No. 2891 De Groene Amsterdammer van 29 October 1932 Een jaar later Producten van eigen bodem door Dr. Jan Romein .,Om «len moeilijkeii toestand voor de HoiiKaarsehe wijnbouwers te ver beteren, heeftde rejfeerins' bekend gemaakt, dat voor het lejjer en gendarmerie wijn zal worden aangekoeht voor een niillioeii pen^0"- l>a$£bladherielit De ., spreektaal" van 7 November 19:51 bevatte een nadrukkelijk" protest van den lieer E. Kawcett tegen een aantal meeningen, die ik in een vorig nummer van de ..Groene" over de toen juist afgeloopen Engelsche verkiezingen had neer geschreven. Ten deele meende ik zijn betoog reeds in een volgend nummer te kunnen weerleggen ; wat twee van zijn bezwaren betrof moest ik c;>n beroep op de toekomst doen : Wait and see" en ik beloofde den heer F. in het nummer van 29 October van dit jaar op deze zaak terug te komen. Nu het zoover is, zijn de feiten zelf zoo gaan spreken, dat ik meen met enkele punten en ver wijzingen naar de dagbladen van de afgeloopen maanden te kunnen volstaan. De twee overgebleven bezwaren van ('.en lieer F. tegen mijn ..tendentieuse" opvattingen waren: 1°. dat ik de kansen van Hitler en llugenberg door den uitslag dezer Engelsche verkiezingen verhoogd achtte, 2°. dat het ..ridicuul" was te ineeneu, dat ..de Britsche arbeider, in het parlement nu onvoldoende vertegenwoordigd, den strijd voor zijn levenspeil naar de straat zou moeten verplaatsen." Wat punt l betreft, niemand zal er wel meer aan twijfelen, of de ..nationale" regeering, die meer en meer een zuiver conservatieve regeering is gebleken, heeft niet alleen geen verbetering van den binnenlands?hen economischer! toestand ge bracht, maar bovendien de verhouding tot het buitenland verscherpt. Zie: a. een artikel van den f inaneiëelen. correspondent van de Nieuwe Ilotterdamsche Courant (6 Sept. '152) waarin duidelijk wordt aangetoond, dat het op geven van den gouden standaard, de (zeer betrekke lijke !) stabilisatie van het pond en het optrekken van tariefmuren Engeland niet vóór, maar achter uit hebben geholpen. De vreemdelingen, die alleen Londen bezoeken, zegt hij, krijgen een totaal verkeerden indruk van den economischeii toestand van het land. Zij weten niet, hoe het er in het industrieele MiddenF.ngeland uitziet. Zij kunnen er zich geen voorstelling van maken, welke ellende er in de kolenbekkens van Zuid-Wales heerscht, en welk een harden strijd onder nemers en arbeiders in de zware nijverheid aan de Noordoostkust en in Schotland hebben te voeren. In Londen is slechts 10 pCt. van de bevolking werk loos. Maar het percentage stijgt in Wales tot bijna 39, aan de Noordoostkust tot bijna 31, in Schotland tot 29 en in de graafschappen van Midland tot meer dan 21 pCt. Van ongeveer 12.0 mi'lioen verzekerde arbeiders zijn heden ten dage gemiddeld 2-!.<)pCt. zonder werk, pf zij werken met verkorten arbeidsduur. Vclgens de laa'ste opgaaf werd met een aantal van 2.888.000 het cijfer van vóór de opschorting van den gouden standaard in Septemb.r van het v,:rig' jaar cverschreden, en alle têekenen wijzen .erop, dat de werkloosheid nog steeds blijft toenemen." b. Snowden's brief bij zijn ontslag-name aan Mac Donald, waarin hij o. a. schrijft, dat hij niet langer lid kan blijven van een regeering, die een politiek voert, welke hij noodlottig acht voor het welzijn van het land en schadelijk voor d,e eenheid des rijks en die gevaren voor de internationale betrekkingen met zich brengt. En verder: ,,(.ieen van de gunstige resultaten, die door de voorstanders van het protectionisme werden voorspeld, heeft zich voorgedaan. Onze buitenland.sche handel is aanzienlijk afgenomen, de werkloosheid neemt toe, en de protectionistische politiek heeft buitenlandsche represtsailles en beperkinyen uitgelokt .... Wij hadden de verzekering onzer delegatie (naar Ottawa) dat in niets zou worden toegestemd, dat onze vrijheid van onder handelen met het buitenland over verlaging van tarieven zou kunnen belemmeren, doch de dele gatie keerde terug met overeenkomsten, welke de bestaande tarieven handhaven eri nieuwe rechten invoeren." c. de door het Engelsche ministerie van Arbeid gepubliceerde cijfers, waaruit blijkt, dat slechts 1///VW rü^/M' ^/ ^r \\\ ( ' i r^Wfii^/^M((^ Ah hier het Hongaarsche voorbeeld wordt gevolgd! in twee bedrijven het aantal wei kenden gestegen is, sinds verleden jaar, n.l. in de tnunitiefalji'ie/.eii en in de chemische iniluririe. d. een uitspraak van de Manchester (iuardiati (zie de N. R, (Vt, v. 23 Oct, 19152 ocht. hl.), dudoelend op het besluit, gevolgd uit de Ottuwaconferentie, tot opzegging van het handelsverdrag met Kusland, van het ..Russische schandaal" gewaagt: Chamberlain's verklaringen van gisteren maken het duidelijk, dat de oorspronkelijke reden voor de op zegging van het handelsverdrag de misplaatste gunst van de Britsche regecring was om aan Hennett en de Canadeesche houthandelaars toe te staan de Britsche markt te plunderen door haar hout op te dringen, dat zij niet noodig heeft en liever niet gebruikt, daar het voor de Britsche doeleinden tegenover Kuropeesch hout minderwaardig is. Men kan nu de conclusie nog nauwelijks gewaagd noemen, dat al deze van verscherping der buiten landsche betrekkingen getuigende factoren va?i zeel' grooten invloed zijn geweest op de snelle ontwikkeling van het nationale Duitschland. die zich vooral in een sterke machtsuitbreiding in het afgeloopen jaar van. Ilitler en llugenberg heeft kenbaar gemaakt, een machtsuitbreiding. die te evident is, om haar hier in de breedte nog eens aan te toonen. Wat punt twee betreft kunnen we nog korter zijn. Voor de bewering, dat de Engelsche arbeider. werkeloos en 'niet werkeloos, voor de verbetering van zijn levenspeil de straat op gaat" (zie Belfast, zie Birkenhead, zie Liverpool, zie Londen, zie de katoenstaking in Lancastershire), behoef ik wel geen citaten uit de dagbladpers aan te voeren. Slechts om de meening te weerleggen, dat wij de eenige zouden zijn, die hier iets anders zien dan het werk der befaamde opgeschoten eri op relletjes beluste jongens onder leiding van agen ten van Moskou het volgende uit een bericht van den Londenschen correspondent van de N. R. Crt. van 23 Oct. ocht. bl.: ,,Naar de Times opmerkt waren die onlusten volgens den minister van binnenlandsche zaken georganiseerde aanvallen niet op het middelenonderzoek, maar op de 'politie als de vertegenwoordigster van wet en orde. Deze ietwat kinderachtige verklaring is het blad echter nog niet genoeg. Om maar te doen gelooven, dat de onlusten geenerlei potitieken invloed uitgeoefend heb ben, Ix'weert zij dat, zoo iets, dan deze onlusten de legeering er van hadden kunnen weerhouden om, wal Mar Donald gisteren ,,dit zeer rnenschelijke probleem" noemde, aan te pakken. .Men zat door deze beweringen van liet conservatieve hoofdblad gemakkelijk kunnen heenzicii. Terwijl zij deels te besluiteloos, deels te bang voor uitgaven was om den bestaanden en pijnlijken misstand met zijn onc-rcuze gevolgen uit eigen bewe ging uit den u eg te gaan, is het we! degelijk de vrees. dat deze winter een heele reeks van onlusten zou opleveren, die de Britscbe regeering in deze tot han delen gedreven heeft." Terugziende op dit jan r ..nationale regeering" kunnen we niet anders dan vaststellen: \". Pat de nationale i-egeering in Engeland geen enkele verbetering heeft kunnen brengen ten opzichte van de crisis, en 2 . Dal er nog altijd een Kngelsche crisis naast de wereldcrisis bestaat. (/ie het bovena.angehaüld artikel van den finantiëelen correspondent van de N. R. (']?(.; zie mijn uiteenzetting van de oor zaken dezer crisis in liet onlangs verschenen ..Overzicht van de voornaamste problemen der hedendaagsche internationale politiek": ...Machten van dezen Tijd", aan welk overzicht de jongste ontwikkelingen, naai' ik meen. mij nog niets zouden noodzaken te wijzigen.) TANTE KLARE. A In tante Klare een tnn/ruine heeft dan loopt een i:oH\ni<ftnn uit otn u^plrine. Dun moet ze. rroe<f n<mi' heil. I'os op rooi' focfit. iïn u'UUi'otït </uuf ze du n ook' uit nu f tenen ! -Muui' "/«s een detik-inenwh eri/enx oi> de xlruut ki'epeei't run hon<je>'. of aan een ueduehte. don u'oi'dt ie opuereeud. Jh'tf retje^H krunt ro/.s/m/u otn 'f tratftM'ft onyclukjc te hclrttehtcn, %eut l nou zelf: in dof i'eclttrtun'diufi.eid t /.s dut euiinur.' \\'cl.. .. (*od beicur-e ! . ? ?? Of /.s .s'om.s zoo de trei run de, natuui'! .; ^\I(H(t' \vic. hij ./ore, is dun T (t ui e. Alurer ! JOH. (1. P. ALIiERTti