De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1932 1 oktober pagina 10

1 oktober 1932 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

RUSSISCHE C Voorstellingen van Smalfii r De Weg naar het Lever!' XlkolaïE ik ..Der Weg Ins Leben" Koxy" Wij staan tegenover de worsteling in Rusland welke onze persoonlijke zienswijze ook moge zijn nog steeds a!s tegenover een indrukwekkend raadsel. Het blijft met of zonder onze sympathie een conflict van bovenmenschelijks afmetingen. Uit dit taaie, onvermoeide pogen om orde te scheppen in een chaos om nieuwe vormen te kneden uit een verwarden afbraak, spreekt tot ons een overweldigende collectieve wil. . . . een jong en vurig idealisme. Dit alles geeft aan de Russische film een doelmatigheid en een tref zekerheid, die haar als een logisch en hecht ge construeerd bouwwerk doen kennen. Maar vooral het verleent haar een raison d'ètre, een nood zakelijkheid, die de filmkunst tot den grooten socialen kunstvorm maken, waartoe zij bestemd is. Der Weg ins Leben" geeft op haar beurt een stuk van dien gigantischen arbeid weer en wel een stuk, dat ons onweerstaanbaar boeit. Ekk pakt hier het enorme probUttm der v^rwaarloosde jeugd aan het vraagstuk der zwervende, verwilderde kinderhorden, die als een moreele pest en een maatschappelijk gevaar do Russische samenleving bedreigen. Het is een oproep, die meer tot het eigen volk, dan tot het buitenland gericht is, maar zij raakt ons diepste Westersche inner lijk niettemin met ontstellende kracht. Omdat zij ons menschen en toestanden levend maakt en nabij brengt maar ook omdat zij onpersoonlijke, maatschappelijke conflicten tot een dramatische conceptie van spanningen en op lossingen weet op te bouwen. Ekk heeft zijn materie met een vrijheid en een fantasie behandeld, die het grillige nabij komt. Het begint met het beeld van Fomka, esn sinistere boevenfiguur, en van een mysterieuze dame, die koffers steelt van argelooze reizigers. ... een model-aanhef voor iedere Amerikaansche gangsterfilm. Maar na. deze, min of meer goedkoope onderwereld-dramatiek, komt de aap uit de mouw en treedt het hoofd element in dit collectieve drama. naar voren: de bende der jonge, ver wilderde straatzwervers. Het beeld nu van deze hooligans" is in zijn rauwheid en desperateii hu mor van een huiveringwekkende kracht. Deze ont stellende types, die iederen twijfel aan hun echtheid logenstraffen, zoekt men elders tevergeefs. Al de ellende, al de goorheid, al het giftige gevaar van deze maatschappelijke ziekte, wordt ons op het lijf geworpen met een onontkoombare suggestie. Dit menschelijk uitvaagsel draagt de meest fantastische lompen vertoont de meest groteske wezens trekken en doet niettemin geen oogenblik als tooneelmatig aan. De aanvoerder is Moestafa. een jonge Mongool, en men kan zich moeilijk iets meer sinisters voorstellen, dan den listigen, gluipeiiden blik dezer spleet-oogen. Onder de zwervende bentien wordt een razzia, gehouden en de geheele kohorte opgebracht, naarhet commissariaat voor volksopvoeding, waaimen voor het wanhopige probleem staat: watmet deze jeugdige misdadigers aan te vangen l Een der employé's neemt op zich, het vraagstuk. op te lossen en het is de onvergelijkelijke Bataloff, die de bende jonge bandieten overrompelt. door gemoedelijkheid, vertrouwen en vastberaden heid. Men ga dit sumblieme spel der gelaatstexpressies zien dit prachtige contrasteeren van zichtDe Weg naar het Levert Roxy BIOSCOPY DOC Va-e gemoedsbeweging. De Russische dialoog natuurlijk volkomen onverstaanbaar, maar i rauwe keelklaiken hebben een authenticiteit en e< kracht van uitdrukking, die de ingelaschtc v< taling ternauwernood noodig maken. Het zijn rui grappen, grove bedreigingen, ongebreidelde ve wenschingen die tot uiting komen maar in h ,De Weg naar het Leverf botsen van den vastberaden manneiiblik en < stompe, dierlijke achterdocht der jongeiis-phy> ognoniieën leeft de spanning vaiv een gevaarlij] dompteurs-scène. De jongens worden meegenomen naar een eig< huis, waar /ij een autonome gemeenschap zullt vormen en langzaam voltrekt zich voi>r on oogen de metamorfose, die van deze verdierlijk uitgewoiveneii, iiiensche'J ke wezens zal mike Voortdurend wordt daarbij de gemak kei ij] vlotheid van het tenderizwerk vermeden do> een telkens weerkeeren van spanning en imtspa ning van slagen en mislukken. \Yij zien ei révolte van de jongens, wanneer gebrek aan wei intreedt en de leider zich voor het verkrijgen \t nieuw materiaal naar de stad begeeft. Wij zi< andere tegenwerkende krachten optreden, in d< vorm van clandestiene kroegen en bordeele Maar telkens wordt de zware taak opnieuw aaiig vangen: men gaat een spoorweg aanleggen en m de kracht der wanhoop tracht de leider zijn cl i cipelen bij elkaar en aan het werk te timide Als eindelijk de groote arbeid voltooid is en < door de jongens zelf aangelegde spoorbaan gebruik zal worden genomen, verliest Moestaf de voormalige bendeleider, het leven in een nacht lijk gevecht met den sinisteren Fonika. dien l betrapt bij het opbreken van de rails. De trei die de feestelijke opening van den spoorweg mn inluiden, voert op haar locomotief het lijk van de als slachtoffer van zijn plicht gevallen. j<>tig< Mongool en iets van de tragische groothe der gevallen ..l>otemkin"-matrozen bevangt o als de locomotief niet h-t roei-Iooze lichaa langzaam het jongenskamp binnenstoomt.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl