Historisch Archief 1877-1940
Leeuweti'dansen
A. C. Wertheim
Japanschc Volksdansen
Een curieuse oude Japansche volksgewoonte is
het dansen met leeuwen-maskors (?sjisji-mai") op
tempel-feestdagen. Men kan dan, op het land
zoowel als in de volkswijken der groote steden,
rondtrekkende leeuwen-dansers" hun jolige ver
tooningen zien geven, ten aanschouwe eener steeds
dankbare volksschare. die voor dergelijke ver
makelijkheden een paar sen" ever heeft.
De oorsprong is naar alle waarschijnlijkheid te
zoeken in een oud Hindoe-geloof, dat de leeuw
de booze geesten kan verdrijven.
Het Japansche leeuwen-masker zooals zoo
veel anders van China geleend , lijkt eigenlijk
Keer weinig op den kop van een werkelijken leeuw.
Het oude China kende den leeuw slechts van be
schrijvingen van reizigers en van primitieve
afbeeldingen. Het conservatieve Japan heeft tot
op heden een phantastischen, langzamerhand
klassiek geworden vorm, die den lezer bekend is
van Chineesche en Japansche bronzen.,
behouden, de z.g. kara-djisji", of
,.Chineesche leeuw".
Er bestaan vele vormen van
leeuwen-dansen. Soms is het
een solo-dans, doch meestal
y.ijn er twee uitvoerders toe
noodig. Eén er van manipu
leert den kop en laat, waar
dat noodig is, de kaken op
elkaar klapperen, terwijl
a'n beenen als voorpooten
dienst doen. Den tweeden
danser is het achterlijf toe
vertrouwd. Een bont be
schilderd kleed stelt het
lichaam voor. Bij enkele
solo-leeuwen-dansen wordt
gén masker gebruikt, maar
schminckt zich de acteur,
die een pruik van witte
of rosse manen op heeft.
Bij den leeuwen
personen uitgevoerd,
sierlijke dier, dat meer
draak dan aan J,,den
ren" doet denken, zich op komieke wijze, krabt
zich achter de manen, gaat slapen, rekt zich
lui uit, richt '"jzich op en voert een dollen dans
uit. Enkele bijpersonen, gewoonlijk vrouwen,
zorgen daarbij "voor de muzikale begeleiding, met
shamissen1) en op zandloopers gelijkende tam
boerijnen.
De leeuwen-dans is echter niet beperkt tot het
straatleven. Ook in de schouwburgen werden en
worden nog steeds maar dan in schitterende
aankleed ing leetiwen-dansen ten tooneele ge
voerd; ingelascht tusschen twee bedrijven van een
al te zwaar drama, en uitgevoerd door Japan's
grootste acteurs, als Onoe Kikoegoro of Bando
Mitsoegoro.
Zér decoratief is een bekende dans-acte, die
liet feest van den Sanno-tempel voorstelt, waarbij
de.... brandweerlieden van dat distrikt allerlei
behendige acrobatische kunsttoeren verrichten.
Bijfiguren zijn soms twee geisha, die v.ich in den
dans mengen met dubbele waaifrs, die vlinders
verbeelden, of wel gekleed als vlinders, welke den
leeuw in z'n dutje komen storen. Deze springt woe
dend op en begint do plaacigeesten na te jagen.
Deze dans is een toonbeeld van gratie en het
geestdriftige publiek laat zich niet onbetuigd aan
bijval, daarbij de namen van z'n geliefde tooneel
spelers luide uitbrullend.
Het orkest, dat links o/» het tooneel ge/eten is.
bestaat uit 12 personen, zangers, shamisenspelers,
fluitisten en slagwerk. Achter het tooneel wordt
nog extra op bellen en klokken geslagen en een
streng rhythme blijft gehandhaafd.
Het ge
heel ia
o ver wel
d i g e n d
schoon :
de
p v a o
Utigste
kostuums, geraffineer
de kleur- en licht- ef
fecten, harmonieuze
decors; een waar
oogenfeest !
Tokio, 18 Cct.. ".',ï.
dans. door twee
beweegt het
potaan een soort
koning der
rlieDe ,,fiha»ilae»''
(oi ..snniiaen") 'm een
i-ierkrint, drie snariy,
lanjo-aclitiy
lokkeJinstrument inel zeer
langen lials. dut in /«>/
bei/in der aMtien'le eeuir run de Lise-Kive-eilan-lrn
naar Ja\>un r/ebrarht werd.
Nieuwe Uitgaven
DIERENKAUENDER
UITG. SICKENGA BILTHOVEN
f. 1.90
bij den boekhandel, desgewenscht
bij den uitgever, Postrek. 22547
Ken man zonder toekomst. Roman door Irunx.
Schellens en Giltaii, Amnterdant (z. j.).
Het is met I vans een tragisch geval. Na drie
of vier uitstekende detective-verhalen, is hij
aan het schrijven gebleven. De eene .,Nieuwe
I vans" werd na de andere op onze stations uitge
roepen. Het werd een productie van duizeling
wekkende snelheid, zonder maat, zonder zelf
controle, zonder inhoud. Het is nu een productie
geworden, die vermoedelijk evenredig is aan de
gulzigheid waarmede een zeker volksdeel het
magazine-minnende dit geestesvoedsel veror
bert. En nu weer deze ..Man zonder Toekomst":
naargeestig van innerlijk en uiterlijk : slecht papier
en een bandteekening om op te schieten. De
revolutionnaire teekenaar Pieck is ook hier van een
ontstellende burgerlijke banaliteit. In zooverre
dekt de vlag de lading. Vroeger was I vans een
auteur, die slecht schrijven doch voortreffelijk
..verzinnen" kon. Nu zou de titel van dit, zijn
nieuwste, boek kunnen doen vermoeden dat wij
met een auto-biografie te doen hebben
K. E MAS
Straat- leeuwendansers
Muziek
Constant van Wessem
Herdrnkingsavoiul Kvert ('«melis
Een jaar geleden stierf Evert Cornelis eri in
grooten getale waren vrienden, vereerders en be
langstellenden Woensdagavond in do muziekzaal
van het Conservatorium bijeen gekomen om door
hun aanwezigheid op het herdenkingsconcert dat
onder auspicia van den. Kunstkring ..Voor Allen'
werd gegeven, van hun piëteit jegens den gestor
vene te getuigen. Er heerschte uiteraard een
ernstige stemming, de zangeressen van liet
Kralingsche Vrouwenkoor zoowel als de zangeres
Mevrouw Berthe Keroen. die aan het concert
medewerkten, waren in het zwart en ook het pro
gramma was samengesteld uit muziek, waarin
op teksten van meer bespiegelenden aard een toon
van weemoed doorklonk. En al deze uitvoerenden
herdachten zelf een verlies: het Kralingsche
Vrouwenkoor verloor in Evert Cornelis een leider
en Mevrouw Seroen moest zich ongetwijfeld de
bewogen maar zoo hoopvolle tijden herinneren
waarin haar, tijdens den oorlog als Vlaamsch
zangeres naar Holland uitgeweken, het schoont'
pionierschap voor een jonge en ten onzent nog
vrijwel onbekende Fransche muziek ten deel viel,
daarbij energiek bijgestaan door haar partrif-r
Evert Cornelis. l Tot' heeft dit kunsteiiaarstweetal
zich voor ons muziekleven verdienstelijk gemaakt.
hoeveel heeft ook de Franschf. Italiaansche.
Spaanschc. Vlaamschc en Ifollandsche muziek
hun beiden te danken voor de verspreiding en
bekendmaking ten onzent ! Waarlijk dit waren
tijden dat er bij ons iets ging bloeien en leven in
verwachting op veel. dat ook in de muziek zelf
slechts een aanloop bleek on niet dooiv.ettc ! Maar
in dankbare herinnering herdenken wij met.
'Mevrouw Scrot/n de vele schoon»' en ontvoerende
oogenblikken. dit' wij op haar concerten mochten
beleven.
15erth<; Seroen riep ook Woensdagavond de
herinnering aan het verleden op door eenige
liederen die zij zong uit die vroegere programma's:
Debussy. Piepenbroek'* ..Uecueillement".
llonegger's ..A la santé". Milhaud» Een schooner
herdenking van het verleden kon er niet wezen
dan door het in den zang van Mevrouw Seroen te
hooren leven.
Het Kralingsche Vrouwenkoor zong onder lei
ding van Otto Glastra van Loon.
Het werd een waardige herdenking.