Historisch Archief 1877-1940
?4
i
4
i
j
De Groene Amsterdammer van 31 December 1932
No. 2900
Confectie'hartelijkheid
Melis Stoke
Teckeiiinjjcn door Harmsen van Beek
Menschen zonder geld, en zonder fantasie,
die hun uiterlijke verschijning zooveel me>gelijk
in overeenstsmming willen brengen met het ieleaal
dat ze zich stellen van den maatschappelijken
mensch, gaan naar confectie-magazijnen. Ze kun
nen daar een pak uitzoeken uit de cejllectie die
inventieve geesten en nijvere handen hebben
samengesteld en in het algemeen kan wel geze:gd
worden dat de rijke schakeering van de voe>rraad
hun gereede kansen biedt om dat ieleaal zooveel
mogelijk te benaderen.
Ze behoeven daarvoe>r niets anders te doen dan,
met de hulp van een deskundige, vast te stellen
tot welke van de tien e>f twaalf categorien waaruit
de menschheid bestaat, ze behooren. Kn zoe.> zal
in het algemeen de dandy heengaan met een ge
tailleerd en een beetje opzichtig pak, de
ve>oraichtige boekhouder met een stemmig donkerblauw
colbertje en de 'sportieve man desnoe>ds in plus
fours.
Hoe ze allemaal in hun pak zijn terecht geke>rnen
kunnen we langs den openbaren weg' constateeren.
en. het feit dat betrekkelijk weinig boekhoude-rs
in plus fours loopen en vrijwel geen dandies in
pandenjassen pleit er voor dat de deskundigen
hun taak verstaan.
Een dergelijke figuur doet zich sinds eenige
jaren ook op geestelijk gebied voor.
Ze ware te karakteriseeren met:
cemfectio.nisme van den geest, en ze is, gelijk het
confectionisme in de kleeding, voortgekomen uit geestelijke
en materieele armoede.
boekhouders in plus fours
We bedoelen hiermee de zoogenaamde
vasteteksten die de Pe>sterijen hebben ontworpen voor
goedkoope Kerstmis en Nieuwjaarstt-legrammen.
Deze vaste teksten kunnen tegen een. vemrdeelig
tarief worden ejvergeseind, gelijk eiejk ele goed
koope heerencostuums en elamesjurken in massa
worden afgeleverd.
En ook op dit gebied ontmoeten elkaneler e>p
de aangenaamste wijze de financiee-le
meige.-lijk.heden en de hiaten op het stuk van persoonlijkheid
un fantasie.
Ge moet iemand een telegram met Kerstmis
of Nieuwjaar zenden.
Tien. tegen een dat ge vervalt in ee-n tekst als:
Prettige Kerstelagen en ge-lukkig Nieuwjaar.''
Welnu, ele Posterijen leveren u dien tekst tegen
laag tarief.
En aange-zien ge zelf niets beters y.ouelt hebben
kunnen be;ele;nken en ele te-kst volkemie-n uit
drukt wat ge zeggen wilt. is daar nie-ts tegen in te
brengen. Maar het bedrijf gaat nejg verder. Indien
uw geest ingesteld is e>p vrome gedachten, levert
het u e>ok de teksten:
Gods beste zegeningen met Kerstmis en
Nieuwjaar" en Blijde Kerstmis, zalig Nieuw
jaar."
Als ge een gezellig telegram wilt sturen, dan
staan de Pe>sterijen ook niet met ledige handen,
want ze seinen ..Hartelijke Kerstgroeten van ems
allen" en De beste wenschen met 7\erstmis en
Nieuwjaar" en voorts een vroolijk Kerstfeest"
en hartelijke groeten" en beste wenschen" en
ook gezondheid" en wat u maar wilt. De voor
raad is gre>ot en rijk geschakeerd. Wanneer het
noe>dig is gansche gezinnen in de groeten en wen
schen te betrekken kan elat e>ok, want tekst nummer
zes betrekt ,,allen thuis" in de huldiging .... enz.
Menschen die nu eenmaal doe>r hun aanleg en
emtwikkeling gedwongen zijn gebruik te maken
van den tante Betje-stijl behoeven niet met Kerst
mis en Nieuwjaar ple>tseling ce>rrect uit den heiek
te komen, want de Pelterijen stellen hen in staat
om triomfantelijk met hun eigendommelrk gebre-k
die past wel op
voor den elag te ke>me-n met de-n ve>lge;nden
navranten tekst (nummer 17 officieel)
Op deze feestdagen wense;hen wij emze
waareleering uit te- spreken over ele hartelijke be
trekkingen welke tusschen u en ems bestaan.
en zenelen wij u onze beste wenschen met
Kerstmis en Nieuwjaar.
Om in het cemfectiebe-elrijf te blijven zemden wij
elezen vaste-ri tekst het stanelaarelcosteium willen
neiemeii voe>r fantasieloze en serviele geesten.
Het een en ander vergt natuurlijk
ve>e>rzichtigheid in de; keuze; van teksten. Wie in een
confectie;winkel ke>mt we»rdt ge>eel bekeken elexir de-n be
diende e-ii elie past er wel ejp elat ge niet een pak
ke>opt elat heelemaal niet uw genre is.
De ambtenaren eler te;legrafie- zitten echte-r
achter loketjes en ze hebben geen machtiging
ejm elen aanbieder van vaste teksten te wijzen e>p
everitueele mistastinge-n.
Ze geven automatisch uw bestelling eleieir e-n
(jnthouden zich van ele service" elie ele
ele-seen ervaren rayonchef
kurielige-n van C. e-n A. e-nz. nu e-e-mnaal levere-n.
Wanne-er ge ee-ii liet' meisje wilt groet c-n e-u pe-r
emge'luk te-kst numme-r Ui opgeeft zal ele P.T.T.
haar aiitomatise'h met u\v onelerse-hi-ift. lie-rie-hte-n:
Muziek
Constant van Wessem
Kerste IVederl. compo
nist-dirigenten avond
Componisten dirigeeren zichzelf, propageeren
actief hun werk.
Waarom zou kunst zichzelf niet propageeren ?
Wij leven nu eenmaal in den onsympathieker!
ellebogentijel, de romantiek van het miskend genie
ligt ons niet meer, van een erkenning na je dood
haal je zelf niets en niemand weet of hij in het'
hiernamaals nog de gunstige critieken kan lezen,
die dan over hem zullen verschijnen.
Geen enkel kunstenaar werkt voor het genoegen,
van das blaue Ifinein" en zeker niet de componist,
wiens werk dood is als het niet klinkt. Daarom;
componisten zullen het met beide handen aan
grijpen als hun de gelegenheid geboden wordt hun.
work uit te voeren, desnoods dan maar zelf. En
als de Nieuwe Amsterdamsche Orkestvereeniging
een propaganda-avond voor de Nederlandsche
muziek arrangeert, waarom zouden zij dan niet
hetpodium beklimmen en zelf met de staf in de hand
het leger der instrumenten dirigeeren, dat de noten
laat klinken ?
Ik kan daar geen kwaad in zien. Help uzelf als;
niemand helpt hebben ongetwijfeld de vier com
ponist-dirigenten gedacht, die hun plaats op het
programma van dien avond innamen. (Kr was nog"
een vijfde bij, Johan Wagenaar, maar die kwam
niet zelf). Men moet pal staan voor zichzelf, daar
komt het op aan.
Nu, de vier componist-dirigenten stonden pal
en het publiek luisterde. Maar liefde laat zich niet
dwingen, liet Nederlandsche; publiek houdt niet.
van de Nederlandsen p muziek. Dit wordt aange
voerd voor goed werk. maar ook voor slecht: werk.
Door deze miskenning verheffen de kleine?) zich rm
naast te grooten, allemaal miskende ,.Brüder in.
Apol".
De componist-dirigent"navond van de Nie-eiwe»
Amsterdamsche Orkest vereeniging liet ons werk
van Theo van der Hij], van Nico van der Linden.
van Jan Nieland, van .Joh. Rolvers en. e-enigszins.
verdwaald in dit gezelschap, van .7 oh ai i Wagenaar
hooreii en hoewel ik graag wat goeds over de
Nederlandsche componisten zou willen zeggen
want men moet tegenwoordig ook eigen industrie
beschermen ik vond het een zwakke en
mittelooze demonstratie. De mu/.iek was onbelangrijk:
een dor klinkende; en theoretische suite op
(iregoriaansche motieven van Theo van der Bijl, een
vaag en vormeloos orkeststuk ,.Kgo sum <jui sum''
(wat naai' wij hopen voor den componist niet
waar is) van Nico van der Linden, een wel aange
name, vlotte, maar weinig oorspronkelijke rapsodie
voor orgel en orkest van Jan Nieland. het iets.
belovende; maar nog geheel onvolgroeide ,,.Spel
van den dans" van Joh. Kolvers. en, tot slot om
elen avond een beetje goed te maken, als een soort
plezieiige uitsmijter, ele opgewekte, vlotte en.
beknopte; Sinfonietta van Wagenaar, een werk, e)at
bekene! is en al vijftien jaar oud. Dit alles klonk
bovendien niet steeds goeel in ele uitvoering ele>or
he;t eirke-st, en dirigeeren is eiejk iie>g een apart vak.
dat nie-t ieile-r zoomaar kent. Ze>oelat wij. als totaal
indruk, moe-ten cemstateeren. elat ele- be-de>e;ling van.
dit alles beter was dan ele verwerkelijking. e>ri het
ditmaal e>e>k voor ele critie-k onele>e-nlijk werel den
IS'edoi'Ianelschen cexriporiist tegenover hel
Neelerlanelsche1 publiek te ve-reie-eligen.
aan e>n/,e e>ve>rze-e-scliej hande-lsvrie-nele-ii zenelen
wij on/e be-st e- we-nse'he-n voor e-en prettig Ke-rst
feest e'ii e-en ge-lukkig e-n veieirspeieelig Nieuwjaar
en wamie-e-r liet gaat e>m e-en gewone^ formule;
e>m bijvoetrbe-eld e-en afwe/ige- se'hoetnmeie'ele-r e-en
blijk (e geven van gevoe-le-ns van hoogae-hting
HHH't ge- vi wel hoeelen nie't per emgeluk tekst 10
op te- geven, want dan zon ze- le-ze-n:
ik we-nschte- bij ei te- zijn. te-n e-inele- u persoonlijk
e-e-n vreieilijk kerst feest en een gelukkig
nie-mvjaar (c wense'hen.
In ve-ibaiid im-t het e-e-n en ande-r pleite-u
wevoor een kleine verbet e-ring van ele-ii telegraal'elienst.
De-ze moet een bekeuel en ervaren rayon-e'hef van
een gl-oeit kle-eelinginagiizijli e»v<Tne-mei). e!ie eje
bezoekers te woord staal en er \ nor oppast dat
nie-manel in geestelijke plus l'ours te voorschijn
kolt'.l. <!ie- tereelit een paiulenjas moest elrageu
ell eimgekeel (1.