Historisch Archief 1877-1940
De Groene Amsterdammer van 18 Juni 1932
No. 2872
?"
f"
W
. *je ,.
ff {i
r
Briefwisseling via de courant
door Melis Stoke
Teekenlngen door Uarmsen van Deck
Het geval van het telegram van Minister Ver
schuur aan den heer Posthuma, waarvan laatst
genoemde vóór ontvangst uit de pers kennis nam
heeft onmiddellijk een pendant gekregen in de
briefkaart van den heer Vliegen.
De heer Vliegen zond uit Genève een briefkaart
aan een zijner partijgenooten. De geadresseerde
nam van den inhoud kennis, door een reproductie
véul dit poststuk afgedrukt in de Tribune. Eenige
dagen later ontving hij de briefkaart zelf op de
normale wijze over de post.
Dit geval geeft aanleiding tot verschillende ver
onderstellingen, waarvan de sensationeelste die
is van een communistische spionnage bij den bestel
dienst der Posterijen.
', Het is echter zaak om in deze tijden van spanning
het hoofd koel te houden en om zich niet aanstonds
te laten meesleepen door veronderstellingen en
constructies, welke tenslotte in staat zouden
zijn ons in twijfel te brengen omtrent de feilloosheid
van overheidsdiensten en bedrijven. Daarom is
het de taak van de voorlichters van de publieke
opinie om zich, alvorens ruchtbaarheid te
gevenaan dergelijke kwesties, met al hun scherpzinnigheid
op de hoogte te stellen van alle mogelijkheden om
vervolgens, aan de hand van dit materiaal, den
weg te wijzen naar eene oplossing.
op normale wijze
Aldus redeneerende mogen wij vaststellen dat
thans in Nederland de inhoud van telegrammen en
poststukken den geadresseerde op een sneller
wijze bekend kan worden uit de pers. En waar
de practijk bewijst, dat die transmissie een nog veel
snellere is dan via telegraaf- en postbeambten
hebben wij dit feit te aanvaarden.
Toevallig betreffen de twee recente gevallen
correspondentie tusschen personen in the public
eye. Het systeem zelf echter van correspondentie
buiten bemoeienis van de nu eenmaal langzaam
werkende, uiterst weinig en allengs minder
bestellende posterijen is oud. Sinds jaar en dag
bevatten onze couranten dergelijke persoonlijke
correspondentie in de advertentierubriek, waar
men geregeld briefjes aantreft van Johnny aan May,
waarin verzocht wordt om bericht of persoonlijke
samenkomst bij een kiosk en waarin onder het oog
persoonlijke samenkomst
van den rechter flink wordt gezoend.
De Willy's en Henk's, de Elisabeth's en Darling's
die elkander smeeken, verwijten, lokken en
afstooten voor het front der verzamelde couranten
lezers zijn ons langzamerhand bekend geworden.
En de directeur generaal der P.T.T. die strikt
genomen dit briefverkeer zou kunnen opeischen
voor zijn monopolistisch bedrijf heeft nimmer
stelling genomen tegen deze gedachtenwisseling
via de pers. Het eenig verschil bestaat nog in de
tarieven, want een postzegel is nu eenmaal
goedkooper dan eenige advertentieregels. Maar daar
tegenover staat dat de courant sneller en regel
matiger en zekerder wordt afgeleverd dan de brief.
En aangezien nu wel bewezen is dat de brieven en
telegrammen toch op de een of andere manier in
de courant komen vóór ze worden afgeleverd, is
het oogenblik aangebroken om met een krachtig
gebaar de Posterijen geheel te elimineeren als trans
missie-orgaan en al onze correspondentie toe te
vertrouwen aan de dagbladpers.
de courant is sneller
Wanneer de Posterijen daarentegen bezwaar
mochten hebben is er een eenvoudige oplossing:
ze hebben slechts een officieel correspondentieblad
te stichten, waarin het publiek teksten van ver
trouwelijke brieven en telegrammen kan doen
opnemen. Mits natuurlijk dat orgaan op tijd wordt
afgeleverd en mits in de plaats van alle brieven
bussen kleine agentschappen worden gesticht,
waar men zijn advertentie kan afleveren.
Het Post-correspondentie-blad met agentschap
pen op diverse straathoeken, in tramwagens en
pp stations, zal verschillende rubrieken moeten
bevatten. Om de hiërarchie ook in dit orgaan door
te voeren zal het goed zijn de eerste bladzijden
te bestemmen voor briefwisseling tusschen offici
eele en officieuse persoonlijkheden, die uiteraard
gebruik kunnen maken van de afkortingen die de
zuinigheid gebiedt.
Wanneer bijvoorbeeld Minister Verschuur weer
eens een mededeeling heeft te doen aan den heer
Posthuma, zal hij de volgende Kleine Keffer"
kunnen plaatsen:
Onbehoorlijk. Psth. waarom ben je zoo vr. onbel.
tegen mij? Jij die v.g.g.v. 's lands dienst verliet
moest beter weten. Ant. onnoodig. Versch.
En als de heer Vliegen weer eens in Genève
wat te zeggen heeft aan een partijgenoot dan
kan hij in het agence Havas een Kleine
Pruttelaar" opgegeven luidende:
P. O. U hebt gelijk. B.b.h.h. moet ik langs dezen
weg S.D.A.P. mijn P.F. aanbieden. VI.
Het advertentiezusje van ons staatsblad kan
verder rubrieken bevatten van Kleine E'rutsers"
ten behoeve van correspondentie tusschen fractie
leiders over diverse onderwerpen die aanleiding
geven tot stemcompromis, van Kleine Winsten"
ten behoeve van handelslichamen en Kleine Zielen"
voor onderling overleg van
vakvereenigingsbesturen. Hiermede zou, naast een aanzienlijke ver
snelling van de gelegenheid tot uitwisseling van
gedachten, een zeer groote toeneming van de in
komsten van ons groote overheidsbedrijf worden
bereikt.
En wat zouden we een amusante lectuur voor de
huiskamer te genieten krijgen. De briefkaart van
Vliegen en het telegram van Minister Verschuur
zijn daarvan nog slechts kleine voorproefjes.
Heel Nederland zou eiken avond aan het puzzelen
zijn. Men zou elkaar het correspondentieblad uit
de handen rukken en de huiskamers zouden
geamusante lectuur
vuld zijn met blijde kreten als:
..Gunst moet je hooren wat Hendrik X. aanzijn
vrouw schrijft uit Parijs." ..Heb je dat nijdige
briefje gelezen van Duys aan den voorzitter van
de Kamer?"
..Hé. . . . nou schrijft mevrouw II. haar
waschSpreekzaal
Do moreele mobilisatie.
Niet zij die onophoudelijk Heere! Heere
roepen en zich ostentatief op de borst slaan zijn.
altijd de ware Christenen.
De echte moraal veroordeelt het geheele oorlogs
instituut met ap- en dependenties, dus ook de
mobilisatie.
De mobilisatie van den verdediger tegen een
ongeoorloofden aanval bedoelt een onrechtvaar
digheid te herstellen, en is dus schijnbaar moreel
te billijken.
Jammer maar, dat het middel der mobilisatie
een even immoreel middel is als de aanval van
den vreemden staat. Een gemobiliseerd leger is
er om precies op dezelfde wijze te handelen
als het aanvallend: moorden, plunderen brand
stichten, wat allemaal zeer grove immoreele
middelen zijn.
Nu moge millioenen msiischen geheel over
dit bezwaar heenstappen onder het motto
Nood breekt wet", het doel heiligt daarvoor
de middelen nog niet. De middelen van moord,
plundering en brandstichting die een verdedigend
leger even goed aanwendt als de aanvallers zijn
en blijven immoreel. Gebruik van geweld is juisfc
een bekentenis van onmacht om een zaak door
moreele middelen langs moreelen weg op te lossen.
Wij stemmen toe dat de maatschappij voor het
behoud of verkrijgen van een dragelijken toestand
vaak geweld moet aanwenden bij gebrek aait
betere middelen. Men kan genoodzaakt zijn,
tegen beter weten in «oorlog te voeren, maar die
oorlogvoering zelve met al haar handelingen kan.
nooit moreel genoemd worden. Het plan nu om
door moord een anderen moord te verhinderen is;
volstrekt niet moreel, maar de treurige noodzake
lijkheid somtijds hiervan legt ons de plicht op om
een maatschappelijken toestand, waarin
meergebruik van moreele middelen kan gemaakt worden
te bevorderen, vooral wanneer niets anders van
ons geeischt wordt dan de eenvoudige waarheid
onder de oogen te zien en wat zwart is ook zwart
te noemen. Te spreken van de moreele zijde van de
mobilisatie is even ongepast als te spreken van de
moreele zijde van doodslag, roof, bedrog en plunde
ring. Twee vechtende legers zetten alle moraal op zij
Spreek mij niet van humane oorlogvoering !
Deze onzinnige uitdrukking is een slag in het
gezicht van het gezond verstand. Trouwens, het
militarisme gedijt alleen bij de gratie der domheid
en niet bij die der logica. Wie dooden wil, behoort
dat niet te doen met de moraal op de lippen.
Oudtijds reeds zag men ook al een gerechtelijken
moord als een moord aan en kreeg de officieele
beul daarvoor plechtig absolutie van den geeste
lijke.
Het ethische of godsdienstige masker moet de
oorlogvoering afgerukt worden. Geen verdediging
of leger sieren met de franje der moraal, noch ze
onverdiend bewierooken als een waardevolle uiting
of bestanddeel der cultuur !
De moraal wordt er slechts door bevuild, de
beschaving gehoond !
Als een uitvloeisel van het gesol met het be
grip moraal, beschouwen wij ook de verkondigde
enormiteit dat Nederland als actief lid van den:
Volkenbond moreel verplicht zou zijn het zwaard
te trekken bij schending van het Pakt door een
buitenlandschen vijand". Zie art. 10. enz. van
dat Verdrag.
Nooit kan de moraal ons verplichten, te
vechten.
E. II. J. FRANK
vrouw af en ik dacht dat ze zoo tevreden was. . !"
Stel je voor. De Geer schrijft hier aan Welter
dat het bezuinigingsrapport nog niet sombei'
genoeg is. ... !
Heb je gezien, wat Van Aalst daar vertrouwelijk
aan Kalf f schrijft over il e Ouba-suiker. . . . ?"
Eenig zeg, zooals Marie N. haar zuster in
Leeuwarden schrijft over dat mislukte
verlovingsdiner hij de M's. ..."
Het feit dat we geen geheimen meer voor el
kander zouden hebben wordt ruimschoots goed
gemaakt door de snelle bestelling en al het ge
noegen.
v
ft"
[t"
r*.