Historisch Archief 1877-1940
Jeugdnummer
51
Kerstmis 1932
Wonderkinderen
uwe handen
«
Doos30en60d.
Constant van Wessem
'IJN ouders gelukkig met een
wonder,kind?
Ziedaar een vraag, die ik mij zelf, ouder
zijnd, heb gesteld en die ook anderen zich
kunnen stellen.
Wat is uw gewaarwording, wanneer ge
ontdekt, dat uw zoon, die gewoonlijk zijn
boterham zeer traag en kieskauwend pleegt
op te eten, op zekeren ochtend met de
netjes gesneden reepjes Dudok's stadhuis
van Hilversum blijkt te hebben nagebouwd ?
Of ge vindt in de luiers van uw baby inplaats
van het onvermijdelijke een geheel van
rembrandtieke kleuren? Of het blijkt, dat
niet uw pianolo het bekende Ich bin ja
heut' so glücklich" heeft geproduceerd, maar
uw vierjarige zoon eigenvingerig ?
Ik geloof, dat ik zeer trotsch zou zijn,
maar ook een beetje ontzet. Ik zou er
mijn vrouw, de grootouders, de tantes bij
gehaald hebben en afgewacht hoe deze op
de ontdekking reageerden. Zouden zij zeggen:
Geef uw zoon een pak op zijn broek, ik deed
het wellicht; zouden zij zeggen: let op dien
jongen man, hij zal nog eens de wereld van
zich doen spreken, dan nam ik ook dit aan,
waarschijnlijk. Men moet het ouderhart in
een dergelijk geval niet al te zeer vertrou
wen, wij hebben altijd graag een zwanen-ei
uitgebroed, al ontveinzen wij ons niet de
kippen te zijn, die angstig aan den waterkant
staan, wanneer het jong te water wil.
Het is meestal de moeder, die het eerst
overtuigd is van het wonder, dat zich in
haar kind voltrekt. Eigenlijk is in een nor
maal geval haar kind al een wonder, immers
zooals het hare bestaat er geen tweede op
de wereld en dat is physiologisch niet te
betwisten.
Hoe staat het echter met de ontdekte
genialiteit ?
Er zijn gevallen bekend, waarin de ouders
het kind als een kasplant gingen opkweeken.
Men voerde het jonge genie om het
sterk te maken met chocolade en
zoetigheden lekker rond, zoodat het bijna uit zijn
velletje barstte van de dikte en dan liet
men het werken, onder de beste meesters
en het genie, groeide en bloeide. De ouders,
wanneer zij bemiddeld waren, zorgden voor
de vereischte reclame, men duwde het genie
bij alle voorkomende gelegenheden naar
voren, eerst aan verbaasde gasten en be
zoekers, later aan de grooten, die het kunst
leven beheerschen en al deed de ontdekking
niet zijn opgeld, men riep net zoolang
als Hassan van Multatuli, dat de dadels
driemaal zoo groot waren als zij zijn" tot
ieder het geloofde. Want ook wonderkin
deren hebben rekening te houden met de
concurrentie en er zijn perioden, dat zij
weliger tieren, zoodat zij elkaar in het
wonder" moeten overtroeven.
Maar de werkelijke wonderkinderen zijn
zeldzaam.
Het is niet de kwestie of een of andere
aanleg zich vroegtijdig openbaart, deze
aanleg moet ook standhouden bij den
mensch waartoe het wonderkind met het
klimmen der jaren uitgroeit. En dan zien
wij het wonder" maar al te vaak
veidwijnen. De wonderkind-muzikant" wordt maar
al te vaak een heel gewone en lang niet eens
opmerkelijke muzikant (ik denk aan Raoul
Kockzalsky !) en hij bewaart de foto's als
achtjarige met medaljes behangen in zijn
latere leven als een melancholiek stemmende
curiositeit.
In de muziek zijn de wonderkinderen, die
inderdaad tot genie uitgroeiden, op de
vingers van de hand af te tellen (Mozart,
Liszt, Paganini). Het is een feit, dat het
meerendeel der genieën niet als wonderkind
begon. Het groote viool-genie Kreisler, b.v.
werd eerst op veel later en leeftijd de geniale
Kreisler." En hoevelen dier vroegtijdige
wonderen gaan niet den weg der Erna
Rubinsteins e.a., die. als zij eindelijk uit
de halve kousen en het fluweelen pakje zijn
gegroeid tevens hun verbazingwekkend
violistisch vermogen verliezen of althans hun
faam?
Over het algemeen is het wonderkind
zijn meer een physieke dan een psychische
dispositie, erfenis van eeri lang onderhouden
traditioneele of cultureele functie. De meeste
wonderkinderen hadden voorloopers in den
aanleg, waarin zij op een bepaald oogenblik
excelleeren, bij hun ouders of andere fa
milieleden; zelden komt het wonderkind
als een meteoor uit de lucht vallen. Hun
vermogen berust dan op een gelukkige
aangeboren dispositie van bijv. de handen
en de vingers. Maar voor het grootste ge
deelte op zorgvuldige africhting: men laat
de wonderkinderen harder werken en
studeeren dan de andere kinderen, geldzucht,
roemzucht e.d. spelen daarbij veelal een rol.
Vooral vroeger schuwde men het niet, het
verbazingwekkend resultaat te bereiken met
wreedheid jegens het kind zelf. Paganini's
vader b.v. dwong zijn jongen zoon onver
biddelijk tot de urenlange studie, door hem
den gansenen dag met zijn instrument in
de kamer op te sluiten onder bedreiging
van lijfstraffen. Dressuur en dril waren
lang niet zeldzaam en terecht kan het
leven van wonderkinderen in de jaren,
dat anderen met hoepel, tol of bal plegen
te spelen, vaak allesbehalve benijdenswaar
dig geacht worden. Het verhaal van het
jonge vioolgenie, dat, wanneer het eindelijk
eens de viool uit handen mag leggen, met
knikkers gaat spelen, is waarlijk niet zoo
aardig als sentimenteele gemoederen het
willen voorstellen, hoogstens is het een
bewijs, dat ondanks het geweld, dat men
haar aandoet, de kindernatuur zich niet
geheel en al laat onderdrukken. Zelfs een
Liszt voelde op bepaalde oogenblikken van
zijn leven het wonderkind-zijn meer als
een straf dan als een zegen.
Gelukkig voor vele wonderkinderen"
komt het meestal niet zoo ver. Krijgt de
baby zijn eigenlijke gebit dan blijken er
ook andere neigingen sterker geworden en
besluiten de ouders, wanneer zij verstandig
zijn en ook hun kind liefhebben, hun
wonder" maar kalm naar de lagere school te
sturen en het met kameraden te laten spelen.
En dat is voor het geluk van den een zoowel
als van den ander dikwijls het allerbeste.
Want waarlijk, de wonderkinderen, die
werkelijk tot iets wonderbaarlijks uitgroeien,
zijn, zooals gezegd, op de vingers van de hand
af te tellen wanneer zij het leven halen,
wat ook alweer in vele gevallen een dubieuse
kwestie is, want wonderkinderen sterven
vaak jong. Hun verwonderlijke aanleg was
dan een abnormaliteit ten koste van een
ziekelijk lichaam, dat niet stand hield.
Neen, concludeerend: ouders zijn niet zoo
erg gelukkig met een wonderkind.
Het beste is nog maar, wanneer het
wonder zich in hun eigen oogen voltrekt
en de buitenwereld er verder niet van weet.
Dan komt het meestal wel terecht en is het
hoogstens een familie-amusement.
l
k
CHAMPAGNE KRUG&CO
REIMS
IN KWALITEIT AAN DE SPITs!
ao|0 speelgoed is af
'?De Groene" zegt het ook
POL ROGER&C-'
LE CHAMPAGNE EN VOGUE
JAGER GERLINGS HAARLEM