De Groene Amsterdammer van. 7 Mei 1932 No. 2866 Onze Geldverdieners door Dr. R. Feenstra Een nimbus verbleekt. Toen in ' 18 Duitschland ineenstortte n alle Koninkjes en groothertogen snel de plaat moesten poetsen, toen verbleekte opeens de luister der Majesteit en van den heerscherglans. Met het schot dat Ivar Kreuger den 16en Maart loste, is iets anders te verdwijnen begonnen. Het geloof in een ingenium der groote verdieners, in een hoogerwaardige en vooruit ziende hersencapaciteit van deze heeren. De stemming is omgeslagen. Zelfs die arme Deterding wordt heden een romantische kop (Tagebuch) ge noemd, of hem wordt den raad gege ven het Ivar Kreuger snel na te doen (Blad der jonge Kussen) of er wordt van hem verteld, dat hij vastzit in een zilverspeculatie, die, geheel fout, van bimetallistische herstelgedachten was uitgegaan. Van Guggenheim, den koper- en salpeterkoning, die ook op de proscriptielijst staat, wordt haast even veel gemonkeld. Na Deterding is hij de favoriet van allen achterklap en alle attaques van de slagveld-critici bij deze debacle van het kapitalisme. ? Hij is de chef van de Cosach, van de Smelting & llefining. Ea inen tast hem nu ook aan. gelijk de anderen, op een veel te hoog budget omkoop" en ..stop"gëlden. Het royalisme en loyalisme van de brandkast bestaat niet meer. Alle concern-leiders hebben de zaken slecht of middelmatig ge'eid en niet vol doende gekeken naar de stormteekenen; en gedaan alsof de zon der prosperity voor hen scheen. Maanlicht nu over hun aschgrijze schedels ! Kreuger wordt na zijn vrijwillige dood die maar matig vrijwillig bleek, achteraf, want reeds op de ,,Isle de Franco" had hij zijn curator naast zich in zijn buurhut een op lichter en een zwendelaar genoemd. Ik las zelfs hoofdartikelen niet het kopje: Bandiet Kreuger. Hoe is deze man een week of zes geleden nog te Stockholm uitgeleid. Met schatten van bloemen, orgeltonen, zang, een kerk vol stijlvolle. beteekenende menschen. Men dacht een condottier uitgeleide te geven. een hersenmensch, den grooten zoon van een klein volk. dat echter ook reeds onder Gustaaf Adolf Europa had beheerscht. Een, wien to veel en te aanhoudende tegenwind plotseling had ontmoedigd een slaaf van zijn ingenium, zijn combinatie vermogen, zijn arbeidswoede die de lucifers. het hout, de cellulose en de electriciteit tot machtige concerns had ver bonden en wiens levensbalans tra gisch was als die van alle verbeten bezielers. De Groene Amsterdammer Weekblad voor Nederland kost slechts f 2.70 per kwartaal (f0.20 voor in cassokosten) of f 10,- per jaar bij vooruitbetaling. Koning van den Tandstickor, van bosschen. die voor hem groeiden, van fabrieken, die voor hem draaiden; leenheer van dozijnen hooi of half gesjochten staten. * * * En wie veraschte men eigenlijk? De geplukte beleggerswereld. die be halve zijn milliard dollars in Kreugerwaarden, nog minstens twee daar bovenop verloor in een nieuwe onder spoeling, door een versterkten wantrouwensgolf schreeuwt als de ont ketende galerij. Men veraschte vermoedelijk een. . . . armen zwakken mensch ! Men heeft vele eigenaardigheden van ingenieur l var Kreuger verteld. Een was dat hij veel van bloemen hield. Een andere was. dat hij ongaarne in een hotel afstapte, en in de groote steden, waar zijn werk hem heenriep, een eigen appartement bezat, met eigen huiselijkheid". De vrouwen vonden daarom dezen even vijftigjarige, met zijn koele /weedsche gezicht, waarop zooveel superioriteitsbesef blonk, sympathiek. Een derde eigenaardigheid is pas onlangs uitgekomen. Ivar Kreuger ging als hij ter schouwburg toog, altijd met drie besproken plaatsen naar 't parket. Kechts noch links wilde hij ongcwensehte buren. Toch hield hij het niet den heelenavond op den middelsten stoel uit. Hij ging af en toe verzitten. Het motief, dat er een aardige buurvrouw /at. was hem daarbij geheel vreemd. Hij ging verzitten uit pure onrustig heid. Vermoedelijk zochten de drie psy chische hoofdgestalten van zijn wezen telkens hun plaats. In het midden zat de concernleider, de machtige; links znt de bedrieger: rechts zat de inge nieur en constructeur. Met de moderne praehtische psycho logie schiet men nog niet gansch op, om de drie parketfuuteuils" te ver klaren. Toch was vei moedel ij k iedere stoel van. belang en symptomatisch voor hem: ook als zij tijdelijk onbezet stond. Deze man heeft. d(> drie elementen \ an zijn psychische constitutie nooit synthetisch en harmonisch kunnen vereenigen. Men doet nu wel: of hij zijn heele leven alleen op den linkerstoel heeft doorgebracht; of de balansvervalscher. stukkerivervalscher, dubbele beleener zijn dramatische hoofd figuur was; maar dan had hij niet zoo hoeven te bouwen; niet zoo naar een groot doel toe te werken: de souvereiniteiten der- staten te onderwerpen aan de souvereiniteiten van met elkaar verbonden economische cartels; dan had hij het makkelijker kunnen doen; makkelijker kunnen leven en makke lijker kunnen sterven. l Lij was een drieéenheid: leider, bedrieger en constructeur. En omdat hij ze niet langer synthetisch kon vereenigen schoot hij, en doodde met n kogel alle drie. De angstige wereld, die nu niet meer in het ingenium zijner verdieners gelooft, spiedt met angst naar do psychogrammen van de heeren op zijn proscriptielijst. Hoeveel zijn ze er? Hoeveel parketzetels heeft ieder van hen noodig? En hoeveel huizen om i n te wonen ? DOOF? Hiervoor bestaat e«B prima hulpmiddel, DE ACOUSTICON Vraagt ons gratis l>ock.ïc Goed nieuws voor hen die doof zijn." ACOUSTICON MIJ. NIEUWE PLEIN 34 A R X H E M. Fa F. SINEMUS Leidschestraat 20-22 AMSTERDAM C. Overhemden naar maat vanaf f 8.50 PRIMA COUPE Eigen Atelier RESTAURANT CAFÉBORDELAISE LEIDSCHESTRAAT 67-71 - AMSTERDAM Prima keuken - Exquise Wijnen Diner - Souper - Dansant Lunch f 2.?, Diners vanaf f 2.50 Prachtzalen voor Partijen Eigenaars VAN GOETHEM-NEUTEBOOM BEDDEGOED VEREISCHT ONDERHOUD Vakkundige reparatie geeft aanzienlijke besparing == KOLDEWEY & CORBIERE LEIDSCHESTRAAT 30 TELEFOONNO. 37752 - AMSTERDAM Alle moeilijkheden, dit; l! wellicht bij vro°fiere pogingen steeds ontmoedigden, zijn door de bijzondere inrichting van ons Brussel, Stockholm, Berlijn en Turijn danken haar goeden L aam niet alleen aan de resultaten van de oud leerlingen, die nu aU beroeps teekenaars en kunstenaars een bestaan hebbeo, maar ook aan de meer dan 50000 erkentelijke deelnemers aan de cursussen, die in alle deelen van de wereld verspreid wonen en die, doordat zij den goeden weg om te teerea teekenen gevon,,Tci'kcnin^> \ran den Heer G. \-. Os r. d. Abcelen, Havcnstnidt 'i Sdioonlioi'cn, Cursist No. //.?." nieuwe teekennnderwijs geheel opgeheven. Er schuilt niets geheimzinnigs achter. De A. B. C. methode benut heel eenvoudig de grafische vaardigheid, die L' bij het leeren schrijven verworven hebt, en stelt U hier door in staat zeer karakteristieke schetsen naar de natuur te ontweipen. Bekwame leerkrachten onderwijzen door imlividueele correspondentielessen in de door U gewenschte richting van teekenen : Sr/tefsen, Landschappen, Portret, Caricatuur, Illustratie van boeken, liecl'imeteekencn. Decoratie, Motie enz. Onze A.B.C, scholen in Parijs, Londen, den hebben, deze gave lich ten nutte kunnen maken. U wilt ongetwijfeld meer hiervan weten; welnu, ook voor U ligt een prospectus gereed: De nieuwe weg om teekenen te leeren". GRATIS PROSPKCTUS Dit fraaie prospectus, door onze eigen leerlingen rijk geïllustreerd en dat alle bijzondei heden over de A.B.C.-methode en hét volgen daarvan meedeelt, zal U op verzoek kosteloos en vrijblijvend worden toegezonden. Men vrage prospectus no. 1120 DE A.B.C. TEEKENHSUS, ZWARTIANSTII. 138, DOTTEIIDAM VICTORIA-WATER Uitstekend te vermengen OBCRIAMMSTCIN met wijn of vruchtensappen