Historisch Archief 1877-1940
J
14
De Groene Amsterdammer van 10 December 1932
No. 2897
Hoeveel kost onze Gemeentegiro?
C. A. Klaasse
Wel of geen {{"'o-rente
De beide raadsvoorstellen resp. ingediend door
de heeren Boiasevain en Rustige hebben weer eens
twee oude strijdpunten op het gebied van de orga
nisatie en het beheer van het gemeentelijk giro
kantoor opgerakeld. Van de oprichting van deze
tak van gemeente-dienst af tot op den huldigen
dag zijn twee der voornaamste grondslagen van
het beheer van dien dienst: moet aan de giroreke
ninghouders rente worden vergoed, en moet hun
voor de prestaties van het kantoor, overboekingen.
uitbetalingen enz., een zeker loon in rekening wor
den gebracht, onderwerp van meeningsverschillen
geweest. Dat geldt trouwens niet alleen voor onzon
Amsterdamschen gemeentelijken girodienst maar
evenzeer voor den Postcheque en (ürodienst. Hij
den Rijksdienst wordt ten aanzien van beide pun
ten een afwijkende gedragslijn gevolgd; Amster
dam vergoedt rente, de Postgirodienst niet. Am
sterdam doet alles gratis, de Rijksdienst heft vcor
bepaalde transacties een retributie, on laat formu
lieren betalen. Die afwijkende regeling berust,
althans ten aanzien van de rente vergoed ing. geens
zins op een unanieme overtuiging der bij den
Kijksgirodienst betrokken personen; integendeel, de
Directeur heeft al jarenlang aangedrongen op
wedeiïnvoering van de rentevergoeding. Maar met
dat al bestaan op het oogenblik de genoemde ver
schillen, die niet alleen principieel van zeer groot
belang zijn, maar ook practisch groote beteekenis
hebben.
Ter toelichting daarop kunnen de volgende
cijfers dienen: over het laatst afgesloten boekjaar
toucheerde het Amsterdamsche kantoor netto rond
l1/2 millioen intrest (van de ontvangen rente trek
ik daarbij af de winstuitkeering aan de Gemeente.
die feitelijk terugbetaling van teveel betaalde rente
vertegenwoordigt), waarvan aan rekeninghouders
93/,j ton rente, dus niet minder dan 65 weer werd
uitbetaald. De Rijksgirodienst vergoedt, zooals
gezegd, in het geheel geen rente zoodat daar de
ontvangen intrest voor 100",, voor het bedrijf be
houden blijft. In Amsterdam komen alle kosten,
inclusief die van alle formulieren door rekening
houders gebruikt, ad rond 530 mille ten laste van
het bedrijf; van de totaalonkosten van het
Rijksgirobedrijf ad bijna l millioen worden 1.45 millioen
verhaald op rekeninghouders of derden die van
den dienst gebruik maken. Dit verschil in commer
cieel beleid der beide instellingen frappeert des te
meer wanneer men bedenkt, dat de Amsterdamsche
dienst aanmerkelijk duurder werkt dan de Rijks
dienst; terwijl voor eerstgenoemde de kosten ..per
post" in debet of credit geboekt 10 l cent bedragen,
is dat cijfer voor den l'ostgiro 7.St5 cent.
Welke aanleiding is er nu om voor de door het
girokantoor aan de rekeninghouders bewezen
diensten geen kosten in rekening te brengen? Alle
gemeentebedrijven heffen voor hun prestaties een
zeker loon. de tram, de telefoon, de waterleiding,
geen enkele uitgezonderd. Voor de ..gemeente
diensten" geldt dal niet, omdat men daarbij aan
neemt, dat de heele bevolking zonder uitzondering
daarvan profiteert zoodat men de kosten daarvan
even billijk door belasting kan omslaan, zoo b.v.
voor de gemeentereiniging. .Maar zelfs daar streeft.
men naar het retributiestelsel zoover dat doenlijk
is. y.oo b.v. voor de brandweer via de veelomstreden
assurantiebelasting. Waarom nu voorden
gemeentegiro een bedrijf en geen ..dienst" een uitzon
dering gemaakt? Waarom wel 11 cent betaald voor
een tramritje en niets voor een ritje door de
llollerith-machines van het girokantoor? Kr is inderdaad
een punt van verschil: de gebruikers van de ge
meentediensten als tram en telefoon veroorzaken
alleen kosten, brengen behalve de prijs die zij voor
den dienst betalen geen inkomen in. voor de
girodienst echter wel; de rekeninghouders houden saldi
aan die rentegevend uitgezet kunnen worden, voor
zoover de te maken rente de betaalde overtreft
De BESTE VARINAS
maakt dus het girokantoor een winst die zou
k-.ir.nen worden aangewend voor dekking der
bedrijftonkosten. Maar logisch is dat allerminst, want d<"
kosten voor een rekening gaan niet op en nt-ri
met de hoogte van het saldo, doch zijn vrijwel ge
heel afhankelijk van het aantal voor tien
rekeninghouder behandelde posten. Dekt men nu de kosten
uit de rente da" betaalt dus de rekeninghoudcr mei
relatief hoog saldo en quantitatief geringe omzet
ten de kosten voor de rekening waarop veel omgaa*»
maar waarvan het gemiddelde saldo klein is. Dat
kan leiden tot zeer oneconomisch gebruik van de
diensten van het bedrijf. De oenigo logische opzit
is: verhaal de kosten op de rekeninghouders. <-ji
wel in de verhouding waarin zij die kosten
verooizaken ; een bepaalde heffing ..per post ' zal waar
schijnlijk de beste oplossing zijn.
Kn nu de rentekwestie. Wat is liet voorriiiaiu.-'li'
argument dat de girodiensten vóór vergoeding VH.I»
intrest aanvoeren? Dat dit het middel is om het
saldo tier aangesloten rekeninghouders op te voeren.
/oolang geen rente wordt vergoed houdt men In-i
girosaldo zoo gering mogelijk, om de rest
derliquide middelen rentegevend elders uit te zetten.
Toetsen wij eerst even die bewering aan de l'eiteit
dan zien wij dat het gemiddelde saldo van a.
rekeningen bij het Amsterdamsche kantoor.dat
wel rente vergoedt. uit imo 10!>1 rond ' 5SO. b<
droeg, terwijl dat cijfer voor den Postgirodiew'-'t
i ()().">.?beliep. Deze cijfers lijken niet bepaald «<?»
bevestiging van de bedoelde theorie '. Intussci.en
mag men toch wel aannemen, dat rentevergoi-dit-g
de neiging zou hebben de gemiddelde saldi ti-
veihoogen. Maar dan vrijwel alleen voor die categoyj'*
rekeninghouders die. behalve bij de,
overlieidsgii?>>LEVENSVERZEKERING
Mg. ARNHEM"
de basis voor een zorgenvrij bestaan.
N.V. Maatschappij voor Hypothecair Wiet in Nederland
gevestigd te 's-Gravenhage, Nassauiaan No. 23
waarin opgenomen de Maastrichtsche Hypotheekbank voor
Nederland te Maastricht, St. Servaasklooster 8
Bijkantoren: Amsterdam, Westermarkt No. 2
Utrecht, Boothstraat No. 15
Groningen, Turfsingel No. 9
De Directie
Nederlandsche
Handel-Maatschappij, N.V.
AMSTERDAM.
AGENTSCHAPPEN te ROTTERDAM en 's-GRAVENHAGE
Vestigingen in Nederlandsch-lndië, Straits-Settlements,
Britsch-lndië, China, Japan en Arabi
ALLE BANKZAKEN
SAFE DEPOSIT. - KOFFERKLUIS.
N.V. VERZEKERING-MAATSCHAPPIJ
MERCURIUS"
OPGERICHT AU 1894
AMSTERDAM, C. - KEIZERSGRACHT 570
INBRAAK-, BRAND-, ONGEVALLEN-, EN WATERLEIDINGSCHADEVERZEKERING