er, A. Schotel Willem Witjens bij Kleykamp, den Haag Het werk van Willem Witjens ver toont als hoofdtrek de factuur van de Haagsche School, gerealiseerd door een epigoon. Het vertoont ten tweede, in het beste werk van Witjens, een invloed van Tholen, zelf een Hagenaar en die de rij der talentvolle Hagenaars heeft gesloten. We zijn hier dadelijk dus op bekend terrein en het is zeker niet onjuist te zeggen, dat geen enkel nieuw probleem door Witjens werd gesteld, wat hem ons meer als per soonlijkheid zou doen ondervinden, ten minste als ge een breeder hantee ring der vlakken (invloed van mo derner schilderkunst) niet als zoodanig woudt doen gelden. Maar de?e breeder hanteering vindt ge niet overal bij de zen sneeuwschilder bij voorkeur. Hot schilderwerk van Witjens is daardoor, door dit alles, aangewezen het bezit te worden van den gemoedelij ken burgerman, wiens aesthetische be' Kunstzaal Santee Landweer hoeften door dit laat-Haagsche wet k kan worden bevredigd; wiens pictu rale lusten het zoover gebracht heb ben deze Haagsche verdunning als een waren schildersdrank te genieten. Dit in het algemeen. In het bi/.onder nog dit. Het werk van Witjens, dat nooit tot het belangrijke reikt, is niet allemaal van denzelfden trant. Kr is n soort, die beweeglijker is, leniger, meer verfijnd dan de andere en dat is dat deel, dat typisch op de Tholensche aquarellen gelijkt. Hier vindt ge din gen, die niet zoo leeg zijn als de andere en die ge niet zoo snel vergeet. Ken aantal dezer dingen ontstond in lamburg; een exempel daarvan is een straatje in Geiden (No. 49). Tot de andere werken, die ik van de/.e tentoonstelling nog vermelden wil, reken ik het Bickers-eiland te Amsterdam (No. 12), het gezicht op Houthem Sint Gerlach (20). liet Inte rieur van een Boerderij te Sint Gerlaeh (33), Sloterdijk met het bloempot-je SCHILDERS EN Willem Wiljens en Stefaai Hollandsche schild F. J. Rede* Louis Saalborn Kunstzaal ian Lier (37), de Noordermarkt te Amsterdam (05), .Aan de kade te Lyon (71) enz. Van het donkerder soort noem ik Herfst in de duinen (15) en de Gr-oote Wolk a la Mans (No. 51). Stefaan Couwenberg, bij Klcykamp, den Haag De meest geslaagde werken van Couwenberg zijn de NOS. :!, 5, (i. 9, 11. De meeste daarvan zijn vrouwenpor tretten; een is een straatje met een boom. Zijn de wecken van Willem Witjens gevolgen van en vervolgen op de Haagsche School, de werken van Couwenberg zijn vol getuigenissen van een verblijf te Parijs, van een school, die te Parijs haar hoofdkwar tier liad, en waar naast de kleur de lijn (dikwijls gegeven in een kleur) een der middelen tot uitdrukken was. Het werk van Couwenborg is ten eerste beschaafd, dat is een gevolg dus van een vrijheid zonder overdrijvingen. De kleur /onder ooit groote dracht tot nog toe te hebben is nooit modde rig of vuil, wat een winst is en het vertoont de terughouding der nietjoodsche schilders daar. Het beste zijn, zooals ik zeide, de vrouwenpor tretten in binnen- en in buitenlicht ; een enkel stiaatje met een boom. heeft dezelfde eigenschappen n.aai' is iets kaler', l'it dit, alles vlooit onmiddellijk voort, (laf aan de klein ik mooi- sp;:iininginoel toewonsehonon aanhol sieilijke. ik dat i u de wei kon vind,moor imii'ilicid. l Tot is mogelijk, d at d o schilder ei' in l lol land bereiken /.al. waai hoon hij van «it Frankrijk lorugkeeide. Onze hemel on ons land kunnen die oigenschap van ons ras in ('oiiweiibei-g ver steken. I>at is gewensoht, want dat is noodig. Ilij Kss«-r Nurrey. «l e n Haaji Als wand versie! ing bij de meubels (moderne), gedeeltelijk bedekt door het volledig-voltooide linnen van Le beau (en dat is waarom ik dit linnen tafelgoed hoogacht !) is oen aantal werken te vinden van schilde] s van buitengewoon verschillende geaard heid. Kr is toch werk van Lau. Leyden. Leboau, Van Hei-wijnen, Maks en van Mathieu Wiegman. Do schilders van deze groej) zijn Van Herwijnen en Mathieu Wiegman. Het werk van L/ni is buitengewoon onaangenaam van kleur, vooral het schilderij ..Aan de Kust" is d.at. Kr is daar oen riet te genieten pose te vinden, een gewich tigheid van doen en nuasi zien. die ontaardde tot in een leelijkheid toe en die niets nieuws brengt, maar al leen herinneringen opwekt aan schil derijen, waar voorgangers slaagden. Hetzelfde getal herinneringen vindt ge bij Emut Lei/dcti. maar aan werken uit een andere school, dichter bij onze periode en van onze periode. Ook hier vindt ge een schilderende, die moor vlotheid van opnemen en van naboot sing doet zien. maar mot (jen minder gewicht i g gezicht .er bij dan Lau eigen is. wat. ook gedeeltelijk daaruit voort komt, dat het werk, dat Leyden ligt, A. Plasschaert meer uitsluitend vi sueel is. Lebeau is veel eenvoudiger dan deze twee. De coloratie is in het klare, heldere ge wild, liet zijn drie portretten: dat van Mevrouw Lebeau, dat van Van Gas teren en van den schilder zelf. Het zelfportret is voor mij het aangenaam ste door de plaatsingvan den kop te genover den achter grond, dooi details (als de oogen ach ter de brilleglazen), door de gelijkenis en bovenal doordat de verf meer geharmoriieerd is en dat daardoor de xwaiv opzet van de verf niet meer zoozeer als een hanteering van wordt gevoeld. Alaks gewone oiirus-ondorwe Stefaan C Kunst zaal zwart' materie is er met (Ie [?pen. die. zooJ. Proost als ze hier zijn. voor anderen steeds meer bekoring hebben en hadden dan voor mij. Ken enkele maal is