A De Groene Amsterdammer van & Israëls wezen en willen door Prof. Dr. D. Cohen . Jnden heraas! Toen ik in 1910 te Göttingen studeerde, beves tigde ik aan een bord in de Universiteit een pa piertjemet het verzoek aan Joodsche studenten, die wilden deelnemen aan een Stammtisch j discher Studenten", zich bij mij aan te melden. Ik was mij weinig bewust van den moed, dien ik daar door toonde. Later hebben mijn vrienden mij ver teld, dat zij met opzet waren gaan kijken, of het papiertje er nog onbeschadigd hing, en dat zij angstig waren geweest voor een molestatie van den roekelooze, die het had opgehangen. De Stammtisch kwam tot stand. Hij hield zijn bijeenkomsten in het CaféNational. Uit alle andere café's in (rottingen werden Joodsche studenten met de sterke aim geweerd. Juden heraus" heette het dan, als het wat laat in den avond werd. Bij de Duitsche studenten heeft het antisemi tisme altijd hoogtij gevierd. In hun Verbindungen en Vereine werden Joden niet toegelaten; aan de bloedige schermpartijen mochten zij niet deelne men. De Joodsche studenten organiseerden zich in eigen vereenigingen, Zionistisch, nationaal-Joodsch of assimilatorisch. Inde laatste werden soms enkele niet-Joden opgenomen, die dan in spotlust Benommir-Gojim" werden genoemd; want zij gaven de Joodsche club een Arisch voorkomen. Omtrent de zelfbewustheid en het karakter der leden kan men zich door dit woord een voorstelling vormen. * * * Deze inleiding dient slechts om duidelijk te ma ken dat de relletjes, die de vorige week aan de Berlijnsche Universiteit hebben plaats gevonden, door den ingewijde konden worden verwacht. Het nationaal-socialisme heeft in het antisemitisme een gunstigen klankbodem gevonden. De haat tegen Joden heeft in de intellectueele en militaire kringen m Duitschland altijd geleefd; het behoeft hier niet te worden betoogd, hoe groot in omvang ook de eerste, maar met name de laatste er altijd zijn geweest en gebleven. Het eenig verschil met vroeger is, dat het nationaal-sociali&me een gevoel tot programma heeft ontwikkeld. Maar dit verschil is in de praktijk van ontzaglijke beteekenis, voor de Joden in de eerste plaats, maar ook voor het aanzien der Duitsche cultuur. Want de Arische studenten hebben de Joden nu niet alleen gehouden buiten de vereenigingen, die van hen zelf zijn, maar trachten te weren uit de Uni versiteit, die van allen gemaenschappelijk is. En zij zijn pas gezwicht voor de bedreiging, dat de hoogeschool het geheele semester zou worden gesloten, en hun zelf derhalve de gelegenheid tot .het afleggen van examens zou worden ontnomen. Anders zouden zij hun eisch van Juden heraus l hebben doorgezet. Thans is de hoogeschool slechts enkele dagen gesloten geweest. Maar men bedenke wat reeds dit wil zeggen: de Berlijnsche Univer siteit, de roem van Duitschland, die alleen de grootste Duitsche geleerden de eer van een zetel waardig keurde, gesloten om rassenhaat. Men gaat peinzen over de beschaving der menschheid, of althans een deel daarvan. * * * De Joden zijn thans voor uitsluiting behoed. Zal dit ook in de toekomst het geval-zijn? Het is belangwekkend hiervoor de argumentatie van den Berlijnschen Bector in zijn onderhandeKUNSTZAAL VAN LIER U O O R L O O P E N D TENTOONGESTELD ROKIN 126 = AMSTERDAM BEZICHTIGING VRIJ KUNSTWERKEN VAN O O N Q E HOLLANDSCHE EN BUITENL. MEESTERS lingen met den woordvoerder der nationaalsocialistische studenten te lezen. Dat hij hun gedrag afkeurde, wordt niet vermeld; het is mogelijk dat hij hen berispt heeft, waarschijnlijk is dit niet; want de professoren behooren voor het grootste deel tot dezelfde partij. Hij zocht zijn voorstellen dan ook vooral in practische richting: hij was bereid aan te wijzen, op welke plek der binnen plaats de Arische studenten, op welke de Joodsche zouden mogen staan. Dit werd, als onvoldoende, gewezen van de hand: de Joden mochten niet worden toegelaten in de collegezalen zelf. Hierop vroeg de Bector, wat er dan m3t de Joodsche docenten moest geschieden; dezr, zoo zeide m3n, zou mpn voorloopig dulden. Inderdaad, voorloopig. Want hier komt nu het eigenlijk doel naar voren. Wat thans geschied is, is slechts een voorspel van het drama, dat opgevoerd kan worden, als de nationaal-socialisten aan het bewind komen. Ik kan", zeide de rector, aan uw verzoek niet voldoen, omdat volgens de wet alle burgers toegang hebben tot de hoogeschool." De studenten konden met dit antwoord tevreden zijn. Zij wachten. * *' * 4 van het nationaal-socialistisch prognmma luidt aldus: Staatsburger kann nur sein, wer Volksgenosse ist. Volksgenosse kann nur sein, wer deutschen Blutes ist, ohne Bücksicht auf Konfession. Kein Jude kann daher Volksgenosse sein." en 5: Wer nicht Staatsburger ist, soll nur als Gast in Deutschland let en können und muss unter EYtmdengesetzgebung stehen." Men heeft uiteengezet, datr deze eischen in strijd zijn m.3t de Grondwet van Weimar; anderen heb ben, in een juridisch betoog, dit ontkend. Het doet er niet toe; dat in een officieel partijprogramma iets dergelijks kon worden geschreven, toont, waar msn heen wil. Natuurlijk kan ook de Demogelijk heid van uitvoering in het geding worden ge bracht; deutschen Blutes" zijn slechts weinigen in Duitschland; in de meeste voornaamste fami lies is wel een Joodsche of half-Joodsche betover grootmoeder aan te wijzen. Het doet er niet toe: de nationaal-socia'isten zullen aan de bepaling de uitlegging weten te geven, die zij wenschen en ook, zoo het moet, voor verder-gaande wijzigingen niet beducht zijn. Duitschland zal zichzelf daaimede uit de rij der moderne staten hebben geschrapt. Het onderwerp Volk en Staat is zeer uitgebreid en behoort niet tot m'jne competentie. Maar de historische be schouwing leert, dat de staat, die de mogelijkheid tot burgerschap beperkte tot lieden van een be paalde afkomst, ver achter ons ligt. In het oude Griekenland gold deze opvatting. Athene erkende, met enkele uitzonderingen, als burgers alleen hen, die geboren waren uit het huwelijk van een Athener en eene Atheensche; het is voor een groot deel door deze bekrompenheid ten onder gegaan. Sparta ook beperkte het burgerschap tot de aristocratischDorische bevolkingsgroep; maar zelfs deze kastestaat brak ter wille van het zelfbehoud somtijds den regel. Bome heeft, om hetzelfde beginsel te hand haven, bloedige oorlogen gevoerd; zijn grootheid als wereldmacht voerde ten slotte tot het prijsgeven ervan; vanaf de derde eeuw na Christus kon vrij wel iedereen Bomeinsch burger worden. In latere tijden keert dan bet principe terug, dat volk en staat gelijk zijn en ieder, die buiten de volksgemeenschap staat, als vreemdeling wordt beschouwd. De mo derne samenleving heeft echter deze gedachte als onwaardig verworpen. Zou Duitschland haar weer aanvaarden, dan zou dit wel een zeer sterken ach teruitgang beteekenen. , Niemand buiten Duitschland gelooft natuurlijk dat het zoover zal komen; men kan niet aannemen, dat in een beschaafden staat dit mogelijk zal zijn. In ^>EAAL VOOR DE REIS. UEICA II ^*>r. E. LEITZ-WETZLAB. De b. ? «einbeeld-camera. Alom, v -. *"viig baar. Vraagt prospectus bij den Hoofdve" N.V. CAPI - - Nijmegen. Duitschland zelf echter houdt men er terdege reke ning mede. Het voorstel der nationaal-sociaHsten in den Pruisischen Landdag (dat zelfs, zij het door een vergissing der communisten, werd aangenomen) om het vermogen van Oost-Joden in beslag te nemen, toont reeds waartoe men zich in staat acht. Meer dan dit nog de uitingen van nationaal-socia listische woordvoeders, niet zoozeer om den inhoud, als om de bewoordingen waarin zij vervat zijn. Wij blijven", zeide een hunner, in alle eeuwig heid antisemieten. Daarbij verklaren wij: wij den ken niet aan Jodenpogrome. Het ons vreemde, door ons gehate Joodsche volk wenschen wij slechts een nationaal-socialistische beweging ha zijn eigen rijen, opdat andere kanten der Joodsche ziel naar voren kunnen worden gebracht en onder het Jood sche volk alles wordt opgeruimd wat wij tot nu toe met afschuw hebben kunnen opmerken. Zulk een beweging moet andere leiders aan haar hoofd stellen, leiders die dit volk weer tot een groote natie kunnen maken. Het Joodsche volk kan ergens in de wereld een opbloei beleven. Of het in de Krim een woonplaats vindt of in Palestina is ons hetzelf de. Maar uit Duitschland, uit het economische en het cultureele leven van Duitschland moeten die Juden heraus." Een ander, afgevaardigde in den Landdag, zeide het nog wat openhartiger: In het Derde Bijk zullen er geen Joodsche beambten, geen Joodsche advocaten, geen Joodsche artsen zijn; ten opzichte van de laatsten zal slechts eene uitzondering wor den gemaakt ter wille van de Joodsche bevolking". (Om deze laatste vriendelijkheid te waardeeren diene men te weten dat onlangs een nationaalsocialistisch arts geweigerd heeft een Joodschen jongen, die overreden was, te helpen, zoodat de jongen is gestorven). De oplossing der Joodsche kwestie", aldus vervolgde de spreker, is zoo een voudig mogelijk. Wie onder nationaal-socialisten gehoopt heeft op een Bartholomaeusnacht, moet deze gedachte uit het hoofd zetten. Wel zullen be paalde Joden, die tegen het Duitsche volk gezon digd hebben, worden berecht, maar streng wette lijk, voor een zuiver arische rechtbank. Den overi gen Joden moet het leven zoo zuur worden ge maakt, dat zij in Duitschland geen levensmogelijkheid meer zullen vinden en het land zullen ver laten. Het Derde Bijk zal de Joden als bladluizen behandelen. Men moet doen als bij planten, die onder bladluizen lijden; niet meer gieten, zoo dat de planten moeten verdorren; dan gaan de blad luizen weg." Wat, behalve de bladluizen, in dat geval ook weggaat, is den intelligenten spreker blijkbaar ontgaan. Doch spot is hier ijdel; het is immers juist het gebrek aan inzicht, dat deze beweringen en bewegingen zoo gevaarlijk maakt. Te gevaarlijker, omdat zij steunen op een gevoel, dat in een belang rijk deel van het Duitsche volk altijd aanwezig was, en zich (men lette op het merkwaardige ge hoopt" in den zin omtrent den Bartholomaeus nacht) nu vrij kan uiten. Te gevaarlijker ook, om dat dit alles niet alleen een bedreiging vormt voor de Duitsche Joden, maar evenzeer voor de be schaving. Daarom kunnen de, zij het korte, onlusten aan de Berlijnsche Universiteit een donkere aan wijzing zijn voor de toekomst. MIJNHARDT's Zenuw-Tabletten .75" Laxeer-Tabletten. 60* Hoofdpijn-Tabletten 6OC' Bij Apoth. en Drogisten