Historisch Archief 1877-1940
Ho.' 3889
De Groene Amsterdammer van 15 October 1932
Uit de Natuur
i?
Een wensch
door Dr. Jac. P. Thijsse
De verwording van ons landschap: links
een rijk vennetje met wollegras,rechts
Misschien herinnert ge u de beioeiiug, die er
in de kringen der natuurvrienden ontstemd, toen
de plannen ruchtbaar werder, voor de stichting
van een spaarbekken" in de Geulvallei boven
Mechelen en het hooge deel van het Vijlener Bosch.
Op initiatief van de Botanische Vereeniging zijn
toen. te Utrecht een aantal afgevaardigden bij
een gekomen van vereenigingen, die zich bezig
houden met de biologische wetenschap in haar
velerlei uitingen, met natuurbescherming, met
de schoonheid van stad en land en met het toerisme.
De uitkomst van die besprekingen is geweest,
dat uit vertegenwoordigers van de vereenigingen
is gevormd een contact-commissie in zake
Natuurbescherming", die permanent zetelt en
op elk oogenblik gereed is, om op te treden,
wanneer het Nederlandsch landschap, zoo stad als
land, onnoodig bedreigd wordt met schennis.
Elders heb ik al eens uiteengezet, dat die schendin
gen meestal voorkomen uit onkunde en zorgeloos
heid en dat competente tijdige voorlichting dik
wijls het euvel kan verhoeden. Hiervoor zorgt
nu voortaan de Contact-commissie.
De mérites van het Spaarbekken-plan worden
meen ik, nog steeds bestudeerd door een Staats
commissie. Het verluidt, dat Geulvallei en Vijlener
Bosch buiten gevaar zijn. Maar elders in ons land
dreigt nog velerlei gevaar en dat heeft de
Contactcommissie er toe gebracht, om met aandrang den
wensch uit te spreken dat het advies van weten
schappelijke, recreative en cultureele vereenigiwjen,
of daartoe bevoegde personen, wordt gevraagd in
alle gevallen, waarin door of met steun
van de overheid werken worden beraamd of
bemoeiingen worden overwogen, welker
ten-uitvoertegging het karakter van het Nederlandsche landschap
zou aantasten of wijzigen. Deze wensch is ter
kennis gebracht van autoriteiten, te beginnen
met de ministers van Binnenlandsche Zaken, van
Defensie, van Economische zaken en Arbeid, van
Financiën, van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen en van Waterstaat.
* *
*
Koninkl. Bloemkweekerij Wilhelmina,"
Charles van Ginneken & Zoon, Zundert, N.B..
Het van ouds gunstig bakende adres voor
Dennen, ter bebosscbing(uitsluitendinheemsch zaad)
Exotische Dennen- en Sparrensoorten,
Bosch- en Haagplantsoen,
Boom e n en Heesters.
Catalogi op aanvraag gratis en franco.
Tel. Interc. No. 1. Telegram-Adres: Wilhelmina, Zundert
|7 Benige weken geleden waren alleen onder leiding
van de Heidemaatschappij zevenentwintig duizend
mannen bezig, het aangezicht van Nederland te
bewerken met schoppen, houweelen, kruiwagens,
smalspoor en wat niet al. Voorwaar geen
schoonheidskuur ! Ook andere organisaties o.a. het
staatsboschbeheer, zijn op dezelfde wijze bezig. De grond,
die aldus bewerkt wordtj, is voor het meerendeel
de zoogenaamde woeste" 'grond. We zouden het
ook Neerlands vrijen grond kunnen noemen. De
werkelijke eigenaars zijn staat en gemeenten of
organisaties, die ter wille van werkverschaffing
met overheidssteun gronden kunnen aankoopen
of zelfs onteigenen. Onteigening voor dit doel
verloopt zeer gemakkelijk.
Nu is die werkverschaffing een zegen en een
uitkomst voor duizenden en in zeer veel gevallen
een prachtige vorm van volksopvoeding. Menige
stedeling wordt als het ware herboren door innig
contact met moeder aarde. Dit is geen flauw grapje.
Alleen op de kranten afgaand, zou men licht
denken, dat onze tewerkgesteldèn een bende
kankeraars waren, gemakkelijk slachtoffer voor
gowetenlooze raddraaiers, maar bij nadere kennis
making komt ge wel tot beter inzicht. Dat werk
in het veld heeft dus mijn volledige sympathie,
al zou ik ook wenschen dat de organisators van
de werkverschaffing (wie zijn dat 'i) wat vindingrijker
mochten zijn in het vinden van werkobjeeten.
"Maar.... die ,,woeste gronden" bevatten liet
schoonste en merkwaardigste wat ons zeer bij
zonder landje op het gebied van FJora, Fauna en
Geologische gesteldheid te. aanschouwen kan ge
ven. Wij zijn al bijna veertig jaren bezig met
dit nog eens duidelijk te maken, maar we kunnen
gerust nog weer van Vollen af aan beginnen..
Tot voor enkele jaren dreigde voor dat
natuurschoon alleen de gewone gevaren van stadsuit
breiding, volkshuisvesting, openbare werken t n
een niet zoo heel bijzonder krachtig particulier
initiatief vcor ontginning. Thans zijn die gevaren
verveelvoudigd en wij zien met ontsteltenis, dat
onze schatten aan natuurschoon, die een on
waardeerbaar bestanddeel vormen van ons
nitionaal vermogen, vernietigd worden nog al niet
behulp van onze overigens zoo blijmoedig g .'of
ferde bela?tingpenningen. Hiertegen komt nu de
C.>nte.ctcommissie in verzet. Haaf wensch is niet
onredelijk en gelukkig nog voor een groot deel
voor vervulling vatbaar. Ook bestaat er reeds
een fraai voorbeeld van goed werk. Reeds sedert
eenige jaren heeft het Staatsboschbeheer een
commissie ingesteld, die van advies dient voor
het behoud van natuurschoon op de uitgestrekte
gronden van het Staatsdomein. Op advies van deze
commissie zijn op Texel, Vlieland en Terschelliig
natuurmonumenten gearmd, die ver buiten onze
grenzen worden gewaardeerd. Ook in Drente, op de
Veluwe en in Brabant zijn tijdig reservaten gespaard
kunnen worden en nog veel meer zou kunnen worden
gered, indien de Overheid gevolg zou willen
geven aan den wensch van de Contactcom
missie.
Dikwijls genoeg zal het zelfs mogelijk blijken,
dat onze tewerkgesteldèn kunnen graven en sjou
wen ten voordeele van de vaderlandsche flora en
fauna, van het vaderlandsch natuurschooi . Het
is slechts een zaak van grondig overleg. Daarover
een volgenden keer.
Veilingen
Kunsthandel Jac. Niekerk te Amsterdam zal
op 18 October a.s. de collectie van Jhr. J. W. Six
van Vromade in veiling brengen. Deze collectie
bevat o.a. Delftsch, Chineesch en Japansch
porcelein, meubels, horloges en glaswerk.
Spreekzaal
Hooggeachte Redactie,
Het zij mij vergund enkele opmerkingen te
maken, naar aanleiding van het artikel
Herfstvacantie" door Dr. C. P. Gunning in uw blad
van den Ssten October j.l.
Iii de eerste plaats dan denkt de schrijver blijk
baar nu eens aan de lagere, dan weer aan de
middelbare school. Of leven ook de leerlingen der
Amsterdamsehe volksscholen inderdaad door een
stelsel van repetities en rapporten in een sfeer
van haast en gejacht?"
Verder lijkt mij het terugwijzen naar de tijden
van vóór de hervorming, toen de schoolvrije
heilige dagen voldoende voorzagen in de behoefte
aan geestes-ontspanning, wel wat heel erg ver
gezocht, terwijl verzuimd werd duidelijk te maken,
hoe het tegenwoordige systeem van vacanties
historisch gegroeid is uit die over het geheele jaar
verspreide vrije dagen. Moet de herfstvacantie
mogelijk als een poging worden aangezien om. tot
meerdere verspreiding" der huidige vacanties
te komen?
In verband hiermede, zou de heer Dr. Gunning
genegen zijn eens uit te leggen, waarom in den
zomer op de middelbare scholen zulk een weken-,
haast maandenlange onderbreking 'van de lessen
noodzakelijk is? Het belang van de leerlingen
wordt hierbij toch wel eenigszins over het hoofd
gezien, lijkt mij toe. Wanneer Dr. G. schrijft: Onze
taak is veeleer den kinderen het besef bij te brengen
dat een leven van voortdurenden arbeid een grooto
zegen is," dan ben ik het geheel met hem eens.
Maar, in die onafzienbare zomervacanties wordt
door diezelfde kinderen ontzaglijk geluierd en
gelanterfant. Moeten de ouders zo dan maar aan
het werk zetten? In de meeste gevallen is dat
onmogelijk. Neen, rn.i. zouden n leerlingen n
ouders door een wat soberder bedoeling met .
schoolvrije dagen ten zeerste gebaat zijn. Misschien
beteekende dat een remedie tegen die noodlottige
sfeer van haast en gejacht". Men won zoodoende
tijd voor rustiger arbeid.
FR. VISSER
Tentoonstellingen
Kunsthandel Aalderink, Amsterdam. Werk van
moderne schilders en teekenaars. Tot 23 October.
Stedelijk Museum, Amsterdam.
Boekeri-tentoonstelling van het Nederlandsch Verbond van
Boekenvrlenden. Tot 23 October.
Kunsthandel Buffa en Zoon, Amsterdam. Wer
ken van Bauer. Tot 23 October.
Stedelijk Museurn, Amsterdam. Yoegoslavische
tentoonstelling. Tot 23 October.
..De Distel". Rotterdam, Etsen door Alfred Lob..
Tot 24 October.
Kunsthandel W. H. Hofstee Deelman, Amster
dam. Schilderijen van C. Dronsberg v. d. Linden.
Tot 28 October.
Kunstzaal Wagenaar, Utrecht. Werken door
Thijs Rinsema. Tot 28 October.
Kunsthandel de Bois, Haarlem. Werk van Yu
Sanyu. Tot 31 October.
Toonkamer Donker, Rotterdam. Schilderijen en
teekeningen door G. W. van Yperen. Tot l No
vember.
Huize Meijer Timmerman Thijssen, den Haag,
Ceramiek, schilderijen, teekeningen enz. Tot
l November.
Kunstzaal d'Audretsch, den Haag. Etsen en
litho's door D. van Gelder. Tot l November.
Kunstkelder. Amsterdam. Werken van Jan
Heyens. Tot l November.
Kunstzaal Reeker, Haarlem, Werken door
Willem van den Berg. Tot l November.
Koloniaal Museum, Amsterdam. Werken d
ooiFrans Bakker. Tot l November.
Kunstzaal Erica, Den Haag. Schilderijen van
Henk Kuipers en W. Witjes. Tot l November.
Kunstzaal van Lier, Amsterdam. Werken van
I. R. Voigt en J. Lutz. Tot 3 Novtmber.
Kunstzaal Kleykamp, den Haag. Tentoonstel
ling moderne gedekte tafels en interieur-kunst.
Tot November.
Voor Zelfscheerders
Eerst een weinig Purol inwrijven
en daarna inzeepen; dan scheert
men zich schoon, zacht en pijnloos.