l jt' k te; SCHILDERS EN E Isidoor Opsomer - Chana Maatschappij Remb Museum - Th. J. v. Gelder -1 Chana Orloff Isidoor Opsomer 1>ij Buffa. te Amsterdam Langzamerhand wordt de zoo noodiae kennis der Belgische schilder kunst in ons land wat grooter en dat was meer dan tijd. Wij leefden toch in een verbazende onkunde omtrent wat zóó vlak bij ons ontstond, en nog zijn er een aantal schilders in België. die ons meer onbekend zijn dan de producten der negerkunst en dat is inderdaad ergerlijk en ongewenscht. Dat iemand zooals Permeke hier door weinigen wordt erkend kan niet verwonderen. Elke groote uiting heeft tijd noodig om den ..burger lijken" weerstand te overwinnen, en Permeke is een f/root schilder. Maar er zijn in Belgiëmeer schilders, die wij moesten kunnen bezien: ongetwijfeld ware een keuze uit van den Berghe's ..Gedrochten" iets wat hier niet snel zou worden geëerd, maar wat niet bel"t. dat het dwaas is. dat het werk onbekend zou blijven. Kr is b.v. nog Kam ah. Ook daarvan zou een keus tot leering strekken. Er is mi hij Buf/a Opsomer. van gansch andere Kunstzaal van Lier geaardheid dan de genoemden enminder onbekend, vermoed ik. Opnoiner is eeri impressionist in den wer kelijke)! zin van het \\oord; hij is op zijn best als hij spontaan te-keer gaat. De werken hebben dan een bepaalde. niet zeer diepe, haast physieke leven digheid, en in de vereenvoudigingen der vormen herkent ge den invloed van den tegenwoordigen tijd. De kleur wordt gaarne in vollen klank gezocht. Als zoodanig vindt ge hem hier in stillevens en landschap (zie 18, 20, 22, 23) enz. Het belangrijker deel van de tentoonstelling zijn enkele portretten. De twee besten daarvan dat van den oud-minister J. Destréeen dat van Kamiel Huysmans. Hier is de snelle observatie zeker niet zonder psychischen inslag. i'hana Orloff, lieeldliouweres. bij van Ijier te Amsterdam Twee dingen vertoonenonmiddellijk deze beelden van Chana Orloff en dat zijn: vereenvoudigende saam vat t ing. en daarbij bepaalde overdrijvingen om de expressie te versterken. Dit zijn kenmerken, die we ook bij meer Isidoor Opsomer beeldhouwers vinden: zij maken de/.e beeldhouweri's tot een der ..moder nen". Maar dit alleen is nog een onvol doende bepaling voor haar. Kr bij te voegen is. dat de overdrijvingen in de volumina vooral bestaan, 'ut. de \mrinHcii, in verlengingen van n der dimensies en daaruit vanzelf volgt een versmalling: met andere woorden een kop wordt langer en smaller: de uit drukking wordt daardoor scherper en de koen-uitstaande neuzen versterken dezen indruk, ('hana Orloff is echter in dit opzicht minder eenzijdig dan ge verwacht: andere figuren (geen kop pen) bouwt zij vol en rond in de ruimte. Ken goed voorbeeld daarvan is de beeltenis van den zittenden, korten, dikken man met een pijp in den mond. l fier is vereenvoudiging; hier is een volumen, dat vol zich rondt in de ruimte, en hier is tegelijk een gevoeligheid voor het psychologische, die soms niet aarzelt zich ietwat sarkastisch te uiten. Naast de koppen van de mannen, die van de vrouwen. met den gevoeligen mond. en onge twijfeld niet van geringer hoedanig heid, vindt ge een liggende vrouw met kind, dal tol een der beste «erken te rekenen is. en een paar na;; kt en. waar, en dat is nooit verwonderlijk in vrouwe-wei-k ('t afwezig zijn daarvan zou verwonderlijker wezen') zuiver de eigenschap u trelt het levende van het lichaam, te verstaan als een onomgaanbre noodzaak. Haat scha |» p U .. Item brandt"" Museum. A m sterdam De tentoonstelling van .,1'embrandt" is op een goeden grond ge bouwd: er zijn een Dei IVHK, lijk klein getal groepen te vinden, waardoor het overzicht over het werk van n schilder telkens gemakkelijker en meer zeker wordt gemaakt. Dat de groepen niet belangrijker zijn. daaraan is niets te doen maar. ik herhaal. het begrip, waarmee de/.e tentoon stelling geoidend is. was en is een jui>1 begrip. Ken der meest levendige groepen is hier die van Ilulsliolf /'(;/. Kunstzaal Buffa Allen kennen langzamerhand dit werk, Chana Orloff dat een vooral van het landschap is. en \vaar spontuneiteit en ruimte onop houdelijk eigenschappen van zijn. (!e vindt hier echter duidelijk twee soorten van schilderwerk: l , die waai de kleur bestaat uit briiiii-en-blauw en 2°di ? waar liet gamma lichter is. minder zwaar is beter! eu ge een grooter getal van kleuren erkent. lioeliDiil l\D»i»n zal ik waarschijnlijk