Historisch Archief 1877-1940
RUSSISCHE C
Voorstellingen van Smalfii
r
De Weg naar het Lever!'
XlkolaïE ik ..Der Weg Ins Leben"
Koxy"
Wij staan tegenover de worsteling in Rusland
welke onze persoonlijke zienswijze ook moge
zijn nog steeds a!s tegenover een indrukwekkend
raadsel. Het blijft met of zonder onze sympathie
een conflict van bovenmenschelijks afmetingen.
Uit dit taaie, onvermoeide pogen om orde te
scheppen in een chaos om nieuwe vormen te
kneden uit een verwarden afbraak, spreekt tot
ons een overweldigende collectieve wil. . . . een
jong en vurig idealisme. Dit alles geeft aan de
Russische film een doelmatigheid en een tref
zekerheid, die haar als een logisch en hecht ge
construeerd bouwwerk doen kennen. Maar vooral
het verleent haar een raison d'ètre, een nood
zakelijkheid, die de filmkunst tot den grooten
socialen kunstvorm maken, waartoe zij bestemd is.
Der Weg ins Leben" geeft op haar beurt een
stuk van dien gigantischen arbeid weer en wel
een stuk, dat ons onweerstaanbaar boeit. Ekk
pakt hier het enorme probUttm der
v^rwaarloosde jeugd aan het vraagstuk der zwervende,
verwilderde kinderhorden, die als een moreele
pest en een maatschappelijk gevaar do Russische
samenleving bedreigen. Het is een oproep, die
meer tot het eigen volk, dan tot
het buitenland gericht is, maar zij
raakt ons diepste Westersche inner
lijk niettemin met ontstellende
kracht. Omdat zij ons menschen
en toestanden levend maakt en
nabij brengt maar ook omdat zij
onpersoonlijke, maatschappelijke
conflicten tot een dramatische
conceptie van spanningen en op
lossingen weet op te bouwen.
Ekk heeft zijn materie met een
vrijheid en een fantasie behandeld,
die het grillige nabij komt. Het
begint met het beeld van Fomka,
esn sinistere boevenfiguur, en van
een mysterieuze dame, die koffers
steelt van argelooze reizigers. ...
een model-aanhef voor iedere
Amerikaansche gangsterfilm. Maar na.
deze, min of meer goedkoope
onderwereld-dramatiek, komt de aap uit
de mouw en treedt het hoofd
element in dit collectieve drama.
naar voren: de bende der jonge, ver
wilderde straatzwervers. Het beeld nu van deze
hooligans" is in zijn rauwheid en desperateii hu
mor van een huiveringwekkende kracht. Deze ont
stellende types, die iederen twijfel aan hun echtheid
logenstraffen, zoekt men elders tevergeefs. Al de
ellende, al de goorheid, al het giftige gevaar van
deze maatschappelijke ziekte, wordt ons op het lijf
geworpen met een onontkoombare suggestie. Dit
menschelijk uitvaagsel draagt de meest fantastische
lompen vertoont de meest groteske wezens
trekken en doet niettemin geen oogenblik als
tooneelmatig aan. De aanvoerder is Moestafa. een
jonge Mongool, en men kan zich moeilijk iets meer
sinisters voorstellen, dan den listigen, gluipeiiden
blik dezer spleet-oogen.
Onder de zwervende bentien wordt een razzia,
gehouden en de geheele kohorte opgebracht,
naarhet commissariaat voor volksopvoeding,
waaimen voor het wanhopige probleem staat:
watmet deze jeugdige misdadigers aan te vangen l
Een der employé's neemt op zich, het vraagstuk.
op te lossen en het is de onvergelijkelijke
Bataloff, die de bende jonge bandieten overrompelt.
door gemoedelijkheid, vertrouwen en vastberaden
heid. Men ga dit sumblieme spel der
gelaatstexpressies zien dit prachtige contrasteeren van
zichtDe Weg naar het Levert
Roxy
BIOSCOPY DOC
Va-e gemoedsbeweging. De Russische dialoog
natuurlijk volkomen onverstaanbaar, maar i
rauwe keelklaiken hebben een authenticiteit en e<
kracht van uitdrukking, die de ingelaschtc v<
taling ternauwernood noodig maken. Het zijn rui
grappen, grove bedreigingen, ongebreidelde ve
wenschingen die tot uiting komen maar in h
,De Weg naar het Leverf
botsen van den vastberaden manneiiblik en <
stompe, dierlijke achterdocht der jongeiis-phy>
ognoniieën leeft de spanning vaiv een gevaarlij]
dompteurs-scène.
De jongens worden meegenomen naar een eig<
huis, waar /ij een autonome gemeenschap zullt
vormen en langzaam voltrekt zich voi>r on
oogen de metamorfose, die van deze verdierlijk
uitgewoiveneii, iiiensche'J ke wezens zal mike
Voortdurend wordt daarbij de gemak kei ij]
vlotheid van het tenderizwerk vermeden do>
een telkens weerkeeren van spanning en imtspa
ning van slagen en mislukken. \Yij zien ei
révolte van de jongens, wanneer gebrek aan wei
intreedt en de leider zich voor het verkrijgen \t
nieuw materiaal naar de stad begeeft. Wij zi<
andere tegenwerkende krachten optreden, in d<
vorm van clandestiene kroegen en bordeele
Maar telkens wordt de zware taak opnieuw aaiig
vangen: men gaat een spoorweg aanleggen en m
de kracht der wanhoop tracht de leider zijn cl i
cipelen bij elkaar en aan het werk te timide
Als eindelijk de groote arbeid voltooid is en <
door de jongens zelf aangelegde spoorbaan
gebruik zal worden genomen, verliest Moestaf
de voormalige bendeleider, het leven in een nacht
lijk gevecht met den sinisteren Fonika. dien l
betrapt bij het opbreken van de rails. De trei
die de feestelijke opening van den spoorweg mn
inluiden, voert op haar locomotief het lijk van de
als slachtoffer van zijn plicht gevallen. j<>tig<
Mongool en iets van de tragische groothe
der gevallen ..l>otemkin"-matrozen bevangt o
als de locomotief niet h-t roei-Iooze lichaa
langzaam het jongenskamp binnenstoomt.