Historisch Archief 1877-1940
De Groene Amsterdammer van 16 Juli 1932
No. 2876
Godengespr ekken
naar Lucianus
l
t_« l
l
!>v
t ,
H'.
O'
'K
1 i *
ir
W
': In het volgende nummer open ik
serie berijmde vertalingen van
bovengenoemde dialogen. Het is in
deze dagen yan crisis en beroering
«ten ware verkwikking, zich eens te
Verdiepen in iets, dat ver van dit
alles staat. Hedendaagsch tooneel noch
ioderne literatuur helpen ons eruit.
De claxon giert even hard achter de
schermen als op straat en de roman
riekt veelal naar den oorlog. Zelfs
gedichten leest men die? zijn
niet altijd heelemaal zuiver op de
graat. "Maar ik weet een terrein waar
men veilig is, f ar from the madding
crowd. Dat is het wonderland der
Mythologie. Laat ons er eens een reisje
door maken, geleid door den
boeiendsten en geestigsten aller gidsen, Luci
anus. Hij werd ongeveer 190 n. Ohr.
geboren in Samosata, thans een
Turksch dorp, Samsat. Hij vestigde
zich te Antiochia als advocaat, maar
$faf die betrekking spoedig op om
zich te Athene geheel aan de letteren
te- wijden. Ongeveer vijftig van zijn
boeken zijn tot ons gekomen, alle
geschreven in het Grieksch, dat hij
beheerschte als de beste der klassieken.
-Vele zijner werken zijn in het
Holiandsch vertaald. In zijn Godenge
sprekken vertelt hij ons de klassieke
sagen ih dialogen, op zijn manier.
Hij parodieert niet. Hij legt den
goden geen andere woorden in den
mond, dan die, welke vaak uit de
potsierlijke situaties en uit hun ka
rakter natuurlijk voortvloeien. Het
vermakelijke van zijn werk ligt in
de huiselijke taal zijner dialogen.
Het esaentieele element van den humor
is de tegenstelling. Hier ligt die in
het plechtstatige beeld, dat wij ons
van de goden vormen en de nuchtere
taal, waarin wij hen hooren spreken.
Bijvoorbeeld: Juno verwijt Jupiter,dat
hij, onnoodig," een nieuwen schenker,
Ganymedes, heeft aangesteld.
Vulcanus was goed genoeg, zegt ze. Nu is
Vulcanus zoowel smid als schenker,
en het is volkomen natuurlijk, dat
Jupiter antwoordt: Als die vent met
zijn zwarte handen den beker voor
me zet, smaakt de nektar me niet".
Parodie? Neen, logica. Als de my
thologische verhalen juist zijn, dan
moeten zulke gesprekken door het
echtpaar zijn gevoerd. Ik heb ge
tracht Lucianus' schrijftrant,
voorzoover maat en rijm het veroorloof
den, zoo getrouw mogelijk te volgen,
ook al heb ik zijn al te summiere
dialogen wat uitgebreid. Men mag dus
ook mij b.v. niet van parodie beschul
digen, als ik in den IVden Zang van
automatische tafeltjes op den Olym
pus spreek. De sage vermeldt, dat
,,zij zich door eigen kracht konden
bewegen" dat is automatisch.
Dat Lucianus' boeken al in zijn tijd
zooveel succes hadden, bewijst wel
dat het geloof in de godenleer toen
reeds aanmerkelijk verzwakt was.
De geloovigen redden zich veelal
door de wonderen als natuurver
schijnselen of als allegorieën te ver
klaren, een methode, die destijds zeef
in de mode was. Zoo kon men ver
standig man blijven zonder Heriodus,
Homerus of Ovidius te verloochenen.
En Lucianus heeft tenslotte gezege
vierd, doordat zijn onweerstaanbare
humor samenging met nauwgezette
eerlijkheid. Zijn schuld was het niet
als de goden belachelijk werden; hij
had er niets bij gefantaseerd. Niet
onaardig is het opgemerkt, dat de
goden zelf hem zijn dialogen niet
kwalijk hadden kunnen nemen
zij hadden het ernaar gemaakt.
CHARIVARIUS
Charivaria
,,O jubel mijn hart en geniet van u'w lente.
Weer lachen er bloesems in 't goud van
uw zon.
En 't wazige groen met zijn hoopvolle
verte
Brengt glanzend van vreugde uw
droomen weerom."
(E. v. Brabant)
Dit grapje is niet oorspronkelijk.
Zie Ruiee-Rijmen, blz. 56:
De zomerzonne zonk ter kimme,
Een rosse diskos, goud-omstraald;
Het was het; uur der zoete minne,
Waarin Natuur tot kozen maant, enz.
ONS GEHEUGENSTREEPJE
Hij heeft toegezegd dezen avond als
solist te willen optreden." (Tel.)
Hij meende het recht te hebben den
schrijver met minachting te mogen
behandelen." (H.D.)
Het schijnt niet mogelijk, dat zoo
spoedig reeds de nieuwe ingang gereed
kan zijn." (Hbl.)
der
MERKWAARDIGE BERICHTEN
Het mond- en klauwzeer behoort nog
niet tot het verleden en velen zullen dit
ook aan den lijve gevoeld hebben."
( Vee- en Vleeschh.)
De oudjes plakken vast op hun stoel
en men moet hun de pooten onder de zit
tingen afzagen." (Tel.)
Hij noemde het een Jodenfooi, wat
hem met den hamer van den voorzitter
in aanraking bracht." (H.D.)
De bijgaven bestonden uit een groot
aantal bronzen armringen, waaronder er
waren van ijzer." (N.R.C.)
PAINDELUXE-BROOD
Niettemin trekt spr. het amendement
toch in." (N.R.C.)
De toestand zal op den duur niet ge
handhaafd kunnen worden." (H.P.)
Overigens, afgescheiden van deze af
wijkingen, is het een feit, enz." (Gr.)
Mondeling gehoord werden 80 perso
nen." (Rapp. Welt)
DE WIJSNEUZEN
Prof. Veraart heeft in de Kamer
op Kuyper's verdiensten." (Msb.)
De schrijver ftf- op den staat
Europeesche landen." (Gr.)
De heer Kies ??> op de conclusies in
het Westkustrapport." (Sum. P.)
Van Engelsche zijde was zeer krachtig
?V op de eigen moeilijkheden." (O.H.C.)
?*- spr. op de aantrekkelijkheid van
het onderwerp, dan MV* hij op de moge
lijkheid, enz." (N.R.C.)
CORRESPONDENTIE
/. te L. De Keer Van Hooff,
welsprekendsheidskunstenaar, meent op te moe
ten merken (o.a. in een interview in De
Telegaaf", van hedenmorgen), dat de
Amerikanen niet op de hoogte zijn van
ons volkslied. Zij houden daarvoor n.l.
het Wien Nederlandsch Bloed" ! Zou
het misschien geen aanbeveling verdie
nen, indien U den Heer V. H. er opmerk
zaam op maakte, dat hij zelf nog niet op
de hoogte is? En dat zijne opvatting
inzake het Wilhelmus" niet juist is?
Antw. Ik vind de beweringen van
dien jongen niet belangrijk.
Letterraadsel
1. '. Uit onderstaande lettergrepen
moe2. ten 14 woorden gevormd worden, wier
Ie en 4e letters een spreekwoord
vormen.
g
10
as - di - di - di - e - e - e - een - er
ges - go - go - gram - hè- in - kin
lem - maal - mees - mis - neel
nig - noen - pen - per - pi - rent - ri
ring - sie - slier - son - teit - ter
to - ton - too - va - wel.
De omschrijving luidt:
???? i. erfelijkheid, 2. uitvinder, 3.
11 stad in China, 4. ondervinding, 5.
12 vervelend, 6. beheerder, 7. groente,
8. vertooning, 9. gedicht, 10. boek v.
Meyrink, 11. uitgifte, 12. jonge
14. roofdieren, 13. kleur, 14. lunch.
Voor de inzenders van de goede oplossing zijn als prijs beschikbaar:
Boekwerken of Grammofoonplaten
naar keuze van den winnaar ter waarde van tien gulden.
Inzendingen, liefst op een briefkaart, voor Woensdag a.s. 2 uur. Op
adreszijde vermelden: Oplossing Letter-Raadsel.
Oplossing Letter-Baadsel
Licht lot van wie leven aaneengeschaard. (Henr. Roland Holst).
1. Leuven, 2. inkeer, 3. chinine, 4. huzaar, 5. Thea, 6. loondienst,
7. orde, 8. type, 9. vaandrig, 10. adagio, 11. Nïce, 12. Warschau, 13. Incas,
14. Bngadin, 15. Leerdam, 16. eendracht.
Prijswinnaar werd (na loting), Ir. S. Posthumus, Plompetorengracht 15,
Utrecht, die gelieve op te geven wat verlangd wordt aan het secretariaat
van de redactie, doch zonder vermelding Letterraadsel.
CENTRALE
VERWARMING
i HERINGA & WUTHRICH
! Amsterdam HAARLEM Den Haag.
tel. 23092 tel. 11966 tel. 118970
deze week in de uitkijk**
gassenhauer
Telef 37460
regie lupu piek
Dagelijks 2.3D.T.30 en S.30
FILMTECHNISCHE
LEERGANG
AMSTERDAM
Leiding: drs. WILLEM BON
Theorie en praktijk van de film
Halfjaarlijksche cursus
Inlichtingen: C AP l, Kalverstraat 115.
Typ: N .V. Amst. Boek- en Steendrukkerij v/h. Ellennan, Harms & Co.