De Groene Amsterdammer van 25 Juni 1932 No. 2873 ?v f v Fin du Monde door Dr. R. Feenstra De menschen zijn kuddedieren; en iedereen blaat het. De een blaat het den ander na, en- maakt den loei nog wat klaaglijker. De wereld vergaat. Maar de wereld vergaat niet, en is nog nooit vergaan. > Wel is er een geweldige crisis. Er .zijn altijd vette en magere jaren ge weest; reeds bij de Egyptenaren; er zijn altijd crisissen geweest; koorts doorbraken, zuiveringen in het econo misch bestel. Tot nog toe heeft de langste econo mische crisis 44 maanden geduurd, 22 down en 22 opwaarts. Sinds herfst '29 zijn wij al aan het naar beueden sukkelen. Nog is de bodem niet be reikt. Maar er komt een keerpunt. Vandaar zal het weer opwaarts gaan. Haarde mentalitédefindumonde," gelijk een Pransche essayist van rechts "de grondstemming van allen zoo juist 'determineert, tolereert niet dat men nog eenige hoop voedt. Wij zijn a la dérive naar ondergang, revolutie, stuiptrekoorlogen, verwording, het niets". ? * * * De makelaar in huizen ziet de veilingsprijzen dalen en verkondigt, dat het onroerend goed zal inzakken; zóó inzakken, dat de pandbrieven van soliede hypotheekbanken als de aandeelen van over-gekapitaliseerde industrie-concerns naar beneden zul len schokken. De staatsambtenaar, die het rapport Welter heeft gelezen, en die schrikt van de percenten, die hij zal moeten offeren, heeft de zin sneden over afbraak der hoogescholen misgelezen, en verkondigt dat de universiteiten ontbeerlijke instellingen zijn, voor het bestaan van den Staat he3lemaal niet noodig. De kleine kapitalist, die zijn aandeolvermogen zag wegslinken, en voor zijn obligatie portefeuille beeft, verkondigt alsof hij een groot bankdirecteur en econoom was, dat de dollar niet te handhaven zal blijken. En wanneer de dollar een maal los is van den goudketting; en dit zware anker uit den blabber ge licht; dan zullen ook de ankers van Ned. gulden en Zwitsersche frank het dra niet meer houden. De pas afge studeerde ex-stüdent, die geen baantje kan vinden, heeft het verslag gelezen van de boeiende rede van H. G. Wells vóór de Cambridge studenten. Ver velen zullen jullie je niet boys, die nu mannen wordt! Alle duivels zijn bezig potjes voor jullie te koken. Alle zekeringen smelten kapot. Jullie hebt geen bergtoeren of motorrecords meer noodig om: prikkeling te vinden in een bestaan, dat tot een voortdurende bron, een river" .van verveling ge worden was. H'et bestaan zelf zal jullie een teveel aan prikkels geven; iederen dag nieuwe. Alle ondergrond wordt dras. k" Déboer van het Groene front ziet nog wel de zon schijnen, en de grauwe aarde "gWen worden, maar wat koop je ervoor? Wanneer zul je er ooit weer wat behoorlijks voor kunnen koopen. De industrieel met gesloten loodsen en afgesloten orderboeken, rekent uit, dat alleen met de loonen uit zijn prille jeugd nog de wielen konden draaien. leder poogt zich te handhaven, te blijven wie hij was. De gemeenzame zorg, de gemeenzame ontreddering, heeft nog tot geen rijensluiten ge voerd. Er wordt een economischen wereldstrijd gevochten; maar niet met legers. Met op zich zelf staande regimenten, compagnieën. God voor ons allen en ieder voor zich. Politieke groepen, vakgroepen, klusjes. * * * Er is nog maar n industrie die bloeit. Alles gaat op de flacon: staal, katoen, papier, kunstzij. Alleen de kosmetische industrie werpt nog win sten af. Deze schijnbaar verloren menschheid, wier prosperity zeepbel barstte, en die nu aan de tobbe moet voor een hard working, een met zeep sopstanken vervulden struggle, is nog op n ding bedacht. Houdt de werikbrauwboog hoog. Keep smiling ! Om de enkele illuzie van het geurtje geven wij niet meer. Want ook Coty kon dit jaar slechts met verlies afslui ten. Maar de zorgrimpels moeten weggedonst de wenkbrauwboog moet hautain gespannen blijven. Niemand moet ons de kommer en de worsteling aan kunnen zien. Moet bij deze grootste omxet-crisis het op peil blijven van de kosmetische industrie als eenige getuigen voor onzen aard en onzen wil ter over winning der moeilijkheden; of houdt dit een aanklacht in tegen onze wuftheid, onze oppervlakkigheid, onze op uiterlijkheid beduchte voosheid. Van Kersten tot de la Fouchardière ware hier onder Europecsche kenners een reuzenboom over op te heien. Maar deze boom zou al verwelkt zijn, tegen dat de ontwikkeling, die snel kan ant woorden, als arbiter uitspraak gaf. Ik voor mij heb vertrouwen. Zeker wij moeten naar een lager niveau, inschikken, offers brengen. Het welvaartsleven wordt een simultaanpartij van terugtrekken en inkrimpen. Maar: na iedere crisis kwam een opgaande conjunctuurperiode. Na iedere prosperity zeepbel, die barstte, bedacht zich de maatschappij, dat zij geen kinderkamer was, en dat de zeeptobbe er was voor reiniging; niet voor kleurspel. 44 maanden crisis is misschen een record, dat ditmaal wel gebroken Bal worden. Behalve dit gebroken record, zal veel anders in scherven liggen. Maar niet: de gansche wereld. De menschen jagen elkaar op stang met de men talitéde fin du monde". Het wordt tijd, dat de publicistiek daar tegen in gaat roepen. Ook zou wat meer galgen humor ons goed doen. Mosterd W. A. SpQcr |T., Cukmborg". MOEDER! VOOR U EN UW KINDEREN ALLEEN.... Indanthrcn N.V. HET INDANTHREN-HUIS LEIDSCHESTRAAT 89-93 - AMSTERDAM (C) HOTEL BEEKHUIZEN, Velp. Uniek gelegen te midden der Beekhuizerbosschen (NATIONAAL PARK) ruim 10.000 H.A. van ongekend natuurschoon, plantengroei en groote geologische waarde, waarborgt U een prettige vacantie. Prijzen geheel in overeenstemming met de heerschende drang tot bezuiniging. Fraai geïll. prospectus op aanvrage. STOOKT DEN KETEL van uw centrale verwarming met een HERINGA-JOHNSON OLIEBRANDER l Geen bed.ening, zindelijk, eenvoudig > HERINGA & WUTHRICH 'CENTRALE VERWARMINGEN i Amsterdam, HAARLEM, Den Haag * al ! Witte Tanden: Chlorodont : de heerlijk verfrisschend smakende pepermunt tandpasta Tube 35 cent en 6O cent