De Groene Amsterdammer van 25 Juni 1932 No. 287» Te Lausanne door Dr. M. van Blankenstein D. G. SANTEE LANDWEER KUNSTHANDEL,Keizersgracht 207. AMSTERDAM C. (bij de Raadhuisstraat) De zaak zal evenals vorige jaren gesloten zijn van 1 Juli begin September. h l'. m: s; k. \ 'f ?v t 1, RDe conferentie van Lausanne is een week bijeen. Het voornaamste dat men er op dit oogenblik van kan zeggen is, dat zij angstwekkend op vele vroegere conferenties lijkt. Men heeft in de hoogste politieke wereld blijk baar nog heel weinig geleerd. Wij zien dezelfde denkwijze, wij hooren dezelfde argumenten, wij ontmoeten dezelfde armoede aan denkbeelden en vooral aan fantasie. '\ Zuster Anna, die op een hoogen uitkijktoren wacht op het verschijnen van den nieuwen staatsman die krachtig de teugels zal nemen van de paarden, welke den wagen van Europa trekken moeten uit den modder van door verwarring ont stane malaise, ziet dien man nog nergens ver schijnen. Wie de conferenties van na den oorlog yoor verreweg het grootste gedeelte heeft mee gemaakt, kan hier te Lausanne vooralsnog geen nkel nieuw verschijnsel ontdekken dat hoop geeft op verlossing. Moge .het spoedig anders worden; zoo niet, dan moeten wij het ergste vreezen. . Twee conferenties loopen hier door elkaar, de ontwapeningsconferentie en de beraadslagingen Van Lausanne. En in beide is in gelijke mate geen licht te zien. Tenminste vooralsnog niet. Wij zouden iliet weten van welken kant het nog moest komen. ' De Duitschers hebben ter conferentie niets uiders gebracht dat hun negatieve standpunt: »,Wij kunnen en willen niet meer betalen voor herstel." Het zou ook het standpunt van Brüning zijn geweest, of van lederen Duitscher, die denk baar ware als rijkskanselier. Toen men een oogen blik vreesde, dat von Papen te toeschietelijk zou zijn, waren het de bladen van links, die op-: merkten dat Brüning nooit die zwakheid zou hebben getoond. Van Duitschland schijnt niets te verwachten. De Duitschers zijn zoo negatief in-hun houding, dat zij niet tot onderhandelen in staat zijn. Feitelijk is iedere discussie overbodig, als men niets anders zeggen kan dan neen", en zeer zeker iedere conferentie. Duitschland verlangt van Frankrjjk dat het het volstrekte schrappen van alle schuld voor herstel legitimeert. Wat geeft gij ons daarvoor?", vragen de Franschen, of wat wilt gij in ruil daarvoor doen?" De Duitschers schudden het hoofd. Zij hebben niets maar ook niets, om aan te bieden. Even strak staan daartegenover de Franschen. Zij eischen geld met de zekerheid dit nooit te krijgen. De kwestie van de oorlogsschulden heeft een draai te hunnen nadeele genomen. Duitschland betaalt niet, op grond van zijn insolventie en tevens ook op grond van den onwil der be volking, die geen regeering meer zou dulden, welke nog doorging met stortingen in den ouden trant. Maar Amerika blijft de betaling van oorlogsschulden van Frankrijk eischen. Een neiging «der Europeanen om daar solidair mede op te boaden is er niet. Engeland is blijkbaar van mee ning dat het gedeeltelijk bankroet van het pond sterling nu voorloopig verloochening van verplich tingen jgënoeg is. Dit is dus de treurige situatie voor Frankrijk: Het ontvangt geen geld maar tuoet wel betalen, alsof het den oorlog verloren bad. Daaraan schijnt niets te veranderen. Als bet nu eenmaal zop is, kon Frankrijk toch belang «rbjj hebben dezen toestand te legitimeeren. Immers groote opleving, toeneming van verirouwen in de wereld, politieke ontspanning kon bet gevolg ervan zijn. Heelemaal voor niets zou Frankrijk dit groote gebaar dus niet hoeven Uit te voeren. Het kon er wel degelijk zelfs groote voordeelen van ondervinden. Maar Frankrijk, het land van het orthodoxe geloof in de heiligheid Handleiding gratis. Schatten van schoonheid sluimert n in Uw huid. Gelaatsmassage met Purol wekt ze tot nieuw leven Een handleiding voor gelaats massage ontvangt U gratis bij koop van ,,Puiol {doos 30, et., tube 80 et.). Alleen tij Apóth. en Drogislen. van paragrafen, dat de wereld gegrondvest ziet op een fundament van artikelen en formeele rech ten, is het land niet voor een dergelijke speculatie. Het vindt deze wellicht verleidelijk; maar er zijn dingen waarin een solide man zich, naar Franschen smaak, nu eenmaal niet begeeft. Wij zien den man niet te Genève, wiens mede werking veel belooft voor het slagen djer confe rentie. Zeker is het Bamsay MacDoriald niet. Hij is gekomen met allen goeden wil, alle menschenliefde en voortvarendheid, die hem eigen zijn, maar ook met alle naïviteit, alle onkunde van Europeesche problemen, alle overschatting van eigen figuur en van zijn macht als prime minister van Groot-Brittanje die men sedert lang bij hem heeft kunnen waarnemen. Vol ijver heeft hij de leiding der conferentie ter hand genomen. Eindelijk zal hij dan het ge zond verstand ter overwinning leiden. Voor hem zijn de dingen zoo duidelijk en zoo eenvoudig, dat hij geen oogenblik eraan twijfelt anderen van die duidelijkheid en eenvoud te kunnen over tuigen. Daarom geeft hij zoozeer de voorkeur aan particuliere besprekingen boven officieele vergaderingen. In vergaderingen moet men ter zake blijven, kan men niet dwalen over het heele gebied op zoek naar een punt dat zich bijzonder leent om als uitgangspunt te dienen. In algemeene vergaderingen verliest ook het argument van mensch tot mensch zijn kracht. De bedoeling was voortreffelijk, zijn stelsel heeft vele voor deelen, maar om het met vrucht toe te passen moet men den gedachtengang en de gevoelswe reld van de genen met wien men te doen heeft, begrijpen. En niets is «en Schot als Bamsay MacDonald vreemder dan de mentaliteit van het Fransche volk. MacDonald begrijpt dat het dezen keer ernst is. Hij laat zich niet gemakkelijk uit het veld slaan als de onvermijdelijke teleurstellingen aan den dag komen, die inderdaad slechts een paar dagen op zich laten wachten. Te Lausanne en te Genève te gelijkertijd, op beide conferenties, die politiek zoo nauw samenhangen, loopt hij storm met al het gewicht dat zijn persoon bezit en dat hij daar bovenop nog waant te bezitten. Wat hij aanvalt begint niet geen duimbreed te wijken. Dat is de toestand op het oogenblik, waar op wij dit schrijven. Mac Donald heeft nog geen overwinningen behaald; hij is nog steeds bezig leergeld te betalen. En Herriot? Met niet al te veel verwachting heeft men zijn optreden tegemoet gezien. Men weet hoezeer hij gebonden is, men weet ook dat hij in zijn eigen partij tenopzichte van kwesties die te Lausanne en te Genève aan de orde zijn, tot de meest behoudenden behoort. Velen hebben het betwijfeld of een Herriot, geremd door een Tardieu, te verkiezen was boven een Tardieu opgestuwd door een Herriot. Herriot kwam naar Lausanne en raakte er eerst onder allerlei indrukken. Er lag een Locarnostemming over het begin, toen men de diepste problemen nog niet op den keper had hoeven te beschouwen. Von Papen, ten opzichte van wien men het ergste had, gevreesd, bleek ontzaglijk mee te vallen, geen stej-k man, zeker geen staatsman, maar een beminnelijk mensch met vriendelijken oogopslag, een prettige stem zonder eenige Prui sische stijfheid of nationalistische reserve; een gentleman, die het liefst aangename betrekkingen. heeft met zijn medemenschen. Herriot beviel hij evenzeer als Herriot hem beviel. Herriot raakte in een stemming van wij zouden haast zeggen verteedering, die hem deed betreuren dat hij zulke onprettige dingen moest zeggen, dingen welke ingingen tegen de geestestrooming van de conferentie. Herriot heeft tegenover een gezelschap van internationale journalisten wij waren er zelf bij vrijwel om verontschuldiging gevraagd voor de houding die hij moest aannemen. Het zou wel beter worden, zoo kondigde hij aan. Maar het is niet beter geworden. Een verblijf van twee dagen te Parijs heeft hem weer te ruggebracht tot de politieke werkelijkheid, zooals men die in Frankrijk ziet. En yon Papen is in Duitschland scherp gecritiseerd om zijn zacht moedigheid, en waarlijk niet alleen door zijn nationalisten. Nu zijn de oude posities weerbemand. Ontegenzeggelijk beseffen de voornaamste be trokkenen de ernst van den toestand. Zij be raadslagen in kleine groepjes met haast koorstachtigen ijver. Men rukt en schudt aan de dingen. met de onstuimigheid van de wanhoop. Nog is het niet gelukt ze ook maar iets te ver zetten, noch hier, noch te Genève. Laten wij ons bij dezen stand van zaken ermede troosten, dat men niet in den beginne hoeft te slagen; dat tenslotte de stugste weerstand in eens kan in storten. Desniettemin: Voor illusies is er geen plaats. Sedert ik het bovenstaande schreef, is er heel wat gebeurd. Opmerkelijk zijn de besprekingen tusscheri de Franschen en Duitschers over econo mische en andere wijzen van politieke samenwer king. Bijkskanseliér von Fapen maakte t genoververschillende journalisten zelfs toespelingen over de mogelijkheid van een militaire entente tusschen de beide landen. Overigens hebben de Duitschers een groot plan voorgelegd tot herstel van Duitsch land en Europa, dat het voor hen overbodig maakt om over de betaling van schadeloosstellingte spreken. Betreffende de betalingen tusschen Frankrijk en Duitschland zijn wij geen stap verder geko men. Herriot en MacDonald zijn het wel eens ge worden over de voorwaarden waaraan MacDonald zijn goedkeuring zou kunnen hechten aangaandeeen regeling tusschen Frankrijk en Duitschland. Deze voorwaarden zijn steeds: Duitschland moet eerst volkomen op zijn verhaal zijn gekomen en dan moeten de bepalingen niet van dien aard zijn, dat zij een gevaar vormen voor de Duitsche betalingsbalans. Maar MacDonald wist, toen hij deze voorwaarden stelde, dat Duitschland zelf in geen geval voor een vrij verre toekomst nieuwe betalingen meer zou willen beloven. De persoonlijke besprekingen tusschen de Fransche en Duitsche delegaties zijn vriendschappe lijk. Telkens vindt men Franschen bij Duitschers op bezoek, meer dan omgekeeid. De spanning' wordt dan ook verminderd, omdat men ook over zooveel punten heen goed met elkaar overweg kan. Slechts de betalingen blij ven het struikelblok. Herriot gaat voor eenige dagen naar Parijsterug, waar, volgens alle berichten, zijn positie zeer geschokt moet zijn. Bij den een doet hij te veel, bij den ander niet genoeg, en weinigen zijn met hem tevreden. Het heeft er om gespannen, dat von Fapen ook weg zou gaan; daartoe heeft hij echter nog niet besloten. Gisterenavond verkondigde zijn omgeving, dat zij een regeling met Frankrijk niet meer als een hopelooze zaak beschouwce, ondanks de onoverkomelijke moeilijkheden, diehet vraagstuk der betalingen opleverde. Lausanne, 24 Juni. Kon. Meubeltransport-Maatschappij DE GRUYTER & Co, DEN HAAG AMSTERDAM ARNHEM BEWAARPLAATSEN VOOR INBOEDELS I* r *f >.*.:.?