De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1932 3 december pagina 15

3 december 1932 – pagina 15

Dit is een ingescande tekst.

Wereldkampioen Robijnfs Over drie banden De groote eerbied, dien ik voor bekwa me biljartspelei's koester, hangt hoogst waarschijnlijk nauw samen met mijn groote onbekwaamheid in geometri sche, mathematische en aanverwante problemen. Dit op zichzelf is een merk waardig probleem, men treft het aan bij ontelbere aanzienlijke zakenmenscheii, doktoren en beoefenaars der wetenschap die een grenzeloozen eer bied voor den kunstenaar koesteren als zijnde de belichaming van een we reld die voor hem zeven gegrendelde poorten heeft. Vandaar dat een derde rangs schilder in staat is een groot handelsman een doekje aan te sme ren, al voelt hij dat het hem aange smeerd wordt en vandaar dat een tweederangs wiskundige eens dichters wereldbeschouwing in puin kan doen storten, al weet de dichter dat Einstein er toch het ware niet van weet zoolang hij de oneindigheid ontkent door ze eindig te achten, omdat ze anders niet te becijferen valt. KlVerder komt mijn eerbied voor de edele biljartkunst voort uit een ele mentaire kennis van het spel. Ik be oefende het aan den oever van den Gelderschen IJsel, in een veerkroegje en op een biljart waar de kennis van het terrein alles en die der strategie, tacHoogere biljartkunst of: wet en toeval K. Araguez Reii door ,F. F. Uoevi' tiek en andere hoogere beginselen weinig' waard was. Dit biljart was. als alle gunstig tewein voor guerilla-oorlogen. een heuvelland. Wanneer men den witten speelbal zekere hoogvlak ten en passen wist te doen overtrek ken, stortte hij zich onverhoedsch en moordadig in de vlakten en men caramboleerde onfeilbaar. Maar daar toe was een langdurige kennis noodig van terreinplooien eri hellingen, gelijk deze zich voordeden naar den Arnhem se hen en den Zutphensche i kant. Op deze wijze hebben Spaansche en Transvaalsche bendeleiders de generaals van Albion en Napoleon verslagen en ik durf te beweren dat de heer Kobijns en de bloem van Kuropa's biljartglorie zich op dat biljart gevoeld zou hebben als de grenadiers van de garde in de passen der Guadalaviar. Eilaas, ik mag dan eens Geldersch guerilla-g'eneraal geweest zijn in de heuvels der lage Veluwe, maar wanschaving. zegt hij verder, schiet een vos niet dood. die zijn kippenhok afslacht. Hij vergadert tenminste twaalf koppels honden, twaalf vrien den in rooden rok, twaalf paarden en wat er volgens de regels van het spel verder bij behoort, /oo staat het ook met den portwijn, de nationale Kngelsche drank. De portwijn is van nature een wijn. die in drie, vier jaar vol maakt zou zijn. Zoo drinkt de 'ortugees hem. maar niet de Engelschman. Hij schiet den portwijn een schot brandewijn in het lijf en er zijn tien. twintig jaar noodig eer de wijn dat te boven komt. De zalm. de vos en de portwijn krijgen alle kansen om onge vangen en ondrinkbaar te blijven. Maar als ze dan tenslotte toch gevan gen en gedronken worden, geeft dat een hoogere voldoening: ze worden gevangen en gedronken volgens een eere-code. Dit is een vreemde geschiedenis. De leider van den icc/striji/ Pinio (me* hame.r) onierrlrht leerf/icrit/en <»ntrft>f de befeekeni» run den rooden hal ^ neer een guerilla-generaal afdaalt in de vlakte en slag moet leveren in het open veld, dan bes?ft hij eerst recht zijn minderwaardigheid, 't zij voor of na hij wordt afgemaakt volgens de regelen der kunst. Wanneer de groote Kuropeesche veldheeren van het biljart elkaar slag leveren op een gemillimeterd groen oorlogsveld in hard electrisch licht. dan is er alles gedaan om het toeval uit te schakelen en alleen der kunde de beslissing te laten. Wat niet weg neemt dat het toeval zicji. desalniettegenstaande, gaarne doet gelden. Maar daarover nader. Een Engelseh schrijver heeft on langs opgemerkt dat niemand spor tiever is dan de Engelsche sportman. Een gewoon visscherman. zegt hij. vangt een zalm aan een dusdanig snoer dat wanneer de zalm bijt. de zalm gevangen is. Niet aldus de ware. de kunstvisscher. Hij kiest zijn vischgerei zoo kostbaar, licht en dun dat de zalm vele kansen heeft en alleen de waarachtige kennis der zalm en haar kuren hem in staat stelt de zalm te vangen. Ken KngelschmaiL van ware heK?n held in de klassieke historie die door een barbaar met een knuppel wordt doodgeslagen is beklagenswaar diger en minder eervol dan een held die met een moeilijk pijlschot gedood wordt. .Het is minder eervol onder een slagersmes te vallen dan in een duel. Aanschouw de edele dichtkunst wél en vergelijk haar met de hoogere bil jartkunst. Strenge strofen, metrische wetten en rijmbezwaren zijn den dichter in den weg gesteld, l Iet nat uurgevoel, de begeestering, zoo gezegd de inspiratie en de dichterlijke aandrift zijn niets dan golven tegen de ba/altblokken die volgens de regels der kunst de haven der eeuwigheid be schermen. Eén golf van de honderd loopt de haven binnen en wordt een murmelende versregel, de andere bre ken vergeefs, niettegenstaande alle kennis en ervaring van metrum en. dichterlijke wetten. Maar die eene golf is een wonder: heel de zee zingt i n haar. Kn zoo is het met de hoogere bil jartkunst. Een gevoel uiten kan ieder gezond mensch, een carambole maken kan ieder biljarter. In de hoogere kunst komt het daarop echter niet aan. Het komt er op a-m zijn gevoel toch te uiten, zijn carambole tóch te maken, niettegenstaande allen mogelijken tegenstand. I n zake het biljartspel D wil dat zeggen: drie banden, zoo moeilijk mogelijk, gelijk bij den vos, de zalm. de poëzie en den portwijn. Dit bewijst de adel van het hoogere bil jartspel. Het is zeer curieus de kampioenen te aanschouwen als zij het groen tapijt bezien en een gezicht zetten of zij uit het hoofd logarithmen trekken en brekings-coëfficienten berekenen. Zoo overwogen Hannibal. Napoleon en Foch de opstelling en het effect van voet en paardevoet, olifanten en afweergeschut en toch klotst er een bal en marcheert er een colonne verkeerd. Op zulk een oogenblik regeert het toeval en de held haalt de schouders op en zegt ..Kismef'. De god van het spel is hem ongenadig. Van de duizend kansen die de bal heeft gekregen om de andere niet te ontmoeten, heeft hij er weer eens een gebruikt. Natuurlijk is zulk een kunst niet populair. De hoogste serie is tien. Een groot publiek interesseert zich niet voor een serie van tien, als men op gemakkelijker wijze een serie van honderd kan zien maken. De ..Zesdaagsche" telt haai1 tienduizenden, de biljartkampioenschappen van Kuropa hun tientallen toeschouwers. Kr zijn tien lezers van poëzie, tegen tienduizend .sensatieromanlezers. De mensch inzijn elementairen staat voelt niets voor het toeval, hij ont snapt er liefst aan. Kerst de beschaaf de mensch gaat met het toeval spelen en geeft het meer kansen om zijn over winning meer te genieten. Vandaar dat de hoogere biljart kunst een edele kunst is.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl