Historisch Archief 1877-1940
De Groene Amsterdammer van 16 Juli 1932
No. 2875
Viooltjes
Voortreffelijke
chocolade in den
vorm van viooltjes.
Een specialiteit.
RINGER5
Lel op den naam t
(Slot van pag. i)
Gij hebt uw overwinning bij de verkiezingen
bevochten onder de leuze: de welvaart zal voort
duren. Wat is er van die voorspelling terecht ge
komen !
Uw land is door de gebeurtenissen overweldigd,
zooals een springvloed het de stranden der zee
doet. Uw goud, uw schuldbekentenissen, uw grond
stoffen en uw tarief hebben "U niet beschermd.
De crisis teistert uw land, misschien in erger mate
dan eenig ander land ter wereld.
Valt daaruit niet de les te trekken, dat de belan
gen van alle landen ter wereld, zij mogen rijk zijn
of arm, solidair zijn?
grenzende waarschijnlijkheid rekenen, dat hij
succes zal hebben.
Gij zijt wantrouwend tegenover Europa. Gij
vreest, dat iedere dollar schuld, die gij zult offeren,
U twee dollars zal kosten: n dollar minder te
innen en n dollar meer te betalen voor nieuwe
bewapening.
Voor dat wantrouwen bestaat eenige reden.
Maar iemand in uw positie, in de omstandig
heden, waarin de wereld op dit oogenblik verkeert,
moet het Godsvertrouwen hebben om een nobele
daad te verrichten, vertrouwende, dat zijn initiatief
door een even nobel antwoord zal worden gevolgd.
De heele wereld koestert het economische
waandenkbeeld, dat de schuldeischer een machtiger man
is, dan de schuldenaar. Heeft de ervaring met den
schuldenaar Duitscjiland de bedriegelijkheid van
die populaire opvatting niet voldoende in het licht
gesteld ?
Wanneer ik iemand 1000 dollars leen, dan kan ik
mij op het oogenblik, dat ik het geld te zijner
beschikking stel, verbeelden, dat ik machtiger
ben dan hij. Zoodra de overeenkomst echter is
uitgevoerd, zal ik door ervaring wel tot een beter
inzicht komen. Mijn schuldenaar heeft nu immers
mijn geld en ik heb alleen maar zijn schuldbe
kentenis. Wanneer hij failliet gaat, heb ik nog
slechts een stuk waardeloos papier. Mercadet had
reeds begrepen, da^ de schuldenaar meer macht
heeft over den schuldeischer, dan de schuldeischer
over den schuldenaar.
AMSTERDAM
OEN H AAQ
ROTTERDAM
MUSKIETEN
T U L L E
1.5 O M.
B R E E D
PER MTR.
0.60
KLAMBOE
VOOR 1 PERS.
LEDIKANT
75
t'.
De wereld kampt op het oogenblik met 4 pro
blemen:
; 1. de herstelschulden
2. de oorlogsschulden aan de Vereenigde Staten,
3. de bewapening,
4. de tarieven.
Lausanne heeft de herstelschulden geschrapt.
Wat er ook moge gebeuren,, die schulden zullen
niet betaald en niet ingevorderd worden.
' Op de ontwapeningsconferentie van Genève
heeft uw initiatief-voorstel vermindering van de
bewapening met 30 pCt. de bijna stilstaande
machine weer in beweging gezet. De heele wereld
is U daar dankbaar voor.
Ik doe een beroep op U, om ten aanzien van de
beide andere problemen, die ik aangaf, een even
ingrijpend initiatiefvoorstel te doen. Z e g, ,d at
g ij aan het congres zult voorstel
len, de oorlogsschxilden aan de
Vereenigde Staten te schrappen
en dat g ij het initiatief zult nemen
tot eeninternationale conferentie
tot verlaging van de tariefmuren
en dat de Vereenigde Staten op
die conferentie het voorbeeld zul
len geven.
Ik doe een beroep op uw gezond verstand als
zakenman. Lloyd George heeft uitgerekend, dat
het totale inkomen van de bevolking van de Ver
eenigde Staten in 1929 een waarde had van 90
mpliard, dollars.
Onlangs heeft men berekend, dat in 1931 dat
nationale inkomen verminderd was met 20
miJliard dollars. Dat verlies zal op dit ^ogenblik nog
wel grooter zijn. Volgens deze berekening hebben
de Vereenigde Staten tengevolge van de crisis
in n jaar driemaal de kapitaalswaarde van alle
aan haar verschuldigde oorlogsschulden verloren,
of 80 maal het jaarlijks aan haar verschuldigde
bedrag.
Wanneer een zakenman de kans zou hebben,
door nog eens 1/80 van het aanzienlijke verlies,
dat hij geleden heeft, te offeren, een groot
deel van zijn reeds geleden verlies terug te krijgen,
welke zakenman zou dan die kans niet willen
loopen? En die kans is niet twijfelachtig. Wie in uw
positie haar aangrijpt, kan op de aan zekerheid
KUNSTZAAL
VAN LIER
DOORLOOPEND
TENTOONGESTELD
ROKIN 126 =
AMSTERDAM
BEZICHTIGING V RW
KUNSTWERKEN VAN
JONGE HOLLAND8CHE
EN BUITENL. MEESTERS
* *
*
Gij wantrouwt de landen van Europa, die uwe
schuldenaren zijn. Dat is verkeerd. Gij moest ze
liever vriendelijk tegemoet treden.
Mijn vaderland, Nederland, verkeert tegenover U
in een zeer bijzondere positie. Wanneer gij U
daarvan rekenschap-geeft, zult gij ieder wantrouwen
tegenover Nederland van U afschudden.
Nederland is het eenige land ter wereld, dat
meer geld geleend heeft a,an de Vereenigde Staten,
dan de Vereenigde Staten aan haar. Uw ministerie
van handel in Washington heeft vóór de crisis
uitgerekend, dat uw landgenooten ongeveer 100
millioen dollars belegd hadden in Nederland, voor
namelijk in rubber in Nederlandsch-Indië. Uw
handelsattachéte 's-Gravenhage heeft ongeveer
tezelfder tijd het bedrag, dat mijn landgenooten
hebben gestoken in ondernemingen in uw land,
geschat op 400 millioen dollars, voor een belangrijk
deel belegd in Amerikaansche spoorwegen. Die
beide bedragen zijn tengevolge va.n de crisis natuur
lijk aanzienlijk geslonken, maar hun onderlinge
verhouding zal wel niet belangrijk gewijzigd zijn.
Zelfs lijken uw beleggingen in mijn land mij
veiliger, dan onze beleggingen in uw land. Hebt gij
ook niet meer vertrouwen in de toekomst van de
rubber, dan in die van de spoorwegen?
Voor wantrouwen van een Amerikaan tegenover
een Nederlander bestaat althans in dit opzicht
geen grond. Wij zijn uw schuldeischers, in sterker
mate, dan gij de onze.
Mijnheer de President,
Elk mensch heeft althans n kans in zijn leven.
Sommigen hebben er meer dan n.
Gij hebt heel veel goede kansen gehad en gij hebt
ze weten te benutten.
Dit echter is de kans van uw leven.
Moreele zoowel als materieele motieven drijven
hier in dezelfde richting.
Gij zult het voorschrift in toepassing brengen:
vergeef ons onze schulden" en gij zult tezelfder
tijd de beurs en het economische leven van de
wereld over het doode punt heen helpen.
Wanneer gij dit initiatief neemt, zult gij aan het
eind van uw eersten termijn als President der
Vereenigde Staten de leuze in vervulling doen gaan,
waaronder gij zijt opgetreden. Welk een politieke
daad, drie maanden voor de verkiezingen !
Gij zult uw land en de heele wereld aan U ver
plichten.
Mijnheer de President.
Dit is de kans van uw leven ! Grijp haar met
beide handen aan, zooals gij zoo menige kans
hebt gegrepen, tot heil van de wereld, van uw
land, van uw partij en van Uzelf.
A. C. JOSEPHUS JITTA
Tentoonstellingen
Frans Buffa en zonen, Amsterdam. Teekeningen
van Georg Grosz. Tot 17 Juli.
E. J. van Wisselingh en Co., Amsterdam, Werken
van leden van den Hollandschen Kunstenaars
kring. Tot 17 Juli.
Kunst op Zolder, Amsteldijk 70,
AmsterdamNieuwe werken van oude en nieuwe deelnemers.
Tot l Augustus.
Kunsthandel Huinck en Scherjon. Werken
dooiTijdgenooten. Tot l Augustus.
Arti et Amicitiae, Amsterdamsche Stadsgezich
ten. Tot l Augustus.
Kunstzaal d'Audretsch, Den Haag. Tentoon
stelling van een groep Fransche schilders. Tot l
Aug
Gemeente Museum, den Haag. Schilderijen van
Van Gogh. Tot l Aug.
Kunstzaal Hoogendijk en C o.,
AmsterdamZeventiendeeuwsche schilderkunst. Tot 10
Aug
Kunstzaal de Boer, Amsterdam. Jubileumten
toonstelling. Oude Kunst. Tot 20 Aug.
Kunstzaal van Lier, Amsterdam.
Zomertentoonstelling van werken van Van Herwijnen,
Hynckes, Henriet, Schuhmacher en v. d. Velde.
Tot 20 Aug.
Rijksmuseum, Amsterdam.
Eembrandttentoonstelling. Tot 4 September.
Stedelijk Museum, Amsterdam. Hedendaagsche
Nederlandsche schilderkunst. Tot 4 September.