DE GROENE AMSTERDAMMER 'Weekblad voor Nederland Onder hoofdredactie van A. C. Josephus Jitta Redacteuren: L. J. Jordaan, F. G. Scheltema en M. Kann. Secretaris der redactie: C. F. v. Dam Keizersgracht 355, Amsterdam C. - Telefoon 37964 - Postgiro 72880 - Gem. Giro G. 1000 Opgericht in 1877 No. 2893 Zaterdag 12 November 1932 De nieuwe president van de Vereenigde Staten Wat men van Roosevelt moet hopen en mag verwachten De president van de Vereenigde Staten is ge durende de vier jaren, dat hij zijn ambt vervult, op politiek en economisch gebied waarschijnlijk ?de machtigste man ter wereld. De Paus moge de herder zijn van een grootere kudde, zijn wereldlijke macht strekt zich niet ver der uit, dan het zeer beperkte territoir van den pauselijken staat. Mussolini beeft ongetwijfeld in Italiëen Stalin in Rusland meer macht dan de president van de Ver eenigde Staten in zijn eigen land. Maar buiten hun eigen land is de invloed van Mussolini en Stalin betrekkelijk gering. De buitengewone invloed van den presid ent van de Vereenigde Staten komt hieruit ~\7oort, dat hij als hoofd van de uitvoerende macht van zijn land onafhankelijker staat tegenover de volksvertegenwoordiging, dan eenig constitutioneel monarch of Minister van Buitenlandsche Zaken in een parle mentair geregeerd land en omdat het land, dat hij aldus tegenover de buitenwereld ver tegenwoordigt, op financieel, economisch, industrieel en agrarisch gebied op dit oogenblik de sterkste positie ter wereld inneemt. De Amerikaansche constitutie heeft naai het voorschrift van Montesquieu de wetigevende en de uitvoerende machten scherp van elkander gescheiden, hoewel er waar borgen zijn geschapen, dat die beide machten «Ikander eenigermate controleere'n. De president kan in zijn boodschappen -aan het congres wetgevende maatregelen in overweging geven. Maar de wetgevende macht berust uitsluitend bij de volksver tegenwoordiging, onafhankelijk van de voor stellen van den president. Deze kan echter door zijn vetorecht de door het parlement gemaakte wetten krachteloos maken, tenzij de beide Kamers op haar beurt met een meerderheid van 2/3 's presidents veto breken. Een president van de Vereenigde Staten maakt gemiddeld vijf maal per jaar van zijn veto gebruik en slechts in n van de twintig gevallen, -waarin de president dat doet, maakt de volks vertegenwoordiging dat veto krachteloos. De president behoeft voor de tractaten, die hij wenscht te sluiten, de medewerking van den senaat «n voor een oorlogsverklaring den steun van het ?congres. Afgezien van die beide beperkingen bezit de president van de Vereenigde Staten, zoowel krachtens de grondwet, als krachtens het gebruik, «en vrijwel onbeperkte volmacht ten aanzien van de buitenlandsche politiek van het machtigste land ter wereld. r Hamilton, die het systeem van verkiezing van den president heeft ontworpen, achtte dat zoo vol maakt, dat hij verklaarde: dat het de zekerheid gaf, dat niemand tot president zou werden ver kozen, die niet in hooge mate zou beschikken over de bijzondere kwaliteiten, welke deze functie ver«ischt. De president wordt namelijk niet gekozen door het congres en den senaat, maar door een speciaal college, dat evenveel leden telt als de beide kamers der volksvertegenwoordiging en dat uitsluitend voor dat doel wordt samengesteld. Men zou dus kiesmannen krijgen, betrekkelijk onafhankelijk van de politieke partijen, die hun aandacht uit sluitend zouden kunnen richten op de peisoonlijke kwaliteiten van de cancJidaten. Teekening door J. F. Doeve President Roosevelt Die verwachting is niet in vervulling gegaan. Inderdaad is Ofeorge Washington tweemaal -door het college van kiesmannen gekozen, zonder dat eenig overleg met de politieke partijen plaats vond. Maar sindsdien is de procedure, wat den vorm betreft, dezelfde gebleven, doch zij is in wezen geheel veranderd. De officieele candidaat van elke partij wordt in een partijconventie aangewezen. De kiesmannen zijn stroomannen, die de opdracht hebben op n bepaalden candidaat te stemmen. Dinsdag j.l. zijn die kiesmannen aangewezen. Niemand bekommert er zich om, hoe zij heeten en wat zij zijn. Men vraagt slechts: zijn het Hoovermannen, Rooseveltmaimen of Norman homasmannen. Zoodra de kiesmannen zijn aangewezen, kan men precies uitrekenen, hoe de stemmen in het kiescollege uit gebracht zullen worden. De meeste Europeesche dagbladen hebben ge schreven: het is betrekkelijk onverschillig wie gekozen wordt, Hoover of Roosevelt. Beide candidaten zijn voor protectie, voor de opheffing van. het drankverbod, tegen een schrapping van de schulden en tegen een bemoeiing van de Veree nigde Staten met de politiek in Europa. Die opvatting berust op een misverstand. De verschillen zijn inderdaad niet absoluut, doch slechts relatief, maar die relatieve verschillen zijn van de grootste beteekenis. Het staat vast, dat Roosevelt tot heel wat groo tere toenadering tot Europa bei'eid is, dat hij zal streven naar een verlaging van de tarieven, terwijl Hoover een verhooging zou bewerken; dat hij wenscht. dat de betaling van de schulden mogelijk zal worden gemaakt door den import van goede ren uit Europa ruimer te maken wat meer waard is. dan een geheele schrapping van de schulden. Daarom is van het standpunt van de wereld en van Europa de verkiezing van Roosevelt van de allergrootste beteekenis. Van Hoover viel niets meer te verwachten. Het staat vast, dat hij zou doorgaan met de verderfelijke politiek, die in vrijwel alle opzichten op een mislukking is uitgeloopen. Het zijn niet de beginselen van Roosevelt, die hem de overwinning hebben bezorgd, het is het voortduren van de crisis, waaraan hij zijn zetel dankt. Wanneer de verbetering in den economischen ^toestand, die eenige maanden was ingetreden, zou hebben door gezet, zouden Hoovers kansen aanmerkelijk beter hebben gestaan. Ook van den persoon van den nieuwen president mag men groote verwachtingen koesteren. Aangezien de kiezers, al was dat niet de bedoeling, feitelijk direct den president kiezen, moet men een candidaat hebben, wiens persoonlijkheid tot de massa spreekt. Wat van Eoosevelt bekend is ge worden, wettigt goede verwachtingen. Hij heeft met zeldzame energie een ernstig lichaamsgebrek, waardoor zijn onderste ledematen vrijwel geheel verlamd zijn, weten tp overwinnen. De buitengewoon vermoeide verkiezingscampagne heeft hij doorstaan. Hij heeft den moed gehad als gouverneur van den staat New-York te durven optre den tegen den zeer populairen burgemeester van de stad New-York, Jimmy Walker, den candidaat van Tammany Hall, de machtige democratische organisatie in die stad, en dat optreden is met succes bekroond. Desniettegenstaande heeft Tammany Hall Roosevelts verkiezing bevorderd. De sleutel van de crisis, die de wereld be roert, ligt in de Vereenigde Staten. Wanneer de n ieuwe president de leiding neemt ten aanzien vau de drie brandende vraagstukken, die onderling ten nauwste samenhangen, de schulden, de tarieven en de bewapening, dan is het aannemelijk, dat men over hot dobde punt heen zal komen. Wat van het programma en van den persoon van Koosevelt bekend is, wettigt het vertrouwen, dat de nieuwe president' aan die zeer bijzondere eischen, welke zijn nieuwe functie hem stelt, zal weten te beantwoorden. A. C. JOSEPHUS JITTA Viooltjes Voortreffelijke chocolade in den vorm van viooltjes. Een specialiteit. RINGER5 Let op den naam l