De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1932 5 november pagina 6

5 november 1932 – pagina 6

Dit is een ingescande tekst.

De Groene Amsterdammer van 5 November 1932 No. 2892 i i, l * Academische futnisterieën Elke nieuw benoemde professor moet een intree-rede houden. Rat is de mos, waaraan geen ontkomen is. Maar hoe hij die verplichting opvat, wat hij in die rede zal openbaren. dat is zijn zaak en tevens de toets zijner persoonlijkheid. Er zijn er, die voor het uiteraard gemengde publiek. dat hen aanhoort, zoo begrijpelijk mogelijk de betsekenis van hufn studie vak en zijn goed recht van bestaan trachten uiteen te zetten. Anderen brengen bijzondere punten naar voren. waar het in hun studie vooral om gaat. Weer anderen komen niet de aller nieuwste belangrijke vondsten aan, die ondersteld worden het heelt- vak te zullen revolutionneeren. En nog weer anderen ... bij v . den onlangs benoemden philosophie-professoren, den he?ren Pos en Franken, schijnt het vooral te doen om de collega's en het verder goedmoedig leekenpubliek te over tuigen van de gewichtigheid des wijs.geerigen bedrijfs en de geleerdigheid deszelfs ambtsdragers. Eenvoudiger gezegd: zij schijnen te willen toonen, dat zij niet voor de poes zijn, hun vak niet en waarachtig zijzelf evenmin. En dat lukt dan ook 700 goed. dat zelfs, als men later de rede in druk onder de oogen krijgt, men zonder veel bezwaar beweren kan, dat, be halve wellicht enkele onmiddellijke geestverwanten, niemand, hoog. noch laag geleerd, bij die feestelijke inaugu ratiesamenkomsten ook maar een schijntje van het betoog heeft ge snapt. Dat is dan wel een succes en het resultaat van zinnen als deze, zoomaar voor de hand weg genomen: De zin als bedoeling is, transcenden taal opgevat, de van den bedoeler losgemaakte bedoeling, ja zelfs, nog hooger in transcendentale stijging, de bedoeling op zich zelf, de door nie mand bedoelde bedoeling" (Rede prof. Pos pg. 14). Of: Het gelden, transcen dentaal gedacht als een eigenschap, die niet werkt, waaiop niets werkt, kan moeilijk anders zijn dan de trans cendentale spiegeling van dat andeie gelden, dat juist een soort werken, iets waaraan men zich niet onttrekt, een zekere macht is." (Ibid. pg. 14), Bij den Hooggeleerden Dr. Franken vindt men dan het volgende, nadat op de vraag: Hoe weten wij, dat wij te doen hebben met objectief vast staande oordeelen, die wij als richtig dat is als algemeen geldig inzien?'' geantwoord is Het is de taak der philosophie hierop antwoord te geven.'' Welk antwoord dan. beslist niet algemeen bevattelijk, aldus luidt : De philosophie is zelf slechts het oerbeeld en als zoodanig een ideaal dat de rede dringt de totaliteit van alle kennis zuiver en streng te denken. De philosophie is zoo opgevat wel de centraalste wetenschap die zelfs eerst aan alle wetenschappen systematischen samen hang geeft, maar blijft d van alle kennis als di t de idee eener totaliteit ie richting, waarin de oordeelsgebieden der cultuur ais in n centrum samenkomen. Aan dit centrum ont springt de denkeisch van de. logische vol komenheid der kennis. Dit gezichtspunt kan MISLEI '~X& yf* ^JfïX^XKÏf^ * <fS ' ^ fS*Jtf , -vySüfliKWOOonon-?_ ZYN BESTWIL! Uw echtgenoot heefteen zwak:hy kanzyn kopje koffie niet missen. Maar hy is zenuwachtig, want de tegen woordige gejaagde tyd met al zyn beslommeringen en zorgen eischt veel van zyn zenuwen. Vaak slaapt hy slecht. Het is dus duidelyk, wat U te doen staat: zyn gezond heid en welzyn bovenal! Ontneem hem dus zyn kopje koffie en geef hem andere koffie.nl. de echte gegarandeerd coffeïnevrye Koffie Hag. U schakelt daardoor de zenuwprikkelende werking der coffeïne uit. Hartkloppingen, overprikkelde zenuwen, slapelooze nachten zullen dan tot het verleden behooren. Of er verschil bestaat? Geen zorg, Mevrouw! Koffie Hag, gegarandeerd coffeïnevry overeenkomstig de voorschriften der Warenwet, is niet alleen onschadelyk, maar ze verschaft ook den meest verwenden fynproever een onverkort genot. Het is een keur uit de beste koffieboonen,door Java, Zuid- en CentraalAmerika voortgebracht, puik van smaak en van een ongekend fyn aroma. ELKE BOON-KWALITEIT ELK DRUPPELTJE-GENOT ELKE KOP-GEZONDHEID DAT IS KOFFIE HAG men het relativiteitsprincipe der critische zulke bet oogen enkele brokken uit te philosophie noemen, want haar methode vormt een menigvuldig dimensionaal con tinuüm. Zouden er velen zijn geweest ouder 's professors gehoor, die na d"/e wo-irden gedacht hebben: hé. nu weten wij het ! Het lijkt twijfelachtig, want hoewel het niet billijk schijnt uit snijden, kan men toch /.eggen voor ons. leeken. de ..rest net z was. Kn nu is d:- vraag: als het der philosoj>hie te \el-ileVell is on mér algemeen begrij rekenschap van (e ge dan niet beter, gepaster, ordent eli.jkcr, er liever heelemaal van te zwijgen, dan ons op /.oo'ii plechtige acade mische bijeenkomst finaal in de luren te leggen door middel van ivdevoeiingen. die e\ en goed in het sans( ril gehouden konden zij n'r F. C.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl