Historisch Archief 1877-1940
Kerstmis 1932
30
Jeudgnummer
De Jeugd in de Sowjet-Unie
Jef Last
(Slot van pag.
Boven de bruggen van beton en ijzer, rijzen de gevaarten van de
twee eerste hoogovens. De eerste werd riog grootendeels gezet door
buitenlandsche arbeidskrachten. De tweede, met den trotschen naam
komsomolzen oven" werd vrijwel uitsluitend gebouwd door de leden
der jeugdbeweging. Op hun naam staan de wereldrekords voor b
tonstorten en snelle montage, jongens en meisjes zijn het die iederen dag
de prop lossteken uit het brullende monster tot de stroom van gietijzer,
vonken schietend, door zijn bed van zand vloeit. En iederen dag leest
het land met spanning de resultaten. In het nationale konkoers der
hoogovens tracht de komso-molzen oven den eersten prijs .te halen.
Komsomolzen : voortroepen op het slagveld van den arbeid, strengst
gedisciplineerd keurkorps in het arbeidsleger der Sowjet Unie, telkens
weer ingezet in de voorste loopgraaf. De mijnen van Kusnetz of
Donbass leveren niet voldoende steenkool, de machines voor rationeeler
exploitatie zijn nog niet geleverd, de levensvoorwaarden staan nog
op het laagste peil, de arbeid hapert, maar de groeiende industrie
heeft kolen noodig, dan is n order van de partij voldoende en
duizende komsomolzen verlaten hun kultureele milieu in de steden,
hun werk, op kantoor of fabrieken, onderbreken zoo noodig hun
studie om diep in het donkere hart der kolenbedding de arbeiders
door hun voorbeeld en geestdrift aan te vuren.
Met n ontzaglijken historischen aanval wordt het laatste bolwerk
voor een nieuwe burgerij, het persoonlijke boerenbedrijf, gelikwideerd
en de grond voor bijna 80 pCt. gekollektiviseerd voor sowchossen en
kolchossen. Maar de boerenpsychologie, door eeuwen gegroeid, is niet
met n pennestreek te veranderen, koelaken en priesters stoken en
wroeten, het vee wordt afgeslacht, de opbrengst der landerijen daalt.
En weer zijn het de komsomolzen die gemobiliseerd worden, te werk
gesteld in de eenzaamste, verst verwijderde dorpen om de golf van
reaktie met hun jong enthousiasme te keeren. Lid zijn der komso
molzen, dat beteekent niet slechts, en niet in de eerste plaats, niet
drinken en in sommige afdeelingen zelfs, niet rooken. Komsomols
zijn, dat beteekent in de eerste plaats zich volkomen en geheel over
geven aan den taak van den opbouw, vooraan zijn in de studie, door
dringen, steeds dieper in het Marxisme Leninisme, deelnemen aan
iederen vorm van maatschappelijk werk, altijd en overal onder de
ongeorganiseerde massa propagandist zijn en iedere opdracht uit
te voeren die door de partij wordt gegeven.
Een vreugde is het, zulke jonge menschen te leeren kennen. Ik
herinner me, in Magnitogorsk een elektro-lasscher die, zoo van het
werk weg, in zijn arbeidskleeren naast ons kwam zitten. Hij behoorde
tot de groep van jonge proletarische schrijvers en een van zijn novellen
was door het radiostation van Swerdlofsk uitgezonden. De kleine
groeit" was de titel. In het verhaal vertelt hij hoe, 2 jaar geleden een
leelijk, ondergroeid meisje, tegelijk met hem en de anderen, uit hun
Siberisch dorp naar Magnitogorsk kwam. Hoe klein ze zich voelde
in haar leelijkheid die door al de dorpsgenooten bespot werd. In
Magnitogorsk kreeg ze werk in een eetzaal, ze viel op door haar
ijver en zindelijkheid en kreeg al spoedig het stootbrigadiersboekje.
Aangemoedigd door het sukses leerde ze lezen en schrijven, werd
lid der komsomolzen en nam deel aan den maatschappelijken arbeid.
Ze is nu in het bestuur vanden j eugdbond en vervult een belangrijke
funktie bij de stadsvoedselvoorziening. Aan haar voorbeeld, zegt
de jonge lasscher, wou ik laten zien hoe de sowjetstaat ons allen de
kans heeft gegeven te groeien.
Ik prijs het verhaal dat in bijna ontroerend eenvoudige taal is
geschreven en vraag hem waarmee hij nu bezig is. De jongeman haalt
de schouders op. komsomolzen, goddeloozen, vereen iging voor
vaderlandsverdediging, er blijft zoo weinig tij d om te schrijven. En
den tijd dien ik vrij heb gebruik ik meest om mijn vak beter te leeren.
Zijn vak, dat interesseert hem blijkbaar tien keer meer dan zijn
novelle. Het electrisch lasschen, dat men vroeger in Rusland niet
kende en waarin we nu reeds even ver zijn als de Amerikanen. De
blauwe vonken die als een vuurwerk in den nacht zijn, het stugge
ijzer dat zich, naar den wil van den werker, tot machtige konstrueties
vereenigt. Daarover kan hij lyrisch worden. Als ik dichten kon,
zegt hij, was het wat anders, dan zou ik een lied maken hoe mooi
ons werk is.
Terwijl ik naar hem luister denk ik aan den Amerikaanschen inge
nieur die mij dien morgen vertelde: De komsomolzen hier, dat zijn
prachtkerels, met geen zweep zou je ze van hun werkbank wegslaan
als de fabrieksfluit gaat eer liun werkstuk klaar is.
Terug in Moskau, in het restaurant der schrijvers, sprak ik over
dat enthousiasme met een internationaal bekend auteur die sterk
sceptisch staat tegenover de sowjets. Hij haalde de schouders op:
wat wil je, ik ben sinds lang gewend het enthousiasme der jeugd als
een zuiver biologisch feit te beschouwen. Dacht u soms dat de fa
scistische jeugd in Duitschland niet enthousiast was?
Toegegeven mijn waarde, toegegeven. De fascistische jeugd in
Duitschland is enthousiast, ook wij hebben enthousiaste
anti-militairisten, anti-alcoholisten anti-; in dat woordje anti zit het onderscheid
immers. Onze jeugd in het westen is, óf cynisch sceptisch, of enthousiast
tégen het bestaande, tégen de ouderen, tégen de idealen die de burger
lijke maatschappij hun oplegt. De komsomolzen zijn enthousiast
vóór. Voor den opbouw, voor de lijn der partij, voor de toekomst
die hun geboden wordt, voor het gemeenschappelijk doel van jongeren
n ouden: de maatschappij zonder klassen. En Italië? Ik ken Itali
niet. Ik ken slechts het stijgende cijfer der faillisementen, de optimis
tisch gekleurde en toch zoo zwarte opgaven der werkloosheid, het
opgeschroefde pathos van den duce.
Laten wij een oogenblik aannemen dat dat deel der Italiaansche
jeugd, dat via de jeugdbeweging een veilige plaats in het fascistisch
apparaat kan bereiken, even enthousiast is als de 5.000.000 komsomol
zen voor wie studie en toekomst even wijd openstaan als voor ieder
jong mensch in Sowjet Rusland die hersens in zijn hoofd en handen
aan zijn lijf heeft. Waar is dan bij hen die edelste vorm van het enthou
siasme te vinden, die men kunst noemt? Hier, in de sowjetunie, is
dat geen vraag meer. Misschien twijfelt ge aan de waarde der gedichten
die door de stootbrigadiers der literatuur (meest komsomolzen uit
de bedrijven) geschreven worden. Het is waar, er is dikwijls meer
enthousiasme dan technische volmaking in te vinden. Letterkunde,
die niet slechts klank is, maar montage van gedachten, eischt een
rijperen leeftijd. Maar ga met mij een dier tuinen binnen, die vroeger
bij de rijke koopmanshuizen hoorden en waar nu, in de zomeravonden,
de arbeiders samen komen om zich te vermaken. Ik breng u niet
naar de openluchtschouwburg of naar de muziektent, wie daar
optreden zijn beroepsartisten, ik breng u naar het kleine podium der
blauwe bloesen. Dat is de agit-prop in haar besten vorm, de levend
geworden muurkrant, proletarische humor, kommunistische theorie
en artistieke regie, versmolten tot een prachtige eenheid van typisch
moderne volkskunst. En hooger nog dan de blauwe bloesen staat
overal de tram, het eigenlijke komsomolzentheater. Dat is, naast
Meyerhold en Stanislavsky het beste tooneel van Moskau, dat zijn
die voorstellingen waarvoor men uit het buitenland naar de
SowjetUnie reist om te bestudeeren door welke vormgeving men het burger
lijk tooneel van het Westen nieuw bloed kan inpompen. Een poging
die bij voorbaat tot mislukken gedoemd is, omdat het nu eenmaal
niet in den vorm zit. Het komsomolzen theater van Magnitogorsk b. v.,
kan in zijn vormgeving niet aan het Moskausche tippen en bij de
honderden trams" die dezen zomer aan de groote olympiade, voor
volkskunst deelnamen stond zeker lang niet alles op dezelfde hoogte
als de chineesche tram uit Wladiwostok die, als eereprijs, met een
tournee door de Sowjet-Unie bekroond werd. Zoo is er zeker ook
verschil tusschen de organisatie der komsomolzen hier aan het karton
fabriekje in ons dorp StarajaDroeza, die de partijlooze jeugd tot een
propaganda avond met dansen nu oproept, en de krachtige strijdbare
voorhoede der komsomolzen in Moskau met haar eigen maandbladen,
weekbladen en kranten. Maar het wezen is overal hetzelfde, in de
kleinste plaatsen waar ik was zoo goed als in de grootste. Het wezen
is dat wat wij in het westen missen, is de gloed der jeugd die zich
vereenigt met den stalen wil der oude bolsjewieken, is het gevoel
van eenheid met de geheele volksmassa, is het besef dezer jeugd
dat zij de voorhoede van het proletariaat aller landen is in zijn strijd
voor de wereldrevolutie en het socialisme. Het is deze gloeiende
wezenskern van materialistisch idealisme die het woord: komsomol,
zijn vurigen, bloedrooden klank geeft.