De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1932 29 oktober pagina 10

29 oktober 1932 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

Zilver drijfwerk door Puiforcat s, ceramiek en metaal Er is voorzeker geen land ter wereld, waar de nijverheidskunst zoozeer bloeit en zoo sterke levenskansen geboden wordt als in Frankrijk. Door alle tijden heen zijn er de ertisans" befaamd geweest om wat zij wisten te bereiken en dat is heden ten dage nog steeds het geval. Een aangeboren goede smaak, veel fan tasie en daarenboven een groote liefde voor het,,métier" vormen de rijk-vloeiende bron van veel schoons en al is het ver wijt dat men te veel aan oude voor beelden en vormen vasthield niet geheel ongegrond, er zijn toch zeer talrijke werkers, die tot iets heel eigens wisten te komen in hun werk. Wat bij de Franschen vooral sympa thiek is, is de groote toewijding welke bij de bewerking van een of ander ma teriaal aan den dag gelegd wordt. Z'j halen letterlijk alles daaruit wat daarin aan mogelijkheden bcs'cten ligt. De glasbewerkeis, de pottenbakkers, de me taaldrijvers geven daardoor aan hunne producten een ga&fhtid tn gedegenheid mede welke onmiddellijk opvalt. Daar is bijvoorbeeld het z.g. gr s-aardewerk" dat bij een zeer hooge oventemperatmv» gebakken wordt. (Eigenlijk moet men hier spreken van ,,grès-fine", omdat het in tegenstelling met ,.gr scérame" d.w.z. technisch aardewerk, voor kunstaardewerk gebezigd wordt). Dit soort aardewerk is een der oud ste vormen v&n de z.g. gesinterde cera miek, waarbij in den oven de klei als het ware zoodanig intens vu hit woidt dat er een zekere versmeliing der massa plaats heeft zonder dat de grens van het week worden en in elkaar zakken we>rdt eiverschredeii. Daardoor is het verkregen voorwerp in eindresultaat hare! en steen achtig (ook porcelein behoort tot de gesinterde ceramiek). Bijzonder fraai is wat op dit gebied door den beroemden pottenbakker Decoeur wordt bereikt. Zijn werk is uiterst gaaf en het heeft iets dat eigenlijk van allen tijd kan heeten: het gedegene en verzorgde karakter dat aan kunst van de aarde en het vuur ze>e> bij uitstek eigen kan zijn. Daarbij hebben al zijn vormen het natuurlijke en ongedwongene dat al werkend daaraan door de draaischijf wordt meegegeven, de kleuren zijn verstorven en verstild en het wekt dan ook geen verwondering dat zijn arbeid door talrijke kunstverzamelaars zeer wordt gewaardeerd. Trouwens deze Decoeur doet als ,,homme de ce>eur" zijn naam alle eer aan ! Meer gejapejniseerd als hij is voor zeker de pottenbakker Simmen. Diens vormgeving en vormkarakter is moder ner, hoewel ook hij dingen maakt met archaïsche reminiscenties. Het sang de boeuf" schijnt blijkens een kelk-vaas voor hem geen geheimen te behelzen, zoo min als het eierschaal-craqueléof de ragfijne teederheid van een warm wit en hij houdt ervan zijn kleine slanke vaasjes van een speelsch dekseltje te voorzien wat overigens, naar het mij voorkomt, wel eens iets te veel is. Juist als de Japanners zet hij zijne pre>ducten graag ejp een houten voetstuk en het is een bewijs van zijn zuiveren kijk op onderlinge verhoudingen dat telkens weer die voetjes in vorm. volkomen geïnspireerd zijn e>p wat zij zullen moeten dragen. Ook hij verkiest het .,greV be>ven de meer gebruikelijke, bij minder Aardewerk door Simmen KUNSTENAAR Fransche Nijverheid^ Isaac Israels in kuns hooge temperatuur verkregen, meer poreuse aardewerks jorten. Het is Decorchement geweest, die van het pottenbakken tot de glaskunst kwam en een nieuw materi aal uitvond do z.g. Pate de verre ".Hij deed daar ware'wond eren mee, want de eigenaardig heid is hierbij dat de massa heel langzaam verhardt (stolt) waardoor het mogelijk is als het ware te boetseeren en kleinere onderdeelen te wij zigen of wel versieringen in relief aan te brengen. In tegenstel ling met het blazen van glas (waarbij ge bruik gemaakt wordt van een holle ijzeren pijp, waarbij lucht in de plastische glas massa wordt geblazen) wordt bij de pate de verre het vloei baar versmol ten glas in een holvorm van gips tot afkoeling gebracht. Op verschillende manieren wordt alsdan liet verkregen voorwerp bij gewerkt en geretoucheerd, vaak ook geslepen op snel wentelende natte schijven, meest van metaal en men verkrijgt op deze wijze zware, kloeke dingen, waarvan het glas een ietwat korrelige structuur heeft. Deeorchemont zoekt tegenwoordig vooral naar hoekige vormen. Wat hij rnaakt doet soms denken aan groote brokken natuur-kristal, welke zijn uitgeslepen en zijn werk heeft ove rigens ook iets van een natuurlijke schoonheid in zich waaraan een zekere arg loosheid niet vreemd is. Wat Nttvitrre maakt is heel anders. Het hoekig karakter werd vermeden en veeleer is bij zijn werk een vloei ende vorm, aan de orde, buitengewoon mooi van lijn. Ook schenken de gebezigde kleuren aan zijn werk stukken een bijzondere charme. (Soms laat hij daarin twee of meer kleuren in een stroomend spel versmelten. Hij accentueert als het ware de stolling, liet hard worden bij afkoeling en zelfs zou men iets druipeiids in het geheel kunnen zien waardoor hij op merk waardige wijze liet wordingsproces vertolkt en vastlegt. .Keel wat anders als de kunst van het pottenbakken en het glas met hare talrijke verrassingen en . . . .te leurstellingen is die van het metaal. Wie het werk van een Duiuind in handen krijgt herkent den alche mist in hem. Hij is verzot op proef nemingen en vindt dan ook telkens weer iets anders uit' Ik zpog een bak van hem, heel don ker, op zwart af, met daarin ver werkt een warm goud amalgaam. Die bak was al hamerend ..opge trokken" zooals een vakterm dat noemt. l'it een ronde plaat rood koper wordt met een hamer niet ronden kop door drijven tegen een ijzeren staak lang zamerhand een hol vorm verkregen. Maar door het ha meren wordt de massa stug en hard. zoodat het noodig is telkens te verhitten. Af wisselend wordt dan gehamerd, ver hit en gekoeld totdat eindelijk de vorm bereikt is die men zich voor oogen stelde. Dat is gauw en gemakke lijk neergeschreven, maar in werke lijkheid gaat er veel tijd mee heen en het is een moeilijk werk. te meer daar men niet veel zorg ervoor dient te hoeden dat er geen gat in het materiaal wordt geklopt. fn deze bak van Dunand was geen losse bodem gesoldeerd, neen. liet was alles uit n stuk en dat \vil wat zeggen !

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl