Historisch Archief 1877-1940
WOED
Johan Luger
Teekening J. F. Doevc
Op dezen dag luidde de stand van zijn bezit aldus:
i lam (wol)
i kleine beer (wol)
i groote beer (pluche, hoogte i meter, kan brullen indien bewogen)
i kip (pluche)
i houten paard
hond (wol)
hond (pluche, Sealhamterrier)
l.
WAT- in boeken staat omtrent het kind en zijn speelgoed,
zit in mijn hoofd.
Ik weet echter niet wat in het hoofd zit van mijn kind.
Wij onderzoeken alle dingen op kleur en vorm, want het kind moet
kleurig en aesthetisch speelgoed bezitten, opdat het zich bijtijds op
de hoogte stelle van de afmetingen van het lam, den beer, het schaap
en het konijn. Zoo zal het in latere dagen niet voorkomen dat het
den beer aanziet voor het lam, noch het schaap verwarre met het
konijn, welke laatste omstandigheid hem weer te pas komt bij het
waardeeren van maaltijden in restaurants.
Mijn zoon onderzoekt alle dingen op den smaak: de locomotief
en het wollen eendje, de trekpop en de spons van de waschtafel,
de zeep en de poederkwast. Het speelgoedprobleem van de eerste
levensmaan'd'en is niet zoozeer: wat geef ik mijn zoon? als wel: hoe
houd ik alles uit zijn vingers?
Zijn eerste speelgoed bestond uit een rubber-vrouwspersoon van
ontstellende nuditeit, jong als Betty Boop, vervormbaar als een
politieke overtuiging, van een griezelig sex-appeal en een gegarandeerde
levensduur vftn drie jaar. Wanneer men in het wezen van deze rubber
creatie kneep, hoorde men het nasale geluid dat gelcbandtaxi's
maken wanneer zij nog terechtertijd een motorwagen van de ge
meentetram missen::'Na een uur had hij de bron van dit geluid ontdekt
het was een klein blikken instrumentje ter grootte van een dubbeltje
??hij voerde het aan den mond en een klap op de minst kwetsbare
plek van het kinderlichaam deed het dubbeltje weer uit zijn keelgat
schieten, met de subiete offervaardigheid die men alleen op
bloemendagen aantreft. Den derden dag had Betty Boop de armen verloren
wij hadden gedacht dat alleen een begaafde loodgieter na zestien
werkuren hierin had kunnen slagen. Dit was het einde van de
gummipop.
Op zijn eersten verjaardag zaten de schikgodinnen aan zijn chaise
percée en legden de geschenken neer door liefde, vernuft en den dwang
van het oogenblik vereischt en uitgedacht. Er zijn kantoorzielen
die zelfs oude brieven en facturen niet ter prullemand kunnen doemen,
alvorens deze op datum en nummer te hebben gelegd. Ook het brein
van mijn zoon kent de orde der dingen hij werpt de geschenken
op de aarde in de volgorde waarop zij ter tafel worden gebracht en
vischt alleen de zaken op die zijn tijdelijke fantasie boeien.
i hond (hout, op rollen)
i hond (langharig, idem)
8 ballen (Pluche, wol, met en zonder geluid, afmetingen variëerend
van 4 tot 2C c.m. diameter)
i landgoed (in doos)
Hij veegde alles op den grond en vestigde zijn aandacht op een
strooibusje waarin kinderpoeder gezeten had en nu nog alleen een
knoop bevatte, vanwege de geluidsvoortbrenging. De tante van
den grooten beer en de tante van de wollen kip hadden geen aanleiding
zich ten opzichte van elkander gekrenkt of gekrenkter te voelen,
noch de tante van liet konijn, noch de tante van een der honden
mijn zoon sliep na een vermoeienden dag in, met het strooibusje
in de vuist geklemd, en alleen via chirurgisch ingrijpen had men
het kunnen verwijderen.
Mijn paedagogische studies van het onderwerp: speelgoed voor
kinderen van 6 maanden tot 2 jaar, hebben mij tot de volgende
observaties gebracht. Alvorens het kind zijn genegenheid richt op
een stuk speelgoed, broeit het in uren van ijverige hersenarbeid,
niet afgeleid door kwesties van sociaal-economischen of ethischen
.aard, de volgende vragen uit:
Welke kansen biedt het solliciteerende stuk speelgoed ten opzichte
van het lawaai in het algemeen?
Kan het kapot en zoo ja, in hoeveel tijd?
Komt het geluid van binnen, kan ik er dan bij ?
Is er een enkel onderdeel dat in te slikken valt en welke opschudding
zal dit verwekken in mijn gezin ? Veroorzaakt het de komst van
het monster dat mij in de vierde maand op mijn bovenarm heeft
zitten schrapen, dan zie ik er liever van af.
Is de verf die op het speelgoed zit door toevoeging van vocht
oplosbaar ?
Veroorzaakt het ongemak wanneer ik er over in slaap val ?
Geeft het een smak wanneer ik liet op den grond smijt en ergert
dit: a. mijn vader, b. de benedenburen, c. springt de kat er van weg?
Dan komt er nóg een factor bij, doch de/e is niet te realiseeren,
zoomin als de plotselinge genegenheid van den eenen mensch voor den
anderen. Doch wanneer gij uw kinderen iets wilt schenken, denk dan
niet aan uw eigen gemak en zet uw aesthetische gevoelens op zijde
gij leeft dan niet zoo rustig als wanneer gij uw keuze laat bepalen
door overwegingen van nut en veiligheid, doch een romantische
onzekerheid treedt uw dagen binnen. . . . Zal ik mijn zoon aantreffen
met een groenen, met een rooden of met een blauwen mond? Zal
hij ijzer gegeten hebben, staal of rubber? Huilt hij om het rad van
de locomotief of wil de staart van den hond niet door zijn keelgat?
Dat is vreugde brengen in de eerste levensjaren van uw kind !