De Groene Amsterdammer van 6 Augustus 1932 N o. 287£ Amsterdam~~Batavia v.v. door de lucht door "W. van Veenendaal Vlieger der K. L. M. te overwinnen hindernissen In een klein artikel over de verbinding Holland Indië(3 October 1931) eindigde ik met de con clusie, dat de politiek veelal de normale ontwik keling van de wereldluchtvaart in den weg staat en somde daarbij als voorbeelden op, de moeilijk heden, welke de Engelschen bijvoorbeeld in Perzi ontmoeten. Da moeilijkheden, welke dit volk ondervindt. doet de heer GVeyvande Aeroplane" verzuchten: Geef ons ouden Palmerston terug" en daarbij ter illustratie een grappige teekening, waar de Engelsche leeuw den dito Perzischen niet een gevulden buidel maar een flinken buil op het voorhoofd toedient! En dat een en ander niet het eenige op dit gebied is, valt immers op te maken uit de weigering, welke indertijd den Vereenigden Staten gewerd van San Salvador, Guatemala, enz. om over die landen te vliegen in een luchtdienst tusschen de V.S. en Zuid-Amerika. En hoe reageerde men te Londen op het verzoek van Dr. Eckener om toestemming voor een Zeppelinvlucht naar Egypte? Men koesterde toen reeds het plan om met de jammerlijk omgekomen B 101 een vlucht naar Egypte en Karachi te maken en om van dit bezoek het meest politieke profijt te trekken, verklaarde men aan Dr. Eckener, dat een vlucht van den Graf Zeppelin" naar Egypte niet gewenscht was. En zulke voorbeelden zijn er vele, te veel om op te noemen. Behalve deze politieke, zijn er natuurlijk nog andere hindernissen van welke de voornaamste aldus zijn in te deelen: Geografische, klimatologische en technische hindernissen. In onderling verband is het door deze tot dusver nog onmogelijk om Amsterdam?Batavia zóó te vliegen dat men inderdaad aan den kortsten afstand tusschen deze twee punten op de globe kan vasthouden. De afstand tusschen Amsterdam en Batavia over de normale route Budapest?Cairo bedraagt 14000 K.M-, d.i. per dag gemiddeld 1400 K.M. Nemen wij nu de kortste route: Schiphol 52°18.5 N.B. 4°48'5 O.L. Batavia-Tjililitan 6°15.5 Z.B. 10°ra3'5 O.L. b, 52°18'5 x = gevraagde afstand ba 6°15'5 A L = lengteversehil Formule: cos x = cos (bj-|-b.,)?cosb[, cosb?sin versus A L A L = 102°5' 61 + B2 = 58°34' log cos bL= log cos b2 = log sin versus A L= 9.78633?10 natuurlijke cos (b2 = b,) = 9.99740?10 0.52151 10.08255?10 Y = 0.73499 log Y = r>.86628?10 nat. cos x = 0.21348 Y = 0.73499 x=102°,19'.6 x= 6139/6 Z.M. = 11370.5 K.M. * ( ) Vasthoudend aan dezen afstand zou men d\is deze reis in acht niet al te zware dagreizen van elk 1400 K.M. kunnen maken; uit bijgaand schetsje blijkt hoe deze kortste, vlugste route loopt. Men volgt hierbij namelijk den Grootcirkel en maakt zich geheel los van het bekende niaar valsche beeld van de Mercator-kaartprojectie. Deze kortste route gaat dan over BerlijnWarschau - Astrakan - Khiva- Kabul - Lahore-DelhiJuggernauth?de Andamaneilanden,via Palembang naar Batavia. Zou dus de K.L.M. niet gehandicapt zijn door bovengenoemde hindernissen dan kwam. nu reeds een Vil" in Astrakan aan en vertrok eer Leeuwerik" van de Andamaneilanden. Dat een enorme tijd en geldbesparing uit hei volgen van deze route zou voortvloeien ligt vooi de hand en de recordprestatie van 7 dagen var Beekman zou door hem langs deze route wel eens tot 5 gereduceerd kunnen worden. Die Groot cirkel zit velen dwars; Dr. Eckener vloog var Friedrichshafen naar Japan aldus: hij begon 01 de 48°breedtegraad, passeerde Noord van de 62 en eindigde op de 36°! Nog eenige voorbeelden: Londen-Tokio gaal langs de kortste route over Nova-Zsmbla langs d« monding van de Jenissei, New-York-Tokio ovei de Beringstraat. Berlijn-SanFrancisco over Groen land en N.O. (Arctisch) Canada en nog overtui gender Berlijn-Honoloeloe over de Noordpool l Maar waarom vliegt de K.L.M, niet langs di< zooveel kortere route? Eenvoudig omdat ze nie, kan'. Omdat dit bij den tegenwoordigen stanc van de techniek uitgesloten is, omdat de tegen woordige voor verkeersmaatschappij geschikte toestellen nog geen actie radius hebben orr bv. Jaggeimauth?N.Sumitra in een reis al te leggen, en om lat de ideale route over eer Zuid-Oost Rusland loopt met zijn sneeuwvelder en over het meer dan OOOM.hooge Hindoekoestgebergte, een uitlooper" van de Himalaja, dat niel altijd overwonnen kan worden, alhoewel reed; verschillende malen de reisduur Kabul-Tarmei van vier weken voor de karavanen tot 3 a 4 uren voor vliegtuigen gereduceerd is. Het plafond", d.i. de maximaal te bereikei hoogte van onze msest moderne toestellen is nog niet voldoende om bij slecht weer even ovei de Hindoe Koesj te wippen, zooals wel gedaar wordt bij het 2500 M. hooge gebergte tusscher Rangoon en Bangkok in den slechten tijd van der natten moeson. En per slot van rekening komsn er nog hee wat politieke hindernissen (weer die politiek kijken om over het door onze Regeering nog niel erkende Sovjet-Rusland te vliegen; te oordeeler naar wat zekere Tweede Kamerleden bij de Waterstaatsbegrooting over de imperialistische neiginger van de Koninklijke L.M. te zeggen hadden ligt hel voor de hand dat een eventueele toestemming nu niet zoo gemakkelijk verkregen zou worden *) de berekening is van den heer F. Kraai van den vliegtechnischen dienst der K.L.M. In de naaste toekomst zien wij dus de K.L.M over haar bekende route vliegen; dat de reisduui desalniettemin toch gereduceerd zal worder door nachtvliegen en het in de vaart brenger van snellere toestellen, zal misschien spoedige] dan men denken zal, mogelijk blijken te zijn Vooralsnog zal echter het geprojecteerde plar Amsterdam-Batavia-Amsterdam in zes dagen als ik me niet vergis, een studievlucht uit te voerer ten behoeve van de K.L.M, wel naar Utopia ver wezen kunnen worden. Of de heer Plesman dil erg betreuren zal. geloof ik nu bepaaldelijk niet PEEK & CLOPPENBURG Voornaamste Kleedinainrichtin op elk gebied