De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1932 13 augustus pagina 2

13 augustus 1932 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

**? ?> "e, ? ' De Groene Amsterdammer vêm 13 Augustus 1932 No.. 288C» Israëls wezen en willen door Prof. Dr. D. Cohen te*. Een algemeen- Joodscfce Conferentie "Men heeft er dikwijls zijn verbazing over geuit dat de Joden tegenover de smadelijke bejegening, die zij in verschillende landen ondervinden, niets weten te stellen dan klachten, nimmer daden. Zelfs hebben met goede bedoeling, doch met volledig gebrek aan kennis van zaken, eenige Joden in de algemeene en Joodsche pers oproepen gepubliceerd met het motto: Joden van alle landen vereenigt u." Een fraai-klinkende, zij het niet geheel oorspronkelijke, strijdkreet, uit recht matige verontwaardiging geboren. Doch wie op de hoogte is van den toestand, vraagt zich af: Met welk doel en met welk resultaat?" Men acht in breede kringen de macht van het Joodsche volk groot. Het leverde een belangrijk deel der haute finance, in den handel en in de wetenschap namen Joden een voorname plaats in. Maar de tijden zijn verre, waarin men de moeder van een der eerste Rothschilds het trotsche woord kon toedichten: Er komt geen oorlog, want mijn zoon geeft den vorsten geen geld"; de tijden zeker, waarin hetzelfde groote huis het Czaristisch Rusland een leening weigerde wegens het anti semitisme van dat land. Een statistiek in de Jewish Chronicle heeft onlangs aangetoond, dat in het bankwezen slechts weinig voorname plaatsen nog door Joden zijn bezet. Ook in de wetenschap zal hun invloed sterk dalen, nu zij, zelfs gedoopt, in Duitschland, Oostenrijk, en ook de Vereenigde Staten, op n professoraat aan een Universiteit vrijwel geen kans hebben en zij dus een zuiverweteuschappelijke loopbaan niet zullen kiezen; maar ook tot leeraar aan een gymnasium zullen zij in die landen niet worden benoemd en op do instituten, die tot dat beroep opleiden, worden dan ook geen Joden meer gevonden. In de politiek en de rechterlijke macht spelen zij alleen in enkele beschaafde landen van West-Europa. waar hun aantal echter gering is, nog een rol; in de groot industrie en de fabrieken komen zij alleen nog in enkele takken naar voren. Ook hun spreekwoorde lijk geworden rijkdom, die trouwens een product der verbeelding was, ontstaan uit het groot ver mogen van zeer weinigen, is verdwenen. Alleen in den middenstand en den kleinhandel nemen zij nog een vrij belangrijke plaats in. Maar verreweg het grootste deel van hen leeft in een armoede, waarvan wij ons zelfs in den crisistijd hier te lande geen voorstelling kunnen maken. Een volk, dat in zulke omstandigheden verkeert, kan uiteraard geen grooten invloed oefenen op de houding der anderen. De Duitsche nationaalsocialistische partij heeft dan ook zijn kracht niet gevreesd. Wanneer een niet-nat. soc. blad als de Tagliche Rundschau" schrijft, dat de Duitsche Joden weer als in de middeleeuwen Schutzjuden" geworden zijn, dan laat dit woord als objectief getuigenis zien, hoever men ongestraft op het oogenblik tegenover de Joden kan gaan. Daartegen helpen geen leuzen, en het Joodsche volk zelf begrijpt dit ook ten volle. Het zoekt zijn kracht niet in sterke gemeenschappelijke afweer, maar in andere middelen, waarvan de drie voor naamste onmiddellijk in het oog springen. Een deel streeft naar het vestigen van een eigen woon plaats in Palestina, waar men de volkskracht niet meer in dienst behoeft te stellen van verdedi ging, maar voor positieven arbeid, ook in het belang der wereld, kan gebruiken; dat de ware weg in deze richting ligt. bewijst de toename van immigra tie' naar dat land juist in den laatsten tijd. Een ander deel komt in het land der inwoning op voor zijn recht als burger, niet steunend" op gemeen schappelijke volksmacht, maar op de verdiensten van de Joden voor dat land, op de kracht deieigen gemeenschap en op het rechtvaardigheids gevoel van de overige bevolking. En in de derde plaats steunen de Joden van elk land op het per soonlijk aanzien, dat velen hunner, ook in andere landen genieten, en op de publieke opinie, die st<3?ke*~ onrechtvaardigheid tegenover hen niet duldt. Reeds heeft Hitler, nu zijn partij voor de verantwoordelijkheid der regeering kan worden gesteld, bij de laatste verkiezingscampagne zich aan geen enkele uitlating tegen de Joden schuldig gemaakt. Hij moet wel geschrokken zijn, dat zelfs de Daily Express, tot nu toe den nationaalsocialisten vriendelijk gezind, het parool Juda verrecke" als het grafschrift van Duitschland betitelde. Deze publieke opinie en de invloed van voorname Joden, vooral in Engeland, heeft trouwens vroeger altijd het antisemitisme in de kleinere staten van Oost-Europa binnen bepaalde, zij het nog zeer wijde, perken gehouden. In Polen, waar de bevolking sterk antisemitisch is, bewaart de regeering thans den schijn van gelijkheid van alle bevolkingsgroepen; hetzelfde is het geval in Oostenrijk, waar de haat tegen de Joden onder het volk uitermate fel is, en in Rumenië. Het Joodsche volk heeft in de vorige eeuw, voor een deel nog in deze. intuïtief dan ook vaak zijn redding gezocht bij invloedrijke Joden Montefiore, Orémieux, Prof. Simonsen, in Nederland Staatsraad Oppenheim die autoriteiten en openbare meening te zijnen voordeele konden bewerken. Thans zijn on door de stroomingen in het Jodendom n door de omstandigheden, die ik hierboven schetste en andere factoren deze koningen der Joden", gelijk men ze wel betitelde, verdwenen of (gelijk Weizrnann) in andere richting werkzaam. De publieke opinie en de beschaving hebben hun plaats ingenomen. Doch het spreekt vanzelf, dat deze slechts een betrekkelijke belangstelling' voor de Joodsche zaak, en dus ook een betrekkelijken invloed heeft. Evenzeer is het duidelijk, dat de eisen tot gelijk burgerrecht, hoe rechtvaardig ook, slechts in enkele landen kan worden doorgezet. Kn de Zionistische beweging, op hoeveel succes in weinig jaren zij ook kan bogen, zal niet alle Joden kunnen helpen, en zeker niet in nabije toekomst. Zoo is het te verklaren, hoe telkens weer het plan opkomt tot een Congres van alle Joden in de wereld, dat alle 'krachten tot onmiddellijke hulp zal vereenigen en dat wellicht ook als demonstratie van. den gemeenschapszin invloed zal kunnen oefenen. Ook de Zionistische Organisatie, vast houdend aan de oplossing van het Joodsche vraagstuk in Palestina, heeft niet zulk een plan haar instemming betuigd en zelfs het initiatief ertoe aan haar leiders aanbevolen. Toch is de mogelijkheid ertoe nimmer gebleken. De Alliance Israélite Universelle. door den Eranschen staats man Crémieux gesticht, als uiting der algemeenJoodsche solidariteit, is thans tot Frankrijk en Nederland beperkt, omdat Duitschland, Engeland en de Vereenigde Staten hun eigen Joodsche orga nisaties hebben opgericht; zóó zeer is, om redenen die in historisch verband volkomen begrijpelijk zijn, het Joodsch gemeenschapsgevoel verdwenen tegenover de gehechtheid aan het land der inwo ning, al kunnen deze twee volkomen samengaan. Ook verdere pogingen zijn mislukt, zij het vooral door verschil in inzicht. Na de Russische pogrome van 1905 riep de Zionistische organisatie in 190t> te Brussel eene conferentie bijeen. Ik her inner mij nog de groote geestdrift der deelnemers; doch de conferentie was bij voorbaat ten doode gedoemd, omdat de andere groote, toen antiZionistische organisaties, er geen deel aan namen. Toen in 1920 en 1922: de Joodsche Welthilfskonferenze in Karlsbad. Vooral die van 1920 blijft onvergetelijk, omdat het de eerste groote bijeenkomst van Joden na den oorlog was. Maar positief werk konden ook zij niet doen. omdat de groote organisaties in Frankrijk, Engeland en de Vereenigde Staten zich wederom afzijdig hielden. DEN HAAG AMSTER DAM ROTTERDAM CRETONNE VOORHANDEN 130 DESSINS O.A. KLEURECHT 80 «.M. BREED 0.50 PER METER STALEN FRANCO DER ZOMIN Waarom? Er heerscht. in de eerste plaats, tusschen de organisaties verschil van opvatting omtrent de arbeidsmethode: sommige willen vóór alles philanthropie en vermeerdering van algemeene beschaving, andere sociaal werk en: streven naar rechten en cultuur als minderheidDe dragers van deze tegengestelde meeningen. die thans naast elkaar werken, samen te brengen. zou, gesteld dat het mogelijk ware. kunnen leiden tot botsingen, die men liever vermijdt. In de tweede plaats koesteren velen angst voor de bijeenkomst van een Joodsch wereldcongres. dat den vijanden van het Joodsche volk .stof zou kunnen geven voor hun achterdocht tegen hetbestaan van een internationale Joodsche macht, Hoe dwaas zoo deze vrees als deze achterdocht zijn. heb ik hierboven uiteengezet. Maar de wankelmoedigen verzetten zich om haar natuurlijk tegen elk plan tot zulk een Congres. Daarom hebben Joodsche organisaties in Neder land, hoewel /.ij zelf het verlangden en als neutralen. staande buiten de groote binnenlandse!)** proble men, aangewezen waren, om eene conferentie bijeen te roepen, dit nooit aangedurfd, liet was echter te verwachten, dat te eeniger tijd de stoot er toe zou uitgaan van Joden in de Vereenigde Staten, die van Kuropeesche toestanden weinig begrip hebben. Inderdaad is dit thans geschied. De beroemde, tegelijk beruchte. Amerikaansche reform-rabbijn Dr. Stephen Wise hoeft het initia tief genomen. Maar zelfs hij, die anders f>'een hinderpalen kent. vurig van welsprekendheid en karakter, heeft thans den weg der voorzichtig heid betreden. Niet een congres heeft hij tegen 14 Augustus naar (ieriève bijeengeroepen, maar een conferentie;, die zal moeten overwegen, of er een Congres zal plaats vinden. Zal hij succes hebben? Tot nu toe is Dr. Wise. als hij zich met Kuropeesche kwesties inliet» steeds met geweldige vaart begonnen, maar voor de consequenties zijner handelwijze teruggedeinsd. En de gewone verschijnselen hebben zich. sterker nog dan vroeger, juist tegen zijn plan alweer voorgedaan. Vrijwel alle groote organisaties. voorzoover zij niet uit de vroegere wereldconferen ties zijn voortgekomen, hebben deelname gewei gerd ; en ook in de Vereenigde Staten is. onder leiding van den bedachtzamen Dr. Cyrus Adler, sterke oppositie tegen hem ontstaan, gevolg van het antagonisme tusschen het American Jewish Congress van Wise en het American Jewish Committee.Bij de overige tegeustanders geldt met name in Engeland vooral de vrees, dat zulk een conferentie argwaan zal wekken in antisemitische kringen, bij andere ook boosheid over de slechte voorbereiding of het gebrek aan democratischen opzet. Wise is er de man niet naar. om zich hier door van zijn plan te laten afhouden. Dit is jammer, omdat mislukking een te lang uitstel kan beteekenen voor een nieuwe poging. Daarom moet h etplan, althans tot een conferentie, worden gesteund, nu het eenmaal is opgevat. Maar het wai-e beter geweest ermede te wachten, tot de tijden zelf het hadden voorbereid.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl