Historisch Archief 1877-1940
12
De Groene Amsterdammer van 26 November 1932
No. 2895
Huldigen
Kees v. Bruggen
Naar ons inzien kan er nauwelijks
genoeg gehuldigd worden. Doch spreekt
men niet te gemakkelijk van een blij
vende" hulde? Het blijvende toch is
niet afhankelijk van de deugdelijkheid
van steen of erts", dan zou elke
Amersfoortsche kei kunnen dienen.
En inderdaad hebben vurige voor
vaderen dat zoo begrepen. Zij gaven
zich veel moeite steenen zoo op te
stapelen, dat niemand er meer toe
kwam ze uit elkaar te nemen: Drente
ligt vol van zulke primitieve hulde
blijken, graven van koningen, die toch
alevel zijn vergeten.
Wij meer beschaafden stellen andere
eischen. Wanneer wij getuigen, willen
wij ook wat zeggen. Daartoe dient ons
de kunst. Zoo wij ons opmaken de
grooten onder ons aan te bevolen in
de gunst van verre nageslachten, be
palen wij ons niet tot het
samenhoopen van onherroepelijke
natuurgegevens, wij trachten aan deze gegevens
tevens den vorm te geven, die van
onze bedoelingen meer menschelijk
verstaanbaar spreekt.
Met andere woorden: de blijvende
hulde y.it minder in het materiaal
dan in de gedaante, waarin wij het
materiaal, wanneer de redevoeringen
zijn afgestoken en de geachte sprekers
zijn vertrokken, achter laten. Deze
gedaante moet een eigen welsprekend
heid bezitten.
Bewonderen is niet ieders werk. Er
behoort een zekere bescheidenheid toe.
Wie bewondert, yet geen hooge borst
om zichzelf als rechter te stellen boven
het bewonderd voorwerp", als ware
't voor hetzelve een eer, de bewonde
ring te hebben gaande gemaakt van
«en zoo opgeblazen iemand. De ver
houding ligt andersom. Al zal er
nie?mand grooter bij worden, de hulde te
verdienen van onbenullen en dwazen,
en dus de kwaliteit der huldigers wel
degelijk mede tellen, uiteraard, wan
neer zij niet hun huldiging bezig zijn,
in de heeterdaad, om zoo te zeggen
hunner vereering, zullen zij zich, al
dan niet oprecht, hebben te se llikken
in de verhouding van mindere en
meerdere. Niet allen kunnen tegelijk
de bruigom zijn.
Het besef van deze dingen bezitten
in hooge mate de Franschen. Hun
huldigingsapparaat is in een drukke
practijk geperfectionneerd. Zij schro
men ook niet, hun beste mannen,
ministers en Acadcmiciens, Zondag
aan Zondag uit te zenden om in de
verste hoeken der provincie
gedenkteekenen te onthullen en lofredenen
te houden. Al zoo doende verkrijgen
deze een groote vaardigheid, ook in
liet aannemen der bescheiden houding,
die bij de gelegenheid past. Al worde
hiermede niet gezegd, dat de tast
bare blijken", welke zij in den vorm
van gevelsteenen, beelden, fonteinen,
banken aan de algemeene zorgen over
geven, aesthetisch gesproken op kun
nen tegen den tand des tijds".
Ten onzent ligt het huldigen nog
in de windselen. Men kan ze tellen,
?de roemruchte langdenooten, die hun
geboorteplaatsen blijven sieren met
hun beeld. Een zekere schroom voor
malle opzichtigheid, en het besef van
ons doorgaans gering sculptureel ver
mogen, hebben wellicht daartoe ge
leid. Waarschijnlijk is het zoo ook
maar het beste.
Doch er zijn teekenen in dit opzicht
van een réveil. Er wordt in de laatste
jaren nogal eens gehuldigd. Vooral in
een bepaalde politiek georganisaarde
volksgroep spreekt de behoefte, de
DROSTE
Kijkt eens naar die doos! Daar kijkt een letter
D uit, Een letter van Droste-chocolade. Een
letter van Droste-kwaliteit!
Wie zoo'n letter cadeau krijgt zal Uw keuze
zeer op prijs stellen. Want het is alom be
kend, dat Droste-chocoladeletters bijzonder
fijn zijn van smaak en bijzonder geurig van
aroma. U proeft direct dat het Droste is!
Houdt U voor St. Nicolaas dus aan het
devies: Droste - Altijd Welkom!
Droste-chocoladeletters zijn aanmerkelijk in
prijs verlaagd! De prijzen zijn: 80, 50 en
25 ets. respect, voor ca. 250, 150 en 75 gram.
Spaart plaatjes Voor het nieuwe album Bali.
namen harer groote mannen, soms
reeds bij leven en welzijn, voor
schielijken ondergang te bewaren.
Daar zou natuurlijk alles vóór en
niemendal tegen zijn, wanneer een
zekere haast niet het effect bedierf.
Ternauwernood is een obiect ter hul
diging gestorven of schielijk richt
zich een comitétot de gemeenschap
om geld voor aankoop van een kunst
werk, dat soms ook alreeds kant t>n
klaar blijkt te zijn geschapen. Hot
lijkt alsof deze lieden vreesden te laat
te komen. Alsof /ij bang waren voor
concurrentie. Alsof de ..betrokken"
beeldhouwer, architect, modaillcur of
schilder hen aanporde: nu of nooit !
In al zulke onrust zit een element
van wantrouwen jegens den vereerde.
Heeft hij liet noodig. dat men zich
zoo haast? Is de reputatie, die hij na
laat, eigenlijk maar zóózóó en liep men
met bijvoorbeeld een jaar te wachten
kans, bij 't presenteeren van de lijsten
bot te vangen? Of zit de zaak nog
anders en is de kunstenaar, die het
bewijs van hulde maken zal, bevreesd
dat zijn inspiratie afkoelen zal!' Of
nog weer anders: zoeken de huldigers
misschien zichzelf?
/,'kere I>al/ac /on indertijd nift
een monument 'ehuldiü'd worden. I >e
vereerders wendden zich tot den groot
sten beeldhouwer van zijn tijd. Dat
was een daad. Doch deze kunstenaar
nam er vele gaven voor. de opdracht
naar zijn inzicht uit te voeren. l>at
was weer een daad.
liet verder verloop der geschiedenis
is hekend: men nam zijn standbeeld
niet. Men nam dat van den ander.
Maar wie nu aan Ualzac denkt en
zijn monument, heeft voor oogen het
geweldig gip.sblok van Kodin. dat een
bezetene voorstelt, met zijn hoogeii.
.smalcndcn mond.
liet andere staat ergens op eeix
plein bedremmeld en vei'gi'ten.