De jeugd van Nico Rost KUHLE-WAMPE, waar de vele jeugdige werkloozen wonen, die Bert Brecht hielpen de film tot stand te brengen, die hun leven in beeld bracht, is een kamp "met eenige honderden tenten aan de Müggelsee, in de onmiddellijke omgeving van Berlijn. Brecht draaide zijn film in Kuhle-W?.mp3 doch had haar evengoad op hon derden andere plaatsen in de buurt van Bsrlijn, Hamburg, Dresden of Keulen kunnen draaien. De vreemdeling, die voor het eerst een dergelijk kamp bezoekt, krijgt van dit leven een verkeerden indruk. Hij zal deze mensehen waarschijnlijk benijden om hun vrijheid en de omgeving, waarin ze leven. Met een gevoel van afgunst zal hij hen in het water zien stoeien en op het gras zien spelen. Hij ziet hen roaken en kaarten, lezen en in de zon liggen, flirten en eten. En als de avond valt worden lampions aangestoken, spslen sommigen op hun gitaar of mandoline en hoort men op een grammofoon: Griin ist die Heide, die Heide ist grün" of misschien zelfs Südsee-nacht, hast mireinstmals das Glück gebracht." Hoe leven deze honderden menschen in werkelijkheid? Minstens 75 pCt. is werkloos. Een jonge arbeider, die hier zijn tent heeft, vertelt me, dat hij al sedert 1928 werkloos is. Hij woont hier alleen en haalt elke 14 dagen M.18.90 ondersteuning. 10 Mark huur moet hij betalen en 5 Mark ovoor den trein. Voor levensmiddelen houdt hij dus nog maar 22 mark psr maand over. Sehen Sie, dafür kauf ich mir noch zum Sonntag ein Pfund Kaszler und verdrück' das in zwei Tagen. Einmal musz ich was Vernünftiges zwischen den Zahnen haben, dafür kneife ich lieber die letzten Tage den Magen zu." Ik heb ook andere werkloozen naar hun ungebundenen Leben" gevraagd en moest constateeren uit hetgeen ze me vertelden, dat hier van romantiek geen sprake is en ook in deze omgeving, hoewel ze in het water kunnen stoeien en in de zon kunnen liggen, lezen en kaarten, de nood deze menschen even nijpend kwelt als in de huurkazernes van Berlijn. Ook in deze linnen tenten met vroolijke vlaggetjes en grammofoons huist ellende, honger en wanhoop. Bijna in elk van deze tenten is iets niet in ,harmonie met de heerlijke omgeving, ook al probee- / ren de bewoners zich hiertegen te verzetten en speelt hun grammofoon Ich spiel den ganzen Tag auf meinen Ziehharmonica". Maar overal in dit kamp heerscht een voorbeeldige orde. Nergens ligt oud papier, nergens leege blikjes of etensresten. De ten ten zijn regelmatig naast elkaar gezet als huizen in een straat. In vele kampen is een burgemeester, die den heelen zomer in het kamp woont, oneenigheden bij legt en voor de orde zorgt. Men volgt zijn bevelen, al valt dit vaak niet gemakkelijk maar heeft hem ten slotte zelf gekozen en voelt als echte Duitschers res pect voor het gezag. Levensmiddelen zijn voor dengeen, die geld heeft maar wie heeft hier geld spoedig genoeg te krijgen. Overal op de Müggelsee varen Erfrischungsboote" die dagelijks groenten en andere levensmiddelen brengen. Als de werkleozen van Kuhle-Wampe niet werkloos waren en wat meer geld hadden zouden ze hier zeker niet den heelen zomer blijven. Het wonen in deze tenten lijkt in het begin zoo verleidelijk maar velen krijgen rheumatiek en zijn al van honger verzwakt en bijzonder vatbaar als ze in Kuhle-Wampe belanden. Hun woning in de stad hebben ze wegens huurschuld of armoede moeten opgeven of verhuren om tenminste die zorg niet meer te hebben. Misschien wordt het over een paar jaren beter.... Maar ze weten ook dat er voor hen geen andere uitweg is. Die reichen Leute fahren ins Gebirge oder irgendwo hin" zegt een arbeider. Da fahren wir eben hier raus. Wir wollen auch nicht immer zurückstehen. Trotzdem wissen wir genau, wie wir uns zu wehren haben und wenn wir wieder zurückgehen in die Stadt, haben wir neue Kr af t e gesammelt für unsern Kampf." De jeugd van Kuhle-Wampe ligt dan ook niet den heelen dag alleen maar in de zon. De ineesten van hen zijn communist of sociaal-democraat en ",'elen zijn lid van de proletarische sportvereeniging Fichte". Avond aan avond discuteeren zij over politieke pro blemen en 's zondags komen vaak propagandisten. Een jonge arbeider, die nog niet werkloos is, krijgt regelmatig de Rote Fahne" als ze tenminste niet door de censuur verboden is. A Hen lezen haar dan en sommigen hebben zelfs geld bij elkaar gelegd om samen een paar werken van Marx, Engels en Lenin te koopen. En voor n van deze tenten zit een jonge arbeider en leest?Engels' werk ,,Zur Wohnungsfrage". In deze burgerlijke woningen verloopt het leven der oudere arbeiders zoo burgerlijk mogelijk. Ze blijven aan de oevers van de Müggelsee voor het grootste deel burgers en worden het hier zelfs als ze er in de stad geen gelegenheid voor hadden. (Slot op pag.