s «r DE GROENE AMSTERDAMMER Weekblad voor Nederland Onder hoofdredactie van A. C. Josephus Jitta Redacteuren: L. J. Jordaan, F. 6. Scheltema en M. Kann. Secretaris der redactie: C. F. v. Dam Keizersgracht 355, Amsterdam C. * Telefoon 37964 - Postgiro 72880 - Gem. Giro G. 1000 Opgericht in 1877 No. 2882 Zaterdag 27 Augustus 1932 Amerika nat of droog? <k* w ft' Sinds enkele dagen is in de Vereenigde Staten "van Amerika de strijd in vollen gang over de ver kiezing van den nieuwen president. Weliswaar ?zullen in November nog slechts de vertegenwoordi gers worden aangewezen, die later den president -zullen moeten kiezen. Maar, aangezien de eenigste 'taak van deze vertegenwoordigers is, hun stem uit te brengen voor de verkiezing van den president, ? .«temmen de kiezers feitelijk rechtstreeks over deze leuze. Het gaat nagenoeg uitsluitend tusschen den republikein Hoover en den democraat Roosevelt. Eenig verschil in beginselen tusschen die beide partijen heeft nog niemand kunnen ontdekken. "Voorzoover de Amerikanen niet uit traditie tot -een van beide partijen behooren, zullen zij hun keuze laten bepalen door de hoedanigheden der Tbeide candidaten (een punt, dat bijna niemand "Ean beoordeelen) en door de programma's van hun ^partijen. Ook die programma's loopen zeer weinig uiteen. ^Men kan zeggen, dat de partij van Roosevelt verder gaat in haar toenadering tot Europa, -dat zij tot een ietwat coulanter houding tegenover 'de Europeesche debiteuren en tot een wat minder protectionistisch getinte handelspolitiek geneigd is en ten slotte en dat zal vermoedelijk den «doorslag geven in dezen verkiezingsstrijd dat ?de democratische partij feller tegen het drank verbod is, dan de republikeinsche partij. Over de gewichtigste economische belangen van Europa en van de heele wereld zal de Ameriiaansche burgerij waarschijnlijk beslissen door in feite nat" te stemmen of droog". Het is voor ons dus wel de moeite waard ons j-ekenschap te geven van dit geschilpunt. De Vereenigde Staten zijn in 1920 droog" jgeworden, doordat toen het zoogenaamde 18e Amendement op de grondwet volledige toepassing vond, waardoor (krachtens de Volstead-act van 1919, die dat amendement uitwerkte) alle handel «n verkoop van dranken, die een hooger percentage ?dan ^ pCt. aan alcohol bevatten, werd verboden. Het heeft heel wat moeite gekost om het zoover te brengen en zonder den invloed van den oorlog zou het waarschijnlijk nooit zoo ver zijn gekomen. In 1914 gold het verbod nog slechts in 9 van de 48 staten. Toen het amendement in 1917 in het Congres een meerderheid vond, was het aantal staten, dat reeds zelfstandig tot de nieuwe leer bekeerd was, gestegen tot 33 en ten slotte hebben 42 staten in den senaat door hun stem het verbod "bekrachtigd. De vereischte meerderheid van £ in ?den senaat was dus ruimschoots voorhanden. Het verbod is de vrucht van een felle actie van ?drie groepen der bevolking: van de Calvinistische predikanten, van een aantal vrouwenvereenigingen ?en van een groot aantal ondernemers, fabrikanten en boeren, die van dit verbod een verbetering van de arbeidsprestatie meenden te mogen verwachten. Men hoort dikwijls beweren en het klinkt :zeer aannemelijk dat de krachtigste propagan disten voor handhaving van het verbod.... de dranksmokkelaars zijn. Omdat zij met den verbo den handel veel meer verdienen, dan zij met een wettelijk geoorloofden handel zouden doen. Hoe heeft dat verbod gewerkt? De indrukken, die men daaromtrent krijgt, plegen zeer tegenstrijdig te zijn. Dat kan als volgt verklaard worden. De massa der bevolking, de arbeiders, drinkt waarschijnlijk minder. Maar dat deel van de burgerij, waarmee de vreemdeling het meest in aanraking komt en dat in vele opzich ten den toon aangeeft, de uitgaande wereld, de kooplieden (die het type Amerikaan" vertegen woordigen) en de studenten drinken waarschijnlijk meer .dan vroeger. Omdat de verboden vrucht, naar men zegt, het beste smaakt en uit een soort van snobisme. Het is zeker, dat het verbod op gruwelijke wijze wordt overtreden. Niettegenstaande alcoholische dranken in de Vereenigde Staten ongeveer 5 maal den prijs van de wereldmarkt kosten hoewel zij natuurlijk niet door een tarief in prijs worden opgedreven, maar door een invoerverbod absoluut worden geweerd kan men er overal onbeperkte hoeveelheden van krijgen. In New-York alleen zouden 30.000 speakeasies" bestaan, d.w.z. ver boden maar stilzwijgend gedulde lokalen, waar men drank kan krijgen. En dat terwijl de Ver eenigde Staten 20 millioen dollars per jaar uitgeven aan controlemaatregelen op het drank verbod. Meer danmenige andere staat aan inkomen trekt uit den drankaccijns. Tal van Amerikanen vervaardigen bovendien zelf alcoholische dranken. Er is een levendige handel in de apparaten, die men daarvoor noodig heeft. Er worden preparaten in den handel ge bracht, waarvan men limonade kan vervaardigen. De gebruiksaanwijzing vermeldt uitdrukkelijk, hoe men het preparaat niet moet gebruiken, want dan zou men wijn inplaats van limonade ver krijgen. Men kan daar moeilijk iets tegen doen, omdat juist met zooveel nadruk wordt ge waarschuwd tegen het overtreden van de wettelijke bepalingen. Deze practijk heeft langzamerhand een geheelen ommekeer teweeggebracht in de publieke opinie in de Vereenigde Staten. In 1930 stelde een bekend weekblad, The Literary Digest, een enquête in naar de wrenschen van het publiek ten opzichte van het drankverbod. Er werden ongeveer 5 millioen stemmen uitge bracht. Daarvan waren er 2 millioen voor geheele schrapping van het verbod en IJ millioen voor een wijziging. Terzelfder tijd werd een onderzoek ingesteld onder omstreeks 18000 studenten. Het bleek, dat ongeveer J van deze studenten geregeld het verbod overtrad. Van deze 18000 studenten waren er minder dan 1000, die het verbod wenschten te handhaven. Menig schandaal is veroorzaakt doordat burge meesters, rechterlijke ambtenaren en senatoren hebben aangezeten aan officiëele maaltijden, waar alcoholhoudende dranken werden geschonken. Een spotvogel heeft gezegd, dat wanneer alle senatoren zouden stemmen, zooals ze dronken, het drankverbod reeds lang vervallen zou zijn. Het lijkt alleszins aannemelijk, dat binnen niet al te langen tijd het Amerikaansche drankverbod Inhoud: i. 2. Prof. Mr. A. C. Josephus Jitta, Amerika nat of droog? H. G. Cannegieter, De vloek der verkeersvlegels. Constant van Wessem, Muziekgeschiedenis. 3. L. J Jordaan, Amsterdamsche gemeentebegroting. 4. Melis Stoke, Verticale zomerreizen, teekeningen door Harmsen van Beek. Mr. E. Elias, Boek bespreking. 5. Mr. F, Coenen, Hitler's Schicksalsstunde. B. van Vlijmen, De Winde passagier in het Scheveningsche zonnebad,. 6. Nico Rost, Duitsche boeken. 7. Dr. P. van Olst, Het tintelen der sterren. Dr. C. P. Gunning, Spreekzaal. 8. Ir. H. A. van Ysselsteyn, C. J. P. H. Zaalberg. 9. Mr. H. Scholte, Dramatische kroniek, teekening door B. van Vlijmen. 10?11. B. Merkelbach, Zwem- en luchtbad AmsterdamZuid. 12. Albert Heiman, Boekbespreking. 13. L. J. Jordaan, Bioscopy. 15. C. A. Klaasse, Draait de wind? 16. A. Plasschaert, en A. E. v. d. Tol, Schilderkunst. 17. L. J. van Looi, Radio en televisie. 18. K. Araguez, Het heilzame loterijbriefje. 19. Alida Zevenboom, Croquante croquetjes. Vit het kladschrift van Jantje. 20. Charivarius, Lucianus. Charivaria. Letter raadsel. Omslag-: Spelproblemen. Viooltjes Voortreffelijke chocolade in den vorm van viooltjes. Een specialiteit. RINGERS Lef op den naam f althans zal worden verzacht. Dat er spoedig een meerderheid zal worden gevonden, om de grondwet te wijzigen, lijkt niet zeer waarschijnlijk, omdat men daarvoor in het congres een meerder heid van f der stemmen en in den senaat een meerderheid van J behoeft. Maar een belangrijke hervorming kan gemakkelijk verkregen worden door de hierboven vermelde Volstead Act te wijzi gen. Men kan het percentage, dat de grens aangeeft, heel wat hooger stellen dan | pCt. Daardoor zouden bieren en wijnen toegelaten worden. De prikkel, om het verbod te overtreden, zou heel wat geringer zijn. De kosten van de controle zouden verminderen. De dranksmokkelaars zouden in rijkdom en invloed inboeten. Het Amerikaansche politieke leven zou gezonder worden. En Europa zou zich gelukkig mogen prijzen, niet alleen, omdat het langs wettelijken weg zijn wijnen aan de Vereenigde Staten zou kunnen slijten, maar ook omdat dezelfde partij, die het drank verbod het stelligst bestrijdt, het meest geneigd is tot een politiek van toenadering tegenover Europa, voor wat betreft de oorlogsschulden en de handels politiek. En misschien zal op die wijze het woord in vervulling gaan van den cynicus, d ie gezegd heef t, dat de beste oplossing van de wereldcrisis zou wezen, dat Frankrijk zijn schulden aan Amerika zou betalen. ... in champagne ! A. C. JOSEPHUS JITTA 't. t