De (groene Amsterdammer van 9 Juli 1932 No. 2875 Schilderkunst door A. Plassc*"*er* dei ftemeentelen Haag Tholens in het ge,-Museum bestaat uit schilden studies in olieverf, teekeningen, bladen uit de schetsboeken. Ge zoudt dadelijk kunnen zeggen, dat ? ge den ganschen Tholen hier niet vindt, er zijn b.v. geen stadsgezichten met de brandende lantaarns, maar 'toch kan. de verzameling gelden als ongeveer een overzicht. Duidelijk zijn hier -de invloeden en analogieën te her kennen; ge hervindt in Tholen's werk Gabriël en Jacob Maris en Weissenbruch. Wij wisten hoe nauw de schil ders der Haagsche School met elkan der waren verbonden en ongetwijfeld is dit hier weer duidelijk. Wij zien ook hier hoe getrouw hij zich bewoog op het Haagsche "gebied, maar toch erken nen wij ook, dat de leerling der Amsterdamsche Akademie te vinden bleef, nu en dan, in zijn Haagsche" schilderwijs. Tholeh was het meest eigen in de vroege portretten der kin deren Arntzenius; in de schildering van de Zuiderzee al of niet met schepen (hoe licht was daar soms de hantee ring van het materiaal en hoe zeker toch het oogenblik !) hij was vertel lend in zijn ambachten"; hij was grooter in het bij lantarenlicht dom melend stadsgezicht; fel kon hij zijn in zijn olieverfstudies onmiddellijk naar de natuur (deze felheid wordt hier gemist en toch was zij een deel van Tholen's karakter; en het schijnt mij nu en dan toe, dat sommigen deze felheid willen verdonkeremanen). De schetsbladen etc. van hem zijn een zuivel' bewijs van den Haagschen teekentrant; zij hebben daarvan de gevoeligheid in de gebogen lijnen; zij hebben daarvan de lust tot het levende zich varieerende; ze zijn nooit archi tecturaal. Door dit alles wordt deze onvolledige tentoonstelling een ver levendiging van de herinnering aan een schilder, dien wij het genoegen hadden te verdedigen, toen hij nog was onderschat. Oosterscbe prenten bij Kleykamp, den Haag De naam van deze tentoonstelling is de Bloem" en toen ik er heenging dacht ik: eigentlijk hoorde een vrouw daarheen te gaan, want vrouwen als ze durven, en veel durven zij ! zijn vertrouwder dan mannen ooit durven te zijn (durven die minder?) met bloe men en taartjes (gebakjes is de hypokriete naam voor taartjes!). Maar toen ik eenmaal binnen was, dat is in de drie staatsiezalen bij Kleykamp, en als algemeenen indruk dien kreeg van een sobere sonoriteit (een bruin" overheerschte) werd ik geruster en zag, dat er ook figuren waren en bees ten bij de bloemen, zooveel zelfs, dat de bloemen een bescheiden tegenwoor digheid bleken te zijn bij de figuren. Ik kon dus verder gaan, en bezien wat er te-kijk hing. En ik begon deze teekeningen niet met den hoogmoed van sommige sinologen, die zóó overmoe dig op hun weet zijn, dat ze in kleine kapelletjes niets doen dan voor zich zelf buigen, maar ik dacht needrig (er zijn professoren, die niet eens nee drig kunnen denken) dat, wil kunst algemeen-verstaanbaar zijn, ze alge meenheden behoort te bezitten van geestelijken en van materieelen aard; wil ze gangbaar zijn over de gansche aarde, ze goud moet zijn van voldoend gehalte. Wanneer wij ze zóó kunnen verstaan, dan begint, na zulk verstaan het afzonderlijke, de teekens van het ras, van den stam. En deze moeten dan niet van philosophischen aard zijn EN U?. . . . Natuurlijk gaat ook U met vacantie. *Heusch, U moet met vacantie gaan. Het mooie Nederlandsche strand, hei en bosch wachten op U. Ze willen U opknappen, om U toe te rusten voor de voort zetting van den moeilijken strijd om het bestaan. Meer dan tot nog toe moet Uw vacantie tot ster king van de weerstandskracht van Uw lichaam en Uw geest dienen. Daarom mag U in Uw vacantietijd niet vergeten, dat Koffie Hag meer genot en betere gezondheid beteekent, ook voor U. De gegarandeerd coffeïnevrije Koffie Hag vrijwaart U voor de onaangename, prikkelende werking der coffeïne op hart en zenuwen. Hag is een heerlijke, pittige koffie van uitstekende kwaliteit. Alleen de coffeïne is daaraan op ingenieuse wijze onttrokken en daarom kunt U Koffie Hag ook 's avonds laat ge bruiken, zonder dat zich storingen in Uw nacht rust voordoen. Een ongestoorde, verkwikkende slaap is juist in den vacantietijd de bron van de ontspanning, die U zoo noodig heeft. Ook voor Uw kinderen is de coffeïnevrije Koffie Hag een heerlijke uitkomst,wan neer andere dranken de spijsverte ring nadeelig beïnvloeden en melk met tegenzin gebruikt wordt. Alle goede Restaurants, Pen sions en Hotels schenken Koffie Hag. U behoeft het slechts te vragen. MAAR DENKT U ER OM: HAG MOET HET ZIJN, DE ECHTE COFFEÏNEVRIJE KOFFIE HAG! ze moeten van de schilderkunst zijn. Van daaruit benaderen de gevoeligen het wezen van ras. Dit is een algemeene weet, maar algemeene weten worden wel eens vergeten; dogmatici zijn steeds de staege tegenstanders van het al gemeene, d.i. het zoo min mogelijk be perkte. En wat vonden wij hier dan bij deze Oostersclie prenten? Wij vinden hier en daar een bedaard ge zicht, dat als oen vlakke maan is in een landschap. Wij vinden hier misschien meer urbaniteit tegenover dn bloemen dan bij ons, maar hoe lang zal dat ook nu nog duren? Maar wat vinden wij aan schilder kunst, wilt ge aan teeken kunst? Dik wijls een snelle perceptie van den vorm, voorgedragen als werd onophoudelijk het vlak, waarop de teekening ont staat, gevoeld; dikwijls wordt tevens het penseel als dader der teekening gevoeld. Maar, meen niet, dat alles is vlak; n teekening hier is vol ruimte. De Oosterlingen zijn menschelijk als wij; Li-tai-pel was een dichter, die wel eens dronken was, en traag. Dui delijk is een gevoel aanwezig voor een als vrij gegeven decoratieve voor stelling.