De Groene Amsterdammer van 3 September 1932 No. 2883 V. te*. Surprise-treinen door Dr. R. Feenstra f In onzen jeugd zongen wij een revuerefreintje: ach, conducteur!je wat heb je nu gedaan. Te hebt me naar Berlijn gebracht. En 'k wou toch naar Oostzaan. «*(* Ik heb nooit gedacht, dat in deze weinig fraaie strophen meer Kat dan copie. Dat er profetie in zat. Kxploitatie service in den dop. Het publiek wil immers niet slechts reizen. Het wil fantasie in zijn reis genoegen. Het hoeft met deze fantasie niet zoo'n vaart te löopen, dat men naar de Zaan willende, aan den Spree terecht komt; de Regge of de Geul zouden het wellicht ook doen. Er zijn in deze vastgeloopen menschenmaatschappij met haar massa regie en haar uniformeering nog maar drie hobbies, als u wilt: drie indus trieën, waar de fantasie haken bleef. Film en tooneel. Krant en tijdschrift. Beisvertier. De film legde het al aanstonds toe op sensatie, en trachtte te boeien met uitbundigheid, en bevredigde den verbeeldiigsdrang steliig het intensiefst. De courant zoekt het meer in de over drijving; maakt van tien vlooien ge regeld een vlooienplaag; met het ge volg dat wij er beu van zijn; van deze eeuwige overdrijving, aandikking, make up; waar wij leeren doorheen zien. als door een slecht geslepen vergroot glas. De reisbureau's en reiswervingsdiensten hadden heelemaal geen fan tasie, behalve de bontheid der wereld. die wel eenkleuriger wordt; maar god dank nog niet finaal ontkleed is; en nog heel veel (deels atavistische) ver beelding wakker roept. * * * Lees duizend folders in een reis bureau. Het is alles: hochromantisch, einzig a ?'tig. Het is alles schilderachtig. geozoniseerd. Of het is gestolde ge schiedenis in weergalooz? bouwlijnen. Er is geen stad, of zij heeft karakter: geen dntrnt of het heeft trant. Het mangelt heusoh ni?t aan ver lokkingen, en deze charmes zijn in ondergrond reëel. Toch boert het ver keer achteruit. De Oostenrijksche Bondsspoorwegen hebben er nu iets nieuws op gevonden. Treinen, di_> op de minuut rijden, naar een preci;s aangegeven doel, langs een tevoren bekende route; dat is niet wat ons publiek meer kan trekken. De menschen willen ,,verrast" worden. Onze aanprijzingen en db der rehbureau's onderscheiden zich in niets Van een advertentie van een groot kruidenier. Men biedt uitstapjes aan, ook extra- of pleziertreinen; maar het groote plezier, dat der verrassing, man gelt. Zoo is zij er, Zondag 21 Augustus. toe overgegaan iets geheel nieuws te probeeren. Zij laat treinen löopen voor het tweedaags-weekend en voor den De Groene Amsterdammer Weekblad voor Nederland kost slechts f 2.70 per kwartaal (f 0.20 voor in cassokosten) of f 10,- per jaar bij vooruitbetaling. Zondag. ..Ueberraschungszüge" noemt zij ze. Bla.uzüge noemen de kranten ze, omdat zij .,ein Falirt ins Blaue" beloven. Men neemt een biljet voor deze treinen: en weet niet, waar de reis naar toe gaat. De conducteur weet het niet eens; en als hij het weet, moet hij als een ceremoniemeester zijn gezicht houden, al kwam het liefste meisje voor hem staan: Ach conducteurtje?.. De eerste surprisetreinen waren spoedig volteekend. Het publiek voelt voor elke nieuwigheid. De nieuwig heid is ook niet duur. ^^oor 14 schel lingen weekend-prijs heeft men trein en reisleider, voorlichting en verras sing. Gelijk ook in Zwitserland bij de Bundesbahnen, kende men in Oosten rijk allang de extra-trein, die meer is dan de ,,onze"; die n.l. in détails een tocht en soms een meerdaagsche regelt: en die eigenlijk een casuïstisch geconstitueerde reisvereeniging ver voert, onder getrainde leiding. Maar de Blauzüge zijn een heel andere schotel uit den reisverkeerskeuken. Men gaat Zaterdags zitten in zijn extra trein; en men merkt, hoewel men aan het Westbahnhof ingestapt is dra: het gaat Semmering-waarts. In de couloirs is spanning, als bij een groote crimineele Kaak in de gangen van een justitiepaleis, of bij een be langrijke stemming in de couloirs van een parlement. ,.Es geht eh bestimmt nach Karnten", zegt de oen; Stiermarken tien tegen een, wedt een dikke dame. De trein rolt door, Fahrt ins Blaue. Men maft een tukje. Tegen het Zondag-dagen trekken twee locomotieven van den Ery.bergbahn de surprise-betalende Weener stedelingen over den Vordernberger drempel naar de hoogte van de Prcbiclil, 1200 m. Ontbijtstation; met n uur pauze. En tegelijk met de mor genzon, de koffie, het mooie uitzicht, komt het eerste reisbulletin, dat den dag eerste omtreklijnen geeft, binnen het kader der verrassing. Jn Kisenerz begroeting door het fanfarecorps. In Iü?flau te midden der bergpracht van het Gesause komt het tweede dagbulletin. Ons volgende oponthoud: Admont. En zoo goochelt de prestidijitateur. de spoorwegmaatschap pij: bergen, Gothische gebouwen, ba rokke stadspleintjes, zwembaden, en eetrestaurants en oen slaapverwek kende huistoe rit uit zijn hoogen hoed. Kn het grootestads-Zondagsvolk is, als kinderen onder het gehoor van den goochelaar, zoet en volgzaam. De eerste ,,kleine" verrassingstrein ging Zondagsochtends naar Lilienfeld, het Wienerwald zuidelijks langs naar Kaumberg, en op onvindbare ver bindingslijnen vandaar naar Eisenstadt. Groote en kleine Zondags- en weekendsverrassingstreinen zullen tot l October blijven löopen. Ondememersgesjochtenheid huwde de weduwe Fantasie, zette de blauwe hor voor het raam; en wereld van den reishandel uit de straat slaat de han den in elkaar, en vraagt wat bij deze tijden van kindertoeslag, daar nog van kan zijn te verwachten op den duur. Naar eigen ontwerpen in onze werkplaatsen te Oosterbeek vervaardigd EUBELEN Spoor's Mosterd W. A. Speer )r. STOOKT DEN KETELJ van uw centrale verwarming met een l HERINGA-JOHNSON' OLIEBRANDER l Geen bediening, zindelijk, eenvoudig i HERINGA & WUTHRICH CENTRALE VERWARMINGEN Amsterdam, HAARLEM, Den Haag deze week in de uitkijk** Menschen im Kafig met Fritz K o r t n e r regie E. M. Dupont Prinsengracht bij de LeUsehntnit Telef 37460 Dagelijks 2.30, T.30tn 9.30 Excursie naar Polen Het Poolsche Consulaat te Amsterdam, Vondelstraat 27, bericht hiermede, dat de datum van aanvang van de zeven daagse h e excursie naar Polen, die onder leiding van den Heer J. P. de Kaczkowski, Consul Generaal van Polen, plaats vindt, bepaald is op 16 September 1932. De kosten van deelneming bedragen fl. 21O.?(waarin inbegrepen zijn: spoor van de Poolsche grens?, hotels, toe gangsbewijzen, en alle verdere onkosten) De route gaat over Pozna (Posen), Warschau, Krakau en Zakopane. Tevens bestaat de mogelijkheid om de excursie te doen beginnen met een zeereisje van Rotterdam naar Gdynia (de Poolsche haven). In dit geval wordt de duur van het uitstapje verlengd met 2' 2 dag. Informaties betreffende den prijs van een cabine Ie klas met inbegrip van onderhoud zal de firma Kuyper van Dam & Smeer, Rotterdam, v. Vollen» hovenstraat 5O gaarne verstrekken. Alle verdere inlichtingen worden ver strekt door het Poolsche Consulaat te Amsterdam, Vondelstraat 27. Zie den bon op pagina 3 van het omslag