De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1932 23 juli pagina 13

23 juli 1932 – pagina 13

Dit is een ingescande tekst.

Nieuwe ster aan oeTTopera-hemel u h a. t, .* * n 'Th O. m. l i e a 4 ?t t ;r k ldoor G. Simons L.ily Pons Niemand is profeet in zijn. eigen land, of met andere woorden: beroemdheid wint men in den vreemde. Die zin is toepasselijk op Lilly Pons, de gevierde Fransche coloratuurzangeres, die thans een der sterkste magneten is van de Metro politan Opera te New-York. Haar naam op de affiches beteekent het sein: uitverkocht voor de loketten van dit wereldvermaarde zang instituut. In Frankrijk' was Lily Pons zoo goed als on bekend. Nadat zij daar in 1931 had gedebuteerd in Lucia, verkondigde ,,Le Guide du Concert" te Parijs, blad dat van alles op de hoogte is, dat het nooit iets van deze zangeres had vernomen. La Semaine Musicale" vroeg ontijdig ironisch: ,,Hoe spelt men den naam van deze diva ?" Eender grootste Fransche concert-directeuren vertelde, dat hij haar naam weieens gehoord had als pia niste. Ofschoon deze impressario een andere pianiste op 't oog had, trof hij toevallig den spijker op den kop, Lily Pons verwierf een premier prix" op piano van het Parijsche Conservatoire, in haar ,,eerste jeugd," voor zij twintig jaar was. De directeurs van het Valmelete Concert Bureau, in de Rue la Boétie, wisten iets meer van haar. Het geval is tamelijk gecompliceerd. Een secretaresse van dat bureau was Nederlandsche van origine. Zij bezat een vriendin, die tegelijk met haar de school in Amsterdam bezocht en later huwde met een Nederlander wiens broeder in Parijs woonde. Deze broeder was getrouwd met een Fransche zangeres: Lily Pons ! De reden waarom Lily Pons in Frankrijk onbe kend was, ligt voor 't grijpen. Zij verliet het Parijsche Concervatoire als volleerde pianiste. Na enkele jaren gaf zij het pianospelen op en nam tooneelles. Zij kon den drang naar het tooneel onmogelijk weerstaan. Na een jaar hard werken, zij doet de dingen serieus en is zelden of nooit met haar prestaties tevreden, trad zij op in het Parijsche Theatre des Variétés, met den beroemden farceur Max Dearly, in Azias". Lily speelde met zoo'n entrain en zoo'n gemak de rol van de hoteldochter, dat theateragenten notitie van haar namen. Men mompelde, dat zij alles in zich had, voor een actrice van de ComédieFranc.aise, den eerwaardigen schouwburg, die de grootste subsidie van alle Fransche theaters geniet. Fortuna drong haar echter in een andere richting. Zij ontmoette den Nederlandschen advocaat en journalist, jarenlang verbonden aan een Haagsch dagblad, Mr. August Mesritz, die in Parijs woonde. Zij trouwden en reisden naar 't Zuiden van Frankrijk. Herhaaldelijk had Lily mooie oude Fransche liederen voor haar man gezongen, die zij zelf begeleidde. Mesritz, die veel verstand had van muziek en zoo wat alle bekende zangers en zangeressen der laatste dertig jaar had gehoord, was zoo getroffen door de kristalheldere, goed geplaceerde stem van zijn jonge vrouw, dat hij haar aanried om bij een bekend zangleeraar in Cannes les te nemen. Deze vond de stem zoo uitstekend, dat hij Lily aanried om voor de opera te studeeren. Na verloop van enkele maanden reisden zij naar Parijs terug, en bezochten den beroemden stempaedagoog Alberti de Gorostiaga, die een kreet van bewondering sloeg, toen hij de jonge Franc.aise voor de eerste maal hoorde zingen. Genie is vijftig percent inspiratie en vijftig percent transpiratie. Noem de grooten en grootsten van onzen tijd op ieder gebied. Neem Paderewsky den ongekroonden koning der pianisten. Er gaat geen dag voorbij of hij studeert twee tot drie uur. Neem Fritz Kreisler, den voornaamsteii viool kunstenaar van onzen tijd. Hij oefent iederen dag. Vraag schilders als Matisse, Jan Sluijters, Dérain hoe zij arbeiden en glimlachend zullen zij ant woorden: we zijn slaven van ons palet. Zie naar de genieën der Renaissance. Zij hebben gewerkt, gezwoegd, geslaafd: hun tijd was kostbaar. Zij werden niet afgeleid door telefoon, telegraaf, radio, cinema en tijdverslindende dagbladen. Zij werkten! Hadden een doel, een onbereikbaar heerlijk doel voor zich. Verlangden van zichzelf het hoogste, het beste. Babbelden niet over scholen, richtingen, tendenties en abstracties, maar schie pen wonderen die ons thans nog met stomheid slaan. Het was studie, studeeren iederen dag die God gaf, ook voor Lily Pons om haar natuurstem te beheerschen, om er een instrument van te maken, dat zij naar willekeur kon behandelen. Vlak achter het beboschte park ligt de Rue Bougainvilliers, in de nabijheid van het Trocadero. Daar staan vele studio's, opgetrokken in roode baksteen, gewijd aan de schoone kunsten; in een daarvan woont de meest populaire Parij sche waarzegster. In die straat heeft senor Alberti de Gorostiaga zijn bekende studio, vroeger een ruime garage. Iemand, die voor luistervink wilde spelen, kon, staand voor die hooge deuren, een allerbeminnelijkst polyglot pandemonium ver nemen. Een Spaansch meisje, dat tot in het on eindige de toonladder repeteert; een Engelsch kind dat Fransche dictie studeert; een Japansche tenor van de Comique die Rigoletto neuriet; het hooge geluid van een Italiaanschen impressario van Boston, die een Amerikaansche sopraan voor laat zingen; een Fransch meisje, dat de fameuse aria uit Lucia repeteert. ... en treedt ge onver wacht binnen, dan ziet gij plotseling senor Alberti voor u, donker van gelaatskleur als een volbloed Spanjaard, de snor stijf in de was, glinsterende, als verschrokken, donkere oogen; correct en mo dieus gekleed, met licht-grijze spats op zwart glimmende patent leeren schoenen. Bijna brutaal in zijn joviale, hartelijke optreden, spraakzaam als Brugman, het type van een opera artiest. Deze inboorling van Bilbao, is de propagandist van de achttiende-eeuwsche Garciaschool, van het bel canto". Alberti is een van de meest succes-rijke en schilderachtige figuren der Parijsche zang wereld. Mademoiselle Pons is een charmante persoonlijkheid; een lady, ik heb nimmer een pupil gehad, die zoo hard en zoo geregeld studeerde. Haar succes is een voorbeeld voor alle zangers en zangeressen, zij beheerscht twee en een halve octaaf, precies als die Patti". De Pons Mesritz familie woonde toen inde Rue Huysmans, de eenige niet schilderachtige straat en tres comme il faut" in de buurt vanMontparnasse. Studeeren, iederen dag een vol uur, soms langer met Alberti. De stem is in het begin, zooals die van de meeste aan vangers, een beetje gedrukt, aan banden gelegd, zou men kunnen zeggen. Zij moet geheel vrij worden, los als die van een nachtegaal, helder en kristal klinkend als die van de vroolijke kanarie, die zijn rollers door het apartement laat schallen, zonder notitie te nemen van het allerhoogste bezoek. Los van de aarde, zooals senor Alberti zegt. Al dadelijk was de stem goed, altijd zuiver. Zij zong en zingt zuiver, altijd precies op toon, met of zonder begeleiding, kunde die zeer weinige zangers en zangeressen bezitten. Alberti liet haar slechts vijf opera's studeeren: Lakmé, Rigoletto, Traviata, Le Barbier de Sevilla en Lucia. Er zijn tientallen Duitsche en Fransche operazangeressen, wier repertoire tien maal grooter is dan dat van Lily Pons. Of zij die partijen echter beheerschen, zooals deze, uiterlijk zoo fragiele, inderdaad echter zeer sterke zang vogel, is een andere zaak. Zij kent haar rollen a fond" en zingt alles met verstand. Om een operagezegde te herhalen: Pons zingt niet alleen met haar keel, doch met haar hersens. Vier maan den lang studeerde zij het bekende klokkenlied van Lakmé. Delibes, iedere dag een uur. Zag zij toen reeds in, dat zij met dit bijna volmaakte coloratuur-gezang, de harten van de Metropol itandirectie stormenderhand zou overwinnen? Dat deed zij. Hoe wordt een zangeres beroemd; op welke manier komt zij aan een der belangrijkste opera's ter wereld, het Metropolitan Opera House, te New York? Heeft zij daar kruiwagens voor noodig? Kunnen schatrijke vrienden of vriendin nen haar een handje helpen. Is een gewichtige Lily Pons indroductie voor den hoofd-directeur Gatti Casazza of voor den president dier organisatie, Otto Kahn, voldoende om de poorten van dit muzikale wereldinstitutuut te openen? Al die dingen zijn volkomen nutteloos. Hier wordt de zanger of de zangeres geëngageerd op zijn (haar) kunnen. Iedereen die zingen kan en bewijzen levert dat hij (zij) elders gezongen heeft, kan na overleg met de directie op een bepaalde dag en uur, proefzingen voor de deskundigen, de directie en enkele leden van het bestuur der opera. Is dat een succes, dan staat de gelegenheid voor een engagement open. Met open armen zou hier morgen een uitstekend tenor geëngageerd worden, wanneer men vindt, dat zijn geluid, spel en voordracht beter is, dan die van de huidige zangers. Een opera die geen enkele subsidie geniet, die zich zelf bedruipt, misschien de nige opera ter wereld, die dat zeggen kan, zoekt nacht en dag naar de allerbeste stemmen. We verdwijnen tusschen de coulissen; klimmen een ijzeren trap op die in een hoogen grauwwitten muur vastgeklonken zit. Openen een ijzeren deur en staan in een gang waarlangs heen de kleed kamers der artisten liggen. Aan 't eind staan een paar mannen in rok en chapeau claque, dames in bont. Xu betreden we het heilige der heiligheden, de kleedkamer van Lily I'ons. Hoe simpel is alles. Enkele stoelen tegen een stuccomuur, een tafel. Rechts in den hoek, een zeer lange toilettafel, waar op schminekmiddelen, kleurige flaconnes, doozen met poeders, borstels, kammen, kwasten en penseelen elkaar verdringen voor de schitterende spiegels. Daar op een chaise longue, zit de groot ste magneet van de Metropolitan Opera, nog steeds in het buitengewoon aantrekkelijke Hindoecostuuni der laatste acte van Lakmé. Ah ! que c'est charmant de vous de venir me voir. Comment l'avez vous trouvé? Zij kijkt me met die groote, verbaasde kinderoogen, nog grooter door de kunstwimpers, die boven de oogleden gekleefd zitten, aan, vragend ernstig. Ik zeg dat ik haar Lakmémorgen weer wil hooren en dat het publiek razend geapplaudiseerd heeft. C'était assez bien alors?" Twijfelt zij inderdaad n oogenblik aan dit ongehoorde succes? Ik moet even zacht spotten om haar naieviteit; maar zij is zoo fijngevoelig en zucht, een lange zucht. Qu'il fait chaud ici. Die Amerikanen vermoorden iemand met hun stoom verwarming. . . . Hoe gaat het in Holland? Klagen? Maar dan moet iedereen in zijn noppen zijn. Ze houden toch zoo van lamenteeren !'" Xu lacht ze zóó hartelijk, dat Mesritz er bij komt staan. Oh ! ces Ilollandais, ces Hollandais. . . . ze leven alleen, wanneer zij goed kunnen klagen. ..."

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl