De Groene Amsterdammer van 4 Juni 1932 No. 2870 i:; Fransche boeken door Jan van Nijlen Julien Green Met zgne eerste drie boeken, MontCinère, Adrienne Mesurat en Leviathan heeft de nog jonge Julien Green op korten tijd een groote reputatie ver worven. Uit die werken bleek dat deze uit Amerikaansche ouders ge boren auteur, die zijn opleiding in Frankrijk ontving, een zeer curieus talent bezat. Vooral zijn eerste werk, 'Mont-Cinère, was merkwaardig. Daar in toonde hij zich niet alleen een knap verteller, maar ook een doordringend psycholoog, meer volgens de engelsche dan de fransche methode. De perso nages uit zijne romans zijn bijna zon der uitzondering abnormalen of mon sters, maar die meer verwant zijn met de helden van Emily Brontë, dan met die van Les Liaisons dangereuses. Zijne werken doen wel eens denken aan sommige verhalen van Barbey d'AureviUy en onder de schrijvers van deaen tijd zou men G. Bernanos, den auteur van Sous Ie soleil de Satan, eenigszins als zijn geestelijken bond genoot kunnen aanzien. De personen die Green tot nog toe in zijne romans beschreef waren beze ten door de meest sombere hartstoch ten; zij lieten zich leiden door haat en gierigheid, en die hartstochten waren steeds opgevoerd tot zulk paroxisme, dat altijd de normale, en wel eeni de waarschijnlijke grens der menschelijkheld werd overschreden. In weerwil van eene zekere eentonigheid en een gebrek aan evenwicht, werden wij nochtans meegevoerd door den gewel digen vloed van hartstochten en ge boeid door den bovenmenschelijken strijd van bezetenen tegen het lot waaraan zij niet konden ontkomen. In zijn jongste boek Epaves l) stelt de auteur ons een ander soort monster voor, een monster van laks heid en onverschilligheid. Philippe, de held indien men hem zoo noemen mag, is een rijke jongeman die zijn bestaan zonder eenige vreugde in ver veling doorbrengt. Hij heeft de ge woonte 's avonds langs de boorden van de Seine te wandelen. Op een avond ontmoet hij op eene eenzame plaats een man en een vrouw, tusschen SGWJF - FACTUREER - EN BOEKHOUDMACHMES MET REKENWERK Europa Schrijimachinehandel O. Amsterdam Rokin 113 - Telefoon 55660 Agenten door het geheele land wie een hoogloopen.de twist is ont staan. De man bedreigt de vrouw, die den wandelaar heeft bemerkt en om hulp roept. Wat zal Philippe doen? Haar ter hulp snellen en haar verde digen? Hij verwijdert zich snel. Eenige maanden later leest hij toevallig in de krant dat uit de Seine het lijk van een vrouw is opgevischt, dat ver scheidene maanden in het water heeft gelegen. Philippe vraagt zich af of dit niet het lijk is van de vrouw die tevergeefs om hulp heeft geroepen. Hij gaat na denken, gevoelt een wroeging die met den dag sterker wordt. Het wordt zoo erg dat hij beslist zich door zelfmoord van die obsessie te bevrijden. Het zwarte water van de Seine lokt hem, maar hij dompelt enkel zijne hand in den stroom. Dadelijk is hij bevrijd: alle vrees en onrust zijn verdwenen. En hij verzinkt weer in zijn grijs, ho peloos bestaan. Met dit gegeven, waarvan misschien eene aangrijpende novelle was te ma ken, heeft de auteur een lijvig boek deel samengesteld, dat allerminst een roman kan worden genoemd. De held van dit verhaal laat ons volkomen onverschillig, niet alleen omdat zijn lafheid en harteloosheid, zijn onbe duidendheid ons ergeren, maar vooral omdat zijn karakter niet psychologisch wordt verklaard. Wij weten wel dat dergelijke menschen bestaan, maar wij willen begrijpen waarom en door welke omstandigheiden zij zulke hopelooze wrakken zijn of zijn geworden. Dat het mogelijk is zelfs van een ge heel karakterloos wezen een figuur te maken die ons kan ontroeren, bewijst Salavin, de held van Duhamel. Naast Philippe komen in Epaves nog een paar personages voor: zijne vrouw die, zoo mogelijk, nog onbe duidender is dan haar man, en verder haar zuster Eliane die in het geheim op Philippe verliefd is. In gansch het boek is zij het eenigste wezen dat sym pathiek is, omdat zij de eenigste is die werkelijk leeft. Zij heeft voor haar zwager eene grenzelooze vereering en bewondering en acht zich zijner on waardig. Als zij echter ontdekt welke lafheid en karakterloosheid zijne schijn bare hooghartigheid verbergt, dringt zij hem haar liefde of liever haar ver langen op. In Green's vorige boeken maakten wij kennis met vrouwen wier hart verteerd werd door een heimwee dat op aarde tevergeefs naar bevredi ging zocht. Met dezen vertoont Eliane een zekere verwantschap, maar haar figuur blijft al te vaag. In elk geval is zij de eenigste persoon uit Epaves die ons interesseert en niet Philippe, maar Eliane had de hoofdpersoon van het boek moeten zijn. Het beste van Epaves zijn de eerste vijftig bladzijden waarin de curieuze atmosfeer van de Seine-boorden wordt weergegeven. Maar het overige staat ver beneden alles wat J. Green tot dusver publiceerde. Men moet trou wens opmerken dat, hoe meer de auteur zich verwijdert van de dramatisch-verhalende methode, om gebruik te maken van de analyseerende me thode, hoe zwakker hij wordt en hoe meer hij aarzelt. Zelden heeft men een auteur met zulke groote gaven zich op zulke duidelijke wijze zien vergissen. 1) Julien Green, Epaves. Paris, Lirairie Pion. 19.32. ************************ K*1OV OOSTERbEEK voor uw WONfNCfHftfCMTfHC **««ww«*«****««««****** Fa F. SI N EMU S Leidschestraat 20-22 AMSTERDAM C. Overhemden naar maat vanaf f 8.5O PRIMA COUPE Eigen Atelier BEDDEGOED VEREISCHT ONDERHOUD Vakkundige reparatie geeft aanzienlijke besparing = KOLDEWEY & CORBIERE LEIDSCHESTRAAT 30 - TELEFOONNO. 37752 - AMSTERDAM HOTEL BEEKHUIZEN, Velp. Uniek gelegen te midden der Beekhulzerbosschen (NATIONAAL PARK) ruim 10.000 H.A. van ongekend natuurschoon, plantengroei en groote geologische waarde, waarborgt U een prettige vacantie. Prijzen geheel in overeenstemming met de heerschende drang tot bezuiniging. Fraai geïll. prospectus op aanvrage. Indonthren N.V. HET INDANTHREN-HUIS LEIDSCHESTRAAT 89-93 - AMSTERDAM VICTORIA-WATER f i Sedert" 1887 OaCRlANMXTCIM Nederlandsche onderneming