelijk zoo weinig
interessants op of ligt het aan de leiding van
den directeur Budolf Mengelberg, die uit het
beschikbare te veel verkeerde grepen deed ?
Zeker is het, dat wat er aan noviteiten gebracht
werd de moeite van het brengen nauwelijks waard
was. En ook het oude bepaalde zich te veel tot het
bekende cirkelgangetje. Men klaagt er over, dat
het Concertgebouw slecht gaat en ongetwijfeld
zal het waar zijn, dat de economische crisis, die
vooral dit laatste jaar zoo onrustbarend voelbaar
werd, invloed heeft gehad op het feit, dat vele
abonnees hun abonnementen niet vernieuwden.
Maar is ook het abonnementen stelsel niet te duur
en brengen de concerten niet te weinig om de
hooge entreeprijzen te rechtvaardigen? Ongetwij
feld staan ook in dit geval de beste stuurlui aan wal;
maar het komt mij voor, dat de omstandigheden
wettigen het stuur om te gooien en te breken met
het systeem der elite-concerten, waardoor een
Teekening door H. Schlaiio.
Bronislaw Huberman maakt thans weder
een tournee door ons land.
groot deel van de minder kapitaalkrachtige muziek
liefhebbers bij voorbaat wordt uitgesloten. Men
behoort thans niet langer de oogen te sluiten voor
de feiten, nu de inrichting zelf meer dan ooit op
het publiek wordt aangewezen en de subsidieerende
gemeente minder in staat is om bij te springen.
Voor ons Amsterdamsen muziekleven zou een
Concertgebouw-crisis zeker ongewenscht wezen.
maar als het zoo voort gaat zal het er toch op
gaan lijken, vrees ik.
Het eenige belangwekkende op de laatste abon
nementsconcerten was het nieuwe pianoconcert
van Bavel. Al is het niet het evenement" ge
worden, waarop men onwillekeurig voorbereid
was en dat men van een Ravel na diens La Valse"
en Bolero" verwachtte, in ieder geval was het
een curiosum, de kennismaking waard. Zooals
Bavel in zijn vioolconcertstuk Tzigane" een
verbluffende en treffende paraphrase gaf van de
virtuositeit der zigeunermuziek, gelijk wij deze
op het podium hooren, werd zijn piano-concert
een fantasie op de klaviervirtuositeit der pianisten
a la Liszt, in een moderne belichting geplaatst.
Bavel beoogde in de eerste plaats de pianistische
ANTIQUARY WHISKY
AT LAST l HAVE FOUND IT
P. C. C. JACOBI HAARLEM
l
Fransche Verkiezingen
Teekening door B. van Vlijmen
DOUMER
HERRIOT
TARDIEU
De eerste ronde.
virtuositieit in een moderne compositie uit te
drukken, en daarnaast een type van een
klavierwerk met orkest te geven, waarin niet langer,
zooals in de symphnonieën met obligaat piano,
waaraan de componisten ons langzamerhand ge
wend hadden, het geval was, de piano op den
achtergrond gedrongen werd ten behoeve van het
geheel, maar waarin het orkest ondergeschikt KOU
blijven aan het klavier, zooals nog in den tijd van
Mozart eri de 18e eeuw. In Tzigane" liet Kavel
de viool op den voorgrond treden, in zijn nieuwe
pianoconcert het klavier. liet is een duivelsspel,
een vuurwerk van klank en virtuose vinding,
dat hij ons op het klavier laat hooren, eerder ver
fijnd dan grof, eerder klankkleur dan passagewerk.
Het werk bestaat uit drie deelen, twee hoekdeelen
begrenxen een langzaam middengedeelte, zooals
in het vroegere pianoconcert. Dit middengedeelte
is meer een afwisseling op de snelheid en de uiterste
snelheid der beide overige. Waar in de beide vlugge
satzen vooral het rythme overheerscht treedt
in het langzame middengedeelte een zeer strak
gehouden lineaire melodie naar voren, ook hier
sober door het orkest begeleid. Het rythme, dat
in de eerste vlugge satz nog van een zekere curieuse
verscheidenheid is, verschoven accenten als bij
de jazz, neemt in de finale dan een bijna mechani
sche starheid aan, zooals in de vioolsonate, het
vliegt en schiet voorbij, sleurt alles mee en eindigt
abrupt. Van inhoud is deze finale muzikaal ge
sproken zeker de minste, van werking het tref
fendst: dit Rondo werd dan ook gebisseerd.
Marguerite Long speelde het concert met een ver
bluffende vaardigheid, glissando's en curieuse
klankpassages vederlicht, nergens wordt het
klavier van een mokerend geweld, alles blijft
zwevend en ondiep, het is veelbcteekenend. dat
Kavel zijn compositie eerst Divertissement"
wou noemen. ...
Horowitz zorgde met het helaas zwakke derde
pianoconcert van Rachmaninoff ook een in het
Concertgebouw uitgevoerd componist, wiens
beteekenis niet is naar de ruimte, die men hem hier
geeft voor de pianistische sensatie. En Toon
kunst sloot de llaydnherdenking met een uitvoering
van de ..Jahreszeiteii."
ZOMER
DEKENS
1.50x2.00
METER
O 95
DEN HAAG
AMSTERDAM
ROTTERDAM